Xét xử vụ Việt Á: Bị cáo Phan Quốc Việt khai chuyện đưa tiền cho nhiều quan chức

Chiều 3/1/2024, bị cáo Phan Quốc Việt, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á, là người đầu tiên bị TAND TP Hà Nội thẩm vấn trong phiên xử 38 bị cáo trong vụ án Việt Á.

Đứng trước bục khai báo, Việt cho biết, thành lập Công ty Việt Á từ năm 2007, ngoài ra còn điều hành một số doanh nghiệp khác, chủ yếu liên quan lĩnh vực sinh phẩm y tế.

Việt Á từng hợp tác nghiên cứu với Học viện Quân y một lần năm 2012. Trong dịp này, Việt quen biết Trịnh Thanh Hùng, Vụ phó thuộc Bộ Khoa học & Công nghệ.

Khoảng đầu năm 2020, ông Hùng gọi điện, đề nghị Phan Quốc Việt đưa Công ty Việt Á vào phối hợp với Học viện Quân y để nghiên cứu kit test Covid-19 và Việt đồng ý.

Theo quyết định được ký bởi ông Chu Ngọc Anh, Bộ trưởng Khoa học & Công nghệ, khi đó, Việt Á sẽ phối hợp với Học viện Quân y trong nghiên cứu kit rồi sản xuất sản phẩm.

Học viện Quân y sau đó đã chuyển cho Công ty Việt Á một số tài liệu, quy trình để nghiên cứu ra kit test, còn Học viện Quân y cũng nghiên cứu ra một sản phẩm tương tự. Kết quả thử nghiệm cho thấy, kit của Việt Á tốt hơn nên được mang đi thử nghiệm tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, rồi để Bộ Khoa học & Công nghệ nghiệm thu; Bộ Y tế cấp phép lưu hành tạm thời tháng 3/2020, lưu hành chính thức tháng 12/2020.

Theo Phan Quốc Việt, quá trình thử nghiệm, xin cấp phép có gặp khó khăn vì: "Bộ Khoa học & Công nghệ yêu cầu 1 tháng phải có kit test, được Bộ Y tế cấp phép phòng chống dịch. Nếu không làm được, sẽ không cho ký hợp đồng".

Do vậy, Việt nhờ hàng loạt người có chức vụ "giúp đỡ" để Công ty Việt Á được cấp phép lưu hành sản phẩm kit test, dù đây là thành quả nghiên cứu với Học viện Quân y bằng tiền từ ngân sách Nhà nước.

Sau đó, Phan Quốc Việt chi hàng triệu USD cùng nhiều tỷ đồng cho các cá nhân này. Việt khai không nhớ cụ thể số lần đưa tiền, ngày đưa tiền cho từng người vì sự việc đã diễn ra hơn 2 năm nhưng nếu nhắc lại các bản lời khai ở giai đoạn điều tra, Việt sẽ lại nhớ ra.

Theo hồ sơ, bị cáo Chu Ngọc Anh nhận từ Phan Quốc Việt 200.000 USD; Phạm Công Tạc, cựu Thứ trưởng Bộ Khoa học & Công nghệ, nhận 50.000 USD, còn Trịnh Thanh Hùng nhận 350.000 USD.

Tại Bộ Y tế, Việt đưa cho Nguyễn Huỳnh, cựu Phó phòng Giá, Cục Quản lý Dược, hơn 2 triệu USD và 4 tỷ đồng để Huỳnh chuyển cho bị cáo Nguyễn Thanh Long hơn 2 triệu USD. Ngoài ra, bị cáo Nguyễn Minh Tuấn, cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị công trình, nhận 300.000 USD; Nguyễn Nam Liên, cựu Vụ trưởng Vụ Tài chính - kế hoạch, nhận 100.000 USD.

Bị can Nguyễn Văn Trịnh, cựu Trợ lý Phó thủ tướng, cũng được Phan Quốc Việt "cảm ơn" 200.000 USD.

Ngoài ra, bị cáo Việt còn khai nhận đã đưa cho ông Phạm Duy Tuyến, cựu Giám đốc CDC Hải Dương, số tiền 27 tỷ đồng để chia sẻ lợi nhuận.

"Bản thân bị cáo khi đó không nghĩ đây là tiền hối lộ vì bị cáo biết rõ việc đưa hối lộ là sai, còn chia sẻ lợi nhuận thì không sai. Nếu biết đây là tiền hối lộ thì không bao giờ bị cáo chuyển tiền vào tài khoản của ông Tuyến mà sẽ đưa tiền mặt", Việt khai.

Việt cũng khai thêm, đối với các CDC các tỉnh/thành mua kit test của Việt Á đều được chia sẻ lợi nhuận từ 5%-20%. Việc này nhân viên của Việt sẽ tự tính toán và chuyển tiền.

Theo hồ sơ vụ án, ngoài đưa tiền cho các cá nhân thuộc Chính phủ, Bộ Y tế, Bộ Khoa học & Công nghệ, Phan Quốc Việt và người thuộc Công ty Việt Á còn hối lộ quan chức hàng loạt tỉnh/thành để được bán kit test với giá cao. Tổng cộng, Việt đã hối lộ hơn 106 tỷ đồng và gây thiệt hại 1.235 tỷ đồng.