Tiêu dùng an toàn trong thời kỳ Covid-19: Cách bảo mật thông tin cá nhân

Đại dịch Covid-19 góp phần thúc đẩy mạnh mẽ các hoạt động trực tuyến. Trong đó, làm việc tại nhà và mua sắm trực tuyến là hai xu hướng nổi bật, được nhiều người lựa chọn để đảm bảo an toàn phòng dịch. Để thực hiện các hoạt động trên, việc cung cấp, chia sẻ thông tin cá nhân của người dùng là điều kiện bắt buộc, giúp người tiêu dùng có thể khai thác và sử dụng các tiện ích trực tuyến.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, nhiều vụ việc liên quan đến đánh cắp và lợi dụng thông tin cá nhân để lừa đảo, mạo danh thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật đã xảy ra liên tục, thường xuyên, gây thiệt hại không chỉ về tài sản mà còn ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, sức khỏe của người tiêu dùng, người dân và cộng đồng xã hội.

Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương) đưa ra một số lưu ý để bảo vệ thông tin cá nhân của người tiêu dùng khi tham gia thực hiện các hoạt động trực tuyến trong thời kỳ Covid-19. Cụ thể:

Đảm bảo môi trường giao dịch an toàn

Các phương tiện công nghệ thông tin sử dụng để kết nối trực tuyến như máy tính, máy tính bảng, điện thoại di động…cần được đảm bảo an toàn, có khả năng phòng chống các nguy cơ "bị trộm" thông tin cá nhân.

Bạn có thể tham khảo, áp dụng các cách thức phòng chống như sau:

- Cập nhật (update) cho các ứng dụng, phần mềm sử dụng để thực hiện các giao dịch trực tuyến.

- Thực hiện cài đặt mật khẩu mạnh, đồng thời cài đặt chế độ xác thực nhiều lớp cho tài khoản, ví dụ kích hoạt tính năng xác thực 2 yếu tố cho các tài khoản mạng xã hội như Zalo, Facebook và các tài khoản email.

- Cài đặt phần mềm quét và diệt virus hoặc kiểm tra để kích hoạt các tính năng bảo vệ phần mềm, ví dụ: bật tường lửa, phần mềm diệt virus có sẵn trên Hệ điều hành máy tính Window.

- Không tùy ý cài đặt các phần mềm, ứng dụng của bên thứ ba để phòng ngừa nguy cơ bị đánh cắp dữ liệu.

- Không truy cập vào các đường link lạ, ngay cả khi đường link được gửi từ các tài khoản của người quen, đồng nghiệp. Cần kiểm tra lại người gửi về nguồn gốc đường link trước khi truy cập.

Lựa chọn đơn vị thực hiện giao dịch đảm bảo an toàn

Chỉ thực hiện các hoạt động trên các nền tảng công nghệ của các đơn vị có thương hiệu uy tín, đã được cộng đồng sử dụng và đánh giá tốt.

Trường hợp cần thực hiện giao dịch trên website hoặc ứng dụng lạ, cần kiểm tra chính sách bảo vệ thông tin của đơn vị đó có được công bố công khai và đầy đủ theo quy định.

Lựa chọn thông tin để cung cấp khi sử dụng các nền tảng giao dịch trực tuyến

Đọc kỹ chính sách thu thập thông tin của doanh nghiệp để biết và đánh giá cần cung cấp thông tin nào cho doanh nghiệp để thực hiện giao dịch.

Trường hợp không tìm thấy thông tin về chính sách bảo vệ thông tin của doanh nghiệp, người tiêu dùng nên ngừng giao dịch vì việc không thông báo rõ ràng, công khai việc thu thập, sử dụng thông tin của người tiêu dùng là hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Trường hợp cảm thấy phạm vi yêu cầu cung cấp thông tin của doanh nghiệp rộng hoặc mục đích sử dụng không rõ ràng, người tiêu dùng nên chủ động ngừng thực hiện giao dịch để tránh các nguy cơ bị rò rỉ thông tin hoặc thông tin bị sử dụng vào mục đích không an toàn.

Chia sẻ, phản ánh, khiếu nại vụ việc để chung tay bảo vệ cộng đồng

Trường hợp nhận thấy quyền lợi của mình bị vi phạm, người tiêu dùng nên:

- Chia sẻ thông tin vụ việc để người thân, bạn bè, đồng nghiệp biết và chủ động phòng tránh.

- Phản ánh, khiếu nại tới cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để được tư vấn, hướng dẫn cách thức bảo vệ quyền lợi.