9 điều cần làm sau khi tiêm vaccine ngừa Covid-19

Có một số điều bạn có thể làm sau khi tiêm vaccine Covid-19 để ngăn ngừa và kiểm soát các tác dụng phụ này.

Chiến dịch tiêm chủng mũi nhắc lại đang được đẩy mạnh khi dịch Covid-19 và các biến chủng đang diễn biến phức tạp. 

1. Cần làm gì trước khi tiêm vaccine Covid-19?

- Xác định thời điểm tiêm chủng

Nếu bạn dương tính với Covid-19 hoặc gần đây mới nhiễm và đã khỏi thì bạn cần nói chuyện với bác sĩ để xem thời điểm thích hợp cho bạn tiêm ngừa là khi nào. Ngoài việc tránh cho người khác tiếp xúc và có thể bị lây nhiễm nếu bạn dương tính với virus SARS-CoV-2 thì miễn dịch sinh ra từ lần nhiễm trùng gần nhất có thể kéo dài từ 10 - 18 tuần mà bạn chưa cần thiết phải cần đến miễn dịch từ vaccine.

Trừ khi bạn thuộc nhóm nguy cơ cao biến chứng nặng nếu nhiễm và nguy cơ tái nhiễm cao do phản ứng miễn dịch và đáp ứng miễn dịch từ vaccine suy giảm.

- Chọn tay tiêm

Nhìn chung nên chọn cánh tay tiêm mà bạn cảm thấy thoải mái và có thể không ảnh hưởng tới sinh hoạt nếu các tác dụng phụ như sưng, đau nhức vùng tiêm hoặc cánh tay xảy ra.

2. Cần làm gì sau khi tiêm vaccine Covid-19?

Sau khi tiêm, hãy ở lại nơi tiêm chủng từ 15 - 30 phút để các chuyên viên y tế theo dõi sức khỏe của bạn và ứng phó kịp thời nếu chẳng may sốc phản vệ xảy ra (phản ứng dị ứng hiếm gặp nhưng nguy hiểm).

Các tác dụng phụ là phổ biến sau khi tiêm vaccine Covid-19 nhưng chúng thường nhẹ và có thể biến mất hoàn toàn sau vài ngày. Thậm chí bạn có thể không gặp phải các tác dụng phụ nào nên đừng quá lo lắng.

Các tác dụng phụ có thể xảy ra trong vài giờ tới vài ngày sau tiêm bao gồm:

- Đau, sưng và đỏ tại vị trí tiêm

- Mệt mỏi

- Đau đầu

- Sốt

- Ớn lạnh

- Đau cơ

- Buồn nôn.

Tác dụng phụ của vaccine có thể dữ dội hơn ở người sau khi tiêm mũi 2 còn tác dụng phụ của mũi tăng cường cũng tương tự như 2 mũi đầu. Để có thể giảm nhẹ hoặc ngăn ngừa các tác dụng phụ sau tiêm vaccine Covid-19 bạn có thể thử các mẹo sau:

2.1. Tránh hoạt động gắng sức

Tốt nhất bạn không nên lên lịch hoạt động hoặc tập thể dục cần sức mạnh trong một hoặc hai ngày sau khi tiêm phòng. Bạn sẽ không biết tác dụng phụ có thể ảnh hưởng như thế nào tới sinh hoạt nên tốt hơn hết, hãy để bản thân được thư giãn.

2.2. Sử dụng khăn mát

Với vị trí tiêm bị sưng và đau, CDC khuyên rằng bạn có thể sử dụng khăn mát để đắp hoặc chườm. Nếu sử dụng túi nước đá, hãy đặt thông qua một chiếc khăn mỏng, không để đá trực tiếp lên da vì có thể gây bỏng lạnh.

2.3. Di chuyển cánh tay

Tránh cố định tay, không vận động mà CDC khuyên bạn nên di chuyển vận động tay nhẹ nhàng để giảm đau và sưng tấy.

2.4. Thuốc giảm đau không kê đơn

Với tình trạng đau cơ và đau đầu sau khi tiêm vaccine Covid-19 bạn có thể cần tới một số loại thuốc giảm đau không kê đơn như aspirin hay acetaminophen hoặc ibuprofen nếu trên 18 tuổi. Các loại thuốc này cũng có tác dụng hạ sốt tuy nhiên bạn cần nói chuyện với bác sĩ về loại thuốc phù hợp mà bạn có thể sử dụng để tránh xảy ra bất kì một tác động nghiêm trọng nào.

2.5. Giữ đủ nước

Uống nhiều nước và các chất lỏng khác để tránh cho cơ thể mất nước do sốt. Rượu và các đồ uống có chứa caffein như cà phê có thể làm tăng nguy cơ mất nước hơn nên bạn cần tránh các loại đồ uống này cho đến khi cơ thể cảm thấy tốt hơn.

2.6. Nghỉ ngơi nhiều

Ngủ nhiều giấc, đặc biệt là khi bạn cảm thấy mệt mỏi. Nếu khó ngủ, hãy thư giãn và thả lỏng, hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử trước khi lên giường đi ngủ, thay vào đó có thể đọc sách và nghe nhạc trong khi vaccine đang giúp hệ miễn dịch của bạn được tăng cường đáp ứng.

2.7. Ghi lại các triệu chứng

Nếu có thể, bạn nên ghi lại các triệu chứng sau khi tiêm vaccine Covid-19 của mình và cung cấp cho bác sĩ khi các tác dụng phụ kéo dài hơn khuyến cáo để được tư vấn và xử lý kịp thời.

2.8. Tiếp tục các biện pháp phòng ngừa

Mũi tiêm vaccine không phải sẽ có tác dụng phòng ngừa ngay lập tức mà cần thời gian từ 5 - 7 ngày sau đó để thiết lập hàng rào miễn dịch hoàn chỉnh. Chính vì thế mà bạn không nên lơ là các biện pháp phòng dịch Covid-19 như đeo khẩu trang và giữ vệ sinh tay sạch sẽ ở những nơi đông người,...

2.9. Khuyến khích mọi người tiêm phòng

Khi bạn tiêm phòng và cảm thấy thoải mái với quyết định tiêm chủng của mình bạn nên lan tỏa tới những người đang "phân vân" có nên tiêm mũi nhắc lại hay không. Tiêm chủng là cách hữu hiệu nhất giúp miễn dịch cộng đồng nhanh chóng hơn.

Tất nhiên là ngoài những lưu ý kể trên thì một chế độ dinh dưỡng đầy đủ, sinh hoạt lành mạnh,.. cũng góp phần không nhỏ vào việc cải thiện các tác dụng phụ có thể gặp sau tiêm. Hãy nhớ rằng các tác dụng phụ này thường nhẹ và sẽ biến mất sau vài ngày.

3. Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu như các tác dụng phụ không cải thiện sau vài ngày, hãy cân nhắc với việc liên hệ với bác sĩ. Các phản ứng phụ nguy hiểm thường rất hiếm nhưng chúng có thể xảy ra trong những tuần sau khi bạn tiêm vaccine, bao gồm:

- Viêm cơ tim

- Viêm màng ngoài tim

- Hội chứng Huillain Barre

- Huyết khối với hội chứng giảm tiểu cầu.

Một nghiên cứu khác cho thấy ù tai cũng có thể liên quan tới vaccine Covid-19. Nếu bạn có bất kì triệu chứng nào trong số những dấu hiệu dưới đây, hãy liên hệ ngay với cơ sở y tế:

- Tức ngực

- Khó thở

- Nhịp tim bất thường hoặc không đều

- Phù chân, mắt cá chân hoặc bàn chân

- Ngất xỉu.

4. Một số câu hỏi thường gặp về vaccine Covid-19

- Sốt, ớn lạnh sau tiêm vaccine Covid-19 kéo dài bao lâu?

Sốt, ớn lạnh và đau nhức cơ bắp thường gặp sau khi tiêm chủng. Các triệu chứng này thường không kéo dài hơn 1 - 2 ngày.

- Nên làm gì nếu có xét nghiệm dương tính sau khi tiêm vaccine Covid-19?

Nếu như bạn cho rằng bạn đang có nguy cơ dương tính với Covid-19 bạn nên làm xét nghiệm RT-PCR kiểm tra càng sớm càng tốt.

Tất nhiên là bạn vẫn có thể bị Covid-19 sau khi đã tiêm phòng đầy đủ nhưng các triệu chứng thường có xu hướng nhẹ hơn và thậm chí là một số người không có biểu hiện gì cả. Nếu bạn có kết quả chắc chắn dương tính, hãy tự cách ly bản thân và liên hệ với cơ sở y tế để có biện pháp đối phó với các triệu chứng để nhanh thuyên giảm và trở về âm tính.

- Có thể dùng thuốc giảm đau sau khi tiêm vaccine Covid-19 không?

Có. CDC cho biết người lớn trên 18 tuổi có thể sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn miễn là chúng phù hợp với thể trạng của bạn và phải được tư vấn từ bác sĩ.

- Có thể tập thể dục sau khi tiêm vaccine Covid-19 không?

Tốt nhất là bạn chỉ nên vận động nhẹ nhàng, tránh các môn thể thao đòi hỏi nhiều sức mạnh. Trong trường hợp tình trạng cơ thể không tốt, bạn bị sốt và đau nhức cơ thể thì nên dành thời gian nghỉ ngơi từ 1 - 2 ngày kèm theo đó là uống đủ nước.

Tóm lại, vaccine Covid-19 đã được chứng minh là an toàn và có hiệu quả đối với hầu hết mọi người với các tác dụng phụ thường nhẹ và nhanh biến mất. Nếu đủ điều kiện sức khỏe bạn nên đi tiêm ngay khi tới lịch để nâng cao miễn dịch cộng đồng và an toàn cho bản thân theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Nguồn dịch: 9 Things to Do After Getting Your COVID-19 Vaccines