4 cách diệt trừ muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết

Dịch sốt xuất huyết (SXH) đang bùng phát trên khắp cả nước với trên 80.000 người mắc, 24 ca tử vong. Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, SXH do muỗi vằn Aedes là trung gian truyền bệnh. Muỗi Aedes aegypti có màu đen; chân, thân, bụng có khoang đen trắng rõ rệt nên thường gọi là muỗi vằn.

Đây là loại muỗi có khả năng mang virus SXH và truyền từ người này sang người khác thông qua việc đốt và hút máu người. Muỗi vằn thường sống trong nhà, gần người, trú đậu nơi có ánh sáng yếu, thường là các góc hoặc xó tối trong nhà, trên quần áo, chăn màn, dây phơi và các đồ dùng trong nhà. Do đó, để phòng SXH, người dân có thể phòng tránh muỗi đốt và diệt muỗi.

 

Theo Viện Sốt rét-Ký sinh trùng TƯ, có nhiều biện pháp để diệt muỗi. Nhưng phổ biến nhất là sử dụng tác nhân sinh học, hóa học, vật lý và cải tạo môi trường. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể của từng phương pháp:

Là phương pháp sử dụng những “kẻ thù” trong tự nhiên của muỗi. Theo đó, người dân có thể thả cá hoặc lươn nhỏ trong bể nước để tiêu diệt bọ gậy; các loài bò sát nhỏ như thạch sùng, thằn lằn để ăn muỗi trong nhà; dơi bắt muỗi trong không trung…

Hiện nay, các nhà khoa học đang thử nghiệm với chủng muỗi đực bị mất khả năng sinh sản khi thả chúng vào tự nhiên. Các con muỗi đực vô sinh sẽ cạnh tranh giao phối với muỗi đực thường, giảm tỷ lệ sinh của muỗi.

Người dân có thể sử dụng đèn bẫy muỗi để diệt muỗi. Theo đó, đèn được chế tạo với một đèn phát ánh sáng hấp dẫn muỗi và côn trùng tụ tập đến, bao quanh bởi lưới kim loại có hiệu điện thế thấp. Khi muỗi và côn trùng sa vào lưới, dòng điện nhỏ sẽ phóng qua và tiêu diệt chúng. Phương pháp này sử dụng được trong nhà và ngoài trời.

Vợt điện: được thiết kế như vợt bắt muỗi cầm tay, chỉ gồm lưới kim loại có điện thế, chạy pin. Vợt này có thể có ích trong nhà, nhưng không có tính hiệu quả cao.

Màn ngủ là phương pháp hiệu quả để phòng chống muỗi đốt khi ngủ.

Lưới cửa: là các lưới kim loại (hay nhựa) có lỗ nhỏ, không cho muỗi hay các loại côn trùng bay qua và xâm nhập vào nhà ở, nhưng vẫn đảm bảo thoáng khí và ánh sáng.

Người dân có thể sử dụng nhang muỗi, bình xịt aerosol. Đây là các dạng chế phẩm đang được sử dụng rộng rãi trong các hộ gia đình. Nó có thể tiêu diệt muỗi trong phạm vi nhà ở và không duy trì được tác dụng lâu dài.

- Sử dụng thuốc bôi lên da để xua muỗi khỏi da, tiện dụng khi đi du lịch đến vùng đất nhiều muỗi. Chúng thường chứa các hóa chất như DEET, tinh dầu bạc hà, tinh dầu sả, hay tinh dầu khuynh diệp...

- Sử dụng hóa chất do Bộ Y tế khuyên dùng để tẩm màn và áp dụng quy trình kỹ thuật phun không gian, phun tồn lưu.

Đối với tẩm màn: Màn ngủ khi tẩm hoá chất có tác dụng nhanh, kích thích hoặc giết muỗi khi tiếp xúc, ngăn không cho muỗi tìm thấy các lỗ rách, thủng ở màn. Sử dụng màn ngủ tẩm hoá chất xua diệt côn trùng sẽ kéo dài thời gian và tác dụng hiệu lực của màn ngủ.

Đối với phun tồn lưu: Phun trực tiếp hóa chất lên toàn bộ bề mặt tường trong nhà, vách, rèm cửa, gầm bàn ghế, gầm giá chứa hàng, bồn cây, cống rãnh, khu vực xả rác, khu vực có đèn chiếu sáng ban đêm... nhằm diệt trừ và ngăn chặn côn trùng xâm nhập. Thuốc có tác dụng tồn lưu lâu, có khả năng ngăn chặn sự phát triển trở lại côn trùng trong một thời gian dài sau khi phun.

 

Mục đích chủ yếu là làm giảm hoặc phá bỏ các ổ nước là nơi muỗi đẻ. Do đó sẽ làm giảm mật độ muỗi. Đây là biện pháp đơn giản, rẻ tiền nhưng nhiều khi mang lại hiệu quả cao. Có thể thực hiện các hình thức sau:

- Hủy bỏ nơi sinh sản: Thu dọn và phá hủy các dụng cụ như lốp xe ô tô, mũ sắt, các hộp kim loại, hộp nhựa; lấp đầy các ổ nước bằng đất, đá hoặc tháo cạn nước trong các ổ nước.

Làm thay đổi tốc độ dòng chảy, thay đổi độ mặn của nước, vớt thực vật thủy sinh trong các thủy vực làm cho môi trường trở nên không thuận lợi cho sự phát triển của bọ gậy/ loăng quăng.

- Phát quang cây cối: Vừa làm giảm nơi sinh sản của các loài thích đẻ trứng trong các ổ nước có bóng râm, vừa phá bỏ nơi trú ẩn của muỗi trưởng thành.

- Phun hóa chất: Được áp dụng cho cả không gian bên trong và khu vực khuôn viên bên ngoài nhà. Sử dụng phun máy phun ULV đưa dưới dạng sương mù vào trong không gian, các ngóc ngách, lên trần cao, các lùm cây, cống rãnh nhằm tiêu diệt ngay các loài muỗi đang có mặt.