Siêu âm là kỹ thuật dùng những sóng âm tần số cao, được phát từ một thiết bị và truyền qua da, đi qua thành bụng để ghi nhận hình ảnh bên trong bằng cách dội lại. Siêu âm khác X-quang ở chỗ tia siêu âm không phải tia xạ. Đây chính là yếu tố chính để khẳng định tính an toàn của siêu âm cho thai nhi.
Qua siêu âm, bác sĩ có thể quan sát thấy: Có bao nhiêu thai trong tử cung; Bánh nhau có ở vị trí bình thường không; Kích cỡ cơ thể, các cơ quan trên cơ thể bé như mặt, mũi, tay, chân, hay tim gan phổi… có bình thường không. Ngoài ra, siêu âm có thể giúp tính tương đối chính xác ngày sinh nếu siêu âm sớm.
Đặc biệt, ở mỗi tuổi thai, siêu âm lại có những giá trị khác nhau.
Nếu vì lý do gì đó, chỉ có thể siêu âm 1 lần, thai phụ nên chọn siêu âm khi thai nhi khoảng 22-23 tuần để đánh giá tổng thể thai nhi.
Nếu vì lý do gì đó, chỉ có thể siêu âm 1 lần, thai phụ nên chọn siêu âm khi thai nhi khoảng 22-23 tuần để đánh giá tổng thể thai nhi.
 |
| Không nên siêu âm cho... vui, hoặc để biết thai tăng bao nhiêu gram. Ảnh minh họa |
Còn thông thường, thai phụ nên siêu âm vào những thời điểm sau:
- Khi trễ kinh khoảng 2 tuần: Siêu âm để xác định có thai hay không, thai có trong tử cung hay không. Nếu thấy phôi thai trong lòng tử cung, bác sĩ cũng sẽ đánh giá luôn hoạt động của tim thai thế nào.
- Khi thai độ khoảng 12 tuần: Đây là giai đoạn quan trọng để siêu âm đo khoảng sáng sau gáy. Kết quả độ dày khoảng sáng này cùng với xét nghiệm máu sẽ giúp đánh giá nguy cơ bất thường một số nhiễm sắc thể của thai nhi như bệnh Down, nếu có.
- Khi thai khoảng 21-23 tuần: Đây là lần siêu âm cực kỳ quan trọng nhằm khảo sát toàn diện để tầm soát dị tật bẩm sinh của bé.
- 3 tháng cuối thai kỳ: Tùy tình trạng thai mà bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm, chủ yếu đánh giá thai có phát triển đúng tuổi thai hay không, hoặc phát hiện những dị tật biểu hiện muộn.
Đáng lưu ý, siêu âm chỉ giúp dự đoán được khoảng 80% dị tật. Bởi có những dị tật nhỏ, biểu hiện muộn, hay khiếm khuyết về chức năng (ví dụ như điếc) không thể chẩn đoán bằng siêu âm. Do vậy, khi có thai, cùng với siêu âm, thai phụ có thể cần thực hiện nhiều loại xét nghiệm khác nhau để tầm soát các bất thường của thai.
"Không nên siêu âm chỉ để khảo sát giới tính, để ghi nhận hình ảnh hay video của bé ‘cho vui’, hoặc siêu âm mỗi tuần để biết bé có lên cân hay không… Thay vào đó, các bà mẹ mang thai rất nên dành thời gian ‘nói chuyện’ với con, suy nghĩ về những điều tươi đẹp…", bác sĩ Lê Tiểu My nhấn mạnh.