Thị vàng, thơm những mộng mơ

Tháng tám trong tôi không chỉ có bánh nướng, bánh dẻo, cùng những quả bưởi vỏ rám nắng, căng mọng được khéo léo xếp thành những chú chó xinh xinh. Tháng tám trong tôi còn là màu vàng tươi, mơn mởn của những quả thị căng tròn. Người lớn chờ cả năm mới tới Tết để được sắm cây đào, cây quất, mua mấy cành tầm xuân về trưng trong nhà. Lũ con nít chúng tôi cũng chờ cả năm mới tới tháng tám để được nâng niu trên tay quả thị.

Thị chẳng ngon lành gì, ngay cả quả chín, vỏ đã héo, khi ăn vẫn còn cảm thấy vị chát, nhựa cứ thế dính chặt vào chân răng. Người lớn chẳng bao giờ ngó tới chúng. Thị vốn là thứ quả "độc quyền" của trẻ con. Bà tôi bảo khi nào nhà hết trẻ con thì đi chợ chẳng phải mua thị nữa.

Cuối tháng bảy, chúng tôi đã nhao nhao đòi bà mua thị. Bà gật nhẹ, mỉm cười hiền lành. Ở nhà quê khi đó, từ nhỏ trẻ được dạy rằng không được đòi hỏi. Cha mẹ chỉ trông vào mấy sào ruộng, lo cho con cái đủ ăn đủ mặc đã khó, quà bánh trở thành một thứ xa xỉ. Thỉnh thoảng, bà mới mua cho chúng tôi vài chiếc bánh rán mật, hay bánh đa nướng giòn, đầy vừng, thơm phức.

Nhưng khi chị em tôi đòi mua thị, bà không nỡ từ chối. Thị vốn dĩ là thứ quả không trồng để bán. Ở chợ quê, tôi chưa thấy người ta bán thị trong hàng hoa quả bao giờ. Mấy bà, mấy cô sẽ bưng mủng thị ra cuối chợ, ngồi gần mấy hàng rau. Thường thì thị sẽ được bán cùng mấy mớ mồng tơi, vài ba bó rau muống. Nhà có cây thị, đi bán rau, tiện người ta đem cả thị để bán cùng. Thế thôi!

Nếu ai đó mua nhiều rau, vì nhà có cỗ đám, người bán sẽ xởi lởi cho thêm vài quả thị. Có hôm bà chỉ mua hai nghìn, mà được cả bảy, tám quả thị lớn nhỏ. Thứ quả dân dã ấy khéo còn rẻ hơn rau.

Trẻ con cũng chẳng háo hức với việc ăn thị. Thứ quả ấy mua về chủ yếu để chơi là chính. Mấy quả thị bà mới mùa về, chị em tôi nâng niu ghê lắm. Hai đứa cẩn thận để nó lên bậu cửa sổ, đi đâu về cũng chạy lại hít hà một tí. Mùi thị thơm nhẹ, thoảng thoảng dễ chịu. Nhưng được một hai hôm là chán, chán thì lại lấy thị ra nghịch. Có lần chị em tôi còn lấy thị ra chơi chuyền, nhưng lỡ tung cao quá, quả thị rơi bịch xuống đất, phần ruột phía trong văng đầy ra sàn nhà.

Chơi chán, chúng tôi lại để thị lên bậu cửa, ngắm nghía thêm vài buổi nữa. Đến khi vỏ thị héo, bắt đầu nhăn nheo, hai chị em nắn cho quả thật mềm, ngồi bên bậu cửa, vừa ăn thị vừa cười hỉ hả.

Mâm cỗ trung thu ở nhà văn hóa của thôn năm nào cũng có một mâm thị thật đầy. Trái thị vàng ươm, căng mỡ, như thể mặt trăng vừa được ai hái xuống. Ngoài bánh nướng, bánh dẻo, đứa bào cũng háo hức xin một quả thị để mang về. Trong giấc mơ thơ bé của đêm trăng hôm ấy, không biết có đứa nào mơ thấy cô Tấm hay không?

Trò chơi với thị, hãy còn nhiều lắm. Cả đám trẻ con sẽ tụm năm tụm ba lại, lấy những cọng dây chun xanh, đỏ hay len nhiều màu để kết cái túi lưới xinh xinh đựng thị. Tôi vốn là đứa vụng về, nên chẳng thể kết cho mình một cái túi ra hồn. Lần nào thấy tôi xị mặt, ngồi giữa đống dây chun, chị Hà cũng vẫy tôi lại, tỉ mẩn đan cho tôi một cái túi nhỏ xinh xinh.

Ngày chị lên Hà Nội học đại học cũng đúng vào lúc thị bắt đầu chín. Chị mua cho tôi một chục thị rất đẹp. Quả nào cũng no tròn, vỏ căng núng nính, không có một vết sần. Chị còn đan mấy cái túi lưới xinh xinh, dặn tôi ở nhà buồn thì lấy ra chơi, khỏi phải lo bị chúng bạn cười. Chị xoa đầu tôi rồi cười giòn, nụ cười của thiếu nữ vô ưu. Nhưng lúc ấy tôi chẳng thể cười được nữa, chị chưa đi xa mà nhung nhớ đã dâng đầy trong lòng…

Cứ thế, thời thơ ấu đi qua không bao giờ trở lại. Nơi phố thị xa xôi này, mỗi lần nhìn thấy những quả thị vàng đầy mơ mộng ấy, tôi nhớ lại một phần ký ức tươi đẹp của những năm tháng hồn nhiên.