pnvnonline@phunuvietnam.vn
5 bí quyết tăng "tuổi thọ" của tim
Hiểu thêm về trái tim
Tim người nặng trung bình 250-300 gram ở nữ giới và 300-350 gram ở nam giới. Đây là bộ phận quan trọng trong hệ tuần hoàn của cơ thể, có chức năng bơm đều đặn để đẩy máu qua các động mạch và mang dưỡng khí, dinh dưỡng đến toàn bộ cơ thể, đồng thời loại bỏ các chất thải trong quá trình trao đổi chất. Tim rút máu từ tĩnh mạch về tim sau đó đẩy máu đến phổi để trao đổi khí CO2 lấy khí O2.
Theo Hiệp hội tim mạch Mỹ, tuổi tim không giống với "tuổi thời gian" của cơ thể con người. Nó phụ thuộc vào yếu tố nguy cơ và lối sống không lành mạnh, khiến tim già hơn nhiều so với "tuổi thời gian" của cơ thể. Để tính tuổi tim, các chuyên gia ở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) đưa ra cách tính đơn giản và chính xác. Cách tính này thực chất dựa vào các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim truyền thống, chỉ số khối cơ thể (BMI), giới tính, huyết áp, thói quen hút thuốc và bệnh tiểu đường. Ví dụ, một phụ nữ 30 tuổi có máu tâm thu áp lực (huyết áp tối đa) là 118 mm Hg, chưa bao giờ được điều trị huyết áp cao, không hút thuốc, không mắc bệnh tiểu đường và có chỉ số BMI bình thường là 22,5 thì trái tim và mạch máu giống như ở người 28 tuổi, trẻ hơn và khỏe hơn so với "tuổi thời gian" của cơ thể.
Cũng theo cách tính này, một người đàn ông 45 tuổi, huyết áp tâm thu tăng nhẹ ở mức 126 mm Hg, chưa được điều trị huyết áp cao, không nghiện thuốc và không hút thuốc, không mắc bệnh tiểu đường nhưng lại béo phì với BMI 38, thì tuổi tương đương 52, tức tuổi tim già hơn so với "tuổi thời gian". Vì vậy, mọi người có thể dùng các chỉ số trên để tính tuổi tim của mình. Nếu thuộc nhóm già trước tuổi thì nên xem lại, điều chỉnh lối sống, ăn uống cân bằng, năng vận động để trái tim khỏe mạnh hơn. Cách tính này cung cấp cho chúng ta về những nguy cơ trước 10 năm khi xuất hiện các sự cố liên quan đến tim mạch như đau tim hoặc đột quỵ.
Ví dụ, chỉ cần để ý đến chỉ số BMI cũng có thể biết được tuổi của tim.
BMI = Cân nặng/[(Chiều cao)2], trong đó, chiều cao tính bằng m và cân nặng tính bằng kg. Chỉ số BMI không áp dụng cho phụ nữ có thai, vận động viên, người tập thể hình. Dựa trên BMI người ta có thể phân loại béo gầy của một người theo thang phân loại của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dành cho người châu Âu và thang phân loại của Hiệp hội đái đường các nước châu Á (IDI & WPRO) được áp dụng cho người châu Á. Dựa vào thang phân loại của IDI & WPRO dành cho người châu Á thì BMI lý tưởng của người châu Á là từ 18,5 đến 22,9.
5 bí quyết tăng "tuổi thọ" cho tim
Theo các chuyên gia tim mạch, sau khi tính được tuổi thọ thực của tim, mọi người có thể tăng "tuổi thời gian" cho tim bằng một số bí quyết sau:
-Tập trung vào chế độ ăn uống lành mạnh, duy trì lối sống khoa học, chú ý đến trọng lượng cơ thể ở ngưỡng hợp lý.
-Thay đổi lối sống như duy trì giờ giấc, làm việc, ngủ nghỉ khoa học, loại bỏ nhiều yếu tố nguy cơ như thừa cân, béo phì, huyết áp cao (thông qua chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục và giảm cân). Mỗi ngày nên vận động với cường độ vừa phải, ít nhất 30 phút, tập đều dặn hàng tuần, tránh ngồi và nằm nhiều...
-Tập trung vào chế độ ăn có lợi cho tim, như chế độ ăn Địa Trung Hải, đã được chứng minh trong nhiều thập kỷ thử nghiệm về mặt lâm sàng có tác dụng giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ. Chế độ ăn uống này lấy cảm hứng từ các loại đồ ăn truyền thống của các nước như Ý và Hy Lạp những năm 1960, sử dụng các gia vị hết sức đặc trưng như dầu ô-liu cùng với một cốc rượu vang đỏ.
-Tập trung vào các thực phẩm lành mạnh như rau, củ, quả, cá và các loại gạo nguyên cám nhưng chú trọng nhiều hơn đến các thực phẩm đặc trưng của vùng Địa Trung Hải là các loại cá.
-Không nên hút thuốc, tránh tiếp xúc với khói thuốc hay hút thuốc thụ động. Ngủ đủ giấc, 7-9 giờ mỗi đêm. Nhịp tim chuẩn của mỗi người tùy thuộc vào độ tuổi, thể trạng, giới tính... Đối với người từ 18 tuổi trở lên, nhịp tim bình thường trong lúc nghỉ ngơi dao động trong khoảng từ 60 đến 100 nhịp mỗi phút. Nếu bị rối loạn nhịp tim thì nên đi khám bác sĩ, từ bỏ những thói quen xấu (uống rượu bia, hút thuốc lá), điều này sẽ giúp cải thiện rõ rệt tình trạng loạn nhịp tim. Tiêu thụ các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe tim mạch như rau xanh, cá (cá hồi, cá thu...), hạn chế mỡ động vật và nguồn cholesterol (trứng, sữa béo...), tăng cường luyện tập thể chất.