TPHCM: Tầm soát miễn phí chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ em

Ngày 2/7, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TPHCM) khởi động chương trình "Tầm soát miễn phí chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ em" lần thứ 6.

Đây là chương trình tầm soát miễn phí cho tất cả các trẻ em chưa dậy thì có nghi ngờ chiều cao thấp hơn so với độ tuổi, nhằm giúp phát hiện sớm và theo dõi các bất thường về tăng trưởng chiều cao ở trẻ, đặc biệt do thiếu hormone tăng trưởng (GH), từ đó có hướng điều trị kịp thời.

TS.BS Lê Cao Phương Duy - Phó Giám đốc Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cho biết, đây là năm thứ 6 liên tiếp bệnh viện tổ chức chương trình này. Thông qua chương trình tầm soát, đội ngũ y bác sĩ có thể giúp chẩn đoán và phát hiện kịp thời những trường hợp trẻ thiếu hormone tăng trưởng - vốn là nguyên nhân gây chậm cao ở trẻ rất khó nhận biết.

"Việc phụ huynh cho trẻ tầm soát để có thể sớm tìm được nguyên nhân, từ đó được định hướng điều trị đúng sẽ giúp trẻ cải thiện chiều cao hiệu quả, tự tin hơn trong cuộc sống sau này", bác sĩ Duy nhấn mạnh.

Theo bác sĩ, có nhiều yếu tố chi phối sự phát triển chiều cao của trẻ, bao gồm: di truyền, dinh dưỡng, môi trường sống, chế độ sinh hoạt, thể dục thể thao, GH…

Trong đó, thiếu GH là một rối loạn nội tiết phổ biến, một trong những nguyên nhân quan trọng gây chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ. Trẻ thiếu GH ở thể nhẹ, dù không ảnh hưởng đến sức khoẻ nhưng chiều cao hạn chế có thể khiến trẻ mặc cảm, tự ti cũng như không thể tham gia các hoạt động, công việc có kèm theo yêu cầu về chiều cao.

Riêng đối với trẻ thiếu GH nặng có thể có những biểu hiện như giảm sản vùng mặt giữa, tay chân nhỏ, bộ phận sinh dục nhỏ ở nam... Một số trẻ GH có thể có mỡ quanh vùng bụng, mũm mĩm dù tỷ lệ cơ thể bình thường. Trẻ thiếu GH cũng có thể sẽ thường xuyên thấy mệt mỏi. Ngoài ra, một số các triệu chứng về tâm lý cũng có thể xảy ra với trẻ thiếu GH như thiếu tập trung, trí nhớ kém…

Việc điều trị cần được thực hiện sớm

BS.CKI Trần Thị Ngọc Anh, Khoa Nội tiết - Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cho biết, nếu trẻ chậm cao do thiếu GH, việc điều trị cần được thực hiện sớm, tốt nhất là trong giai đoạn từ 4 đến 13 tuổi. Nếu để qua tuổi dậy thì, thường là sau 13 tuổi, khi các sụn xương trẻ đóng lại, việc điều trị sẽ không còn hiệu quả nữa. Mục tiêu của điều trị thiếu GH là giúp trẻ tăng chiều cao càng gần mức bình thường càng tốt.

"Với trẻ chậm cao do thiếu GH, nếu điều trị sớm, có thể bắt kịp tăng trưởng của các trẻ bình thường và hầu như sẽ đạt được chiều cao tối đa lúc trưởng thành theo di truyền của từng trẻ. Hiện tại, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cũng đang điều trị cho khoảng hơn 100 trẻ chậm tăng trưởng do thiếu GH. Trẻ đáp ứng điều trị tốt có thể tăng từ 8 đến 12cm/năm", bác sĩ Ngọc Anh thông tin.

Trẻ được chẩn đoán chậm tăng trưởng do thiếu GH được chỉ định bổ sung GH. Mục tiêu của việc điều trị này là để thay thế sự thiếu hụt GH cho sự phát triển chiều cao, các hoạt động chuyển hóa và tình trạng sức khỏe nói chung. Sau 3-6 tháng điều trị, trẻ sẽ được đo lại chiều cao và xét nghiệm máu để đánh giá kết quả và điều chỉnh liều thuốc nếu cần.

Khi đến tuổi dậy thì, trẻ sẽ được đánh giá lại xem có tiếp tục bổ sung GH hay ngưng bổ sung. Bổ sung GH ngoài được chỉ định cho các trường hợp thiếu GH, còn được chỉ định điều trị trong trường hợp trẻ chậm cao do suy thận mạn, hội chứng Turner, hội chứng Prader-Willi, trẻ sinh ra có chiều cao thấp so với tuổi thai (SGA), lùn vô căn (GHD, ISS).