Nghiên cứu và tinh chế tinh dầu, dược sĩ Nguyễn Thị Hường (Công ty Thảo dược Vạn Xuân - Hà Nội) cho biết, hiện nay, dùng tinh dầu tự nhiên để giữ ấm trong mùa đông đang là “mốt” của nhiều người, đặc biệt là ở những gia đình có người già và trẻ nhỏ. Các mẹ thường mách nhau dùng tinh dầu tràm, tinh dầu quế, tinh dầu gừng, tinh dầu sả chanh… để thoa vào bàn chân, bàn tay, hay nhỏ vào nước tắm của các bé để phòng chống muỗi đốt, cảm lạnh, ho, hắt hơi, sổ mũi. Thực tế, những loại tinh dầu trên không chỉ mang đến hương thơm, tạo cảm giác ấm áp, dễ chịu mà còn có nhiều công dụng giúp giữ gìn sức khỏe trong những ngày rét đậm, rét hại. Tuy nhiên, nếu dùng không đúng cách, tinh dầu có thể gây hại cho sức khỏe.
Dược sĩ Nguyễn Thị Hường cũng từng rất nhiều lần phải tư vấn “giải cứu” những trường hợp sử dụng tinh dầu không đúng cách. Chị đã chia sẻ với PNVN một vài sai lầm cơ bản khi dùng tinh dầu, để bạn đọc có thể phòng tránh:
Sai lầm 1: Bỏng rát vì dùng tinh dầu
Đó là trường hợp của chị N.T.T. Nhung (tỉnh Hà Tây). Nghe bạn bè giới thiệu về công dụng chính của tinh dầu tràm là giữ ấm cho cơ thể, vào đúng ngày mưa lạnh nhất, chị Nhung vẫn lặn lội đi mua về để dùng cho con gái mới hớn 1 tuổi. Trước khi đi ngủ, chị nhỏ vài giọt tinh dầu tràm để xoa lên vùng ngực, bụng và vùng bẹn của con để giữ ấm. Nhưng chưa đầy hai phút sau phần da của bé đã đỏ rực lên, còn con thì liên tục kêu khóc vì đau rát.
Dược sĩ Nguyễn Thị Hường chia sẻ, đây là sai lầm nhiều mẹ mắc phải nhất. Tinh dầu, đặc biệt những loại tinh dầu mang tính nóng như tràm, quế, gừng, sả chanh… loại nguyên chất, thường rất đậm đặc, dễ gây bỏng rát nếu dùng trực tiếp trên da, dùng để xoa bóp… Với những em bé có làn da mỏng, tinh dầu có thể gây bỏng, phồng rộp cho da.
Sai lầm 2: Tức ngực, đau đầu, khó thở vì tinh dầu
Trong đợt rét đậm, rét hại vừa qua, chị L.K.Oanh (Q. Hai Bà Trưng, Hà Nội) mua tinh dầu bạc hà về để xông phòng, tạo mùi thơm và mang đến không gian ấm áp cho phòng ngủ. Tuy nhiên, mỗi khi bật đèn đốt tinh dầu, cả nhà chị Oanh đều cảm giác tức ngực, đau đầu, chóng mặt khi ngửi thấy mùi hương của tinh dầu.
Khi xem chai tinh dầu, chị Hường đã tìm ra nguyên nhân, đó là do chị Oanh mua nhầm phải loại tinh dầu có pha trộn tạp chất, hay các loại hương liệu hóa chất. Nếu sử dụng tinh dầu tự nhiên để đốt hoặc xông phòng, càng xông, mùi tinh dầu càng lọc sạch không khí, tỏa ra mùi thơm nhẹ nhàng, dễ chịu và những người trong phòng sẽ cảm thấy dễ chịu, khỏe mạnh hơn. Còn với những loại tinh dầu có pha trộn hương liệu, hóa chất tổng hợp, khi xông phòng, mùi thơm nồng nặc hơn. Nếu hít thở những mùi này lâu, sẽ tạo cảm giác khó chịu, đau đầu, tức ngực, thậm chí khó thở, tổn thương hệ thần kinh.
Sai lầm 3: Dị ứng, mẩn ngứa vì tinh dầu
Nhiều chị em dùng tinh dầu quế, tinh dầu gừng kết hợp với dầu dừa, dầu argan… để massage giữ ấm và giảm béo cho vùng bụng, nhưng nếu dùng một lượng quá nhiều tinh dầu nguyên chất sẽ làm cho cơ thể bị mẩn ngứa. Đặc biệt, với những chị em có làn da mẫn cảm, đây là nguyên nhân gây ra hiện tượng dị ứng, nổi mụn li ti trên cơ thể.
Cách xử lý rủi ro do tinh dầu gây ra
Những rủi ro do tinh dầu gây ra, nếu không xử lý kịp thời, sẽ mang đến cảm giác khó chịu, đau đớn, ảnh hưởng đến sức khỏe của người sử dụng. Theo dược sĩ Nguyễn Thị Hường, xử lý hậu quả của việc dùng tinh dầu sai cách khá đơn giản, nhưng không phải ai cũng biết.
- Với các trường hợp bị bỏng, đỏ rát, phồng rộp, dị ứng, mẩn ngứa… do dùng tinh dầu trực tiếp trên da, tuyệt đối không được dùng nước lạnh để xả như những trường hợp bị bỏng thông thường. Lý do vì, tinh dầu không tan trong nước. Nếu dùng nước rửa, không những không thể làm sạch, mà còn làm tinh dầu loang ra các vùng da lân cận, làm tổn thương những vùng da này.
Trong trường hợp không may bị bỏng do tinh dầu nguyên chất gây ra, cần nhanh chóng dùng các loại dầu dẫn có nguồn gốc thực vật như dầu dừa, dầu oliu, dầu mè, hay dầu ăn thông thường xoa lên vết bỏng để hoà tan phần tinh dầu đó. Nếu vết bỏng quá nặng, cần đưa đến bệnh viện để có biện pháp điều trị phù hợp.
- Khi dùng tinh dầu để bôi trên da, massage…, cần hòa các loại dầu nền hòa tan tinh dầu trước khi thoa trực tiếp lên da. Không bôi tinh dầu lên vùng cơ thể nhạy cảm như miệng, cổ họng và âm đạo.
- Để chọn được loại tinh dầu nguyên chất, không pha tạp, nên lựa chọn các sản phẩm uy tín của các hãng lớn, được nhiều người tin dùng. Khi mua sản phẩm nên yêu cầu người bán cho kiểm tra bản xét nghiệm, kiểm nghiệm do các cơ quan chức năng công bố.
Hiểu và dùng đúng, tinh dầu sẽ giúp bạn giữ ấm và phòng tránh được nhiều bệnh thông thường trong những ngày trời lạnh.