pnvnonline@phunuvietnam.vn
Bà bầu mắc bệnh Rubella giai đoạn nào khiến trẻ dễ mắc bệnh tim bẩm sinh?
Đối tượng phụ nữ mắc bệnh Rubella trong thai kỳ, nguy cơ xảy ra biến chứng của bệnh Rubella lại càng cao, được quan tâm hàng đầu là nguy cơ dị tật bẩm sinh ở trẻ sau khi sinh ra.
Trong đó, bệnh tim bẩm sinh do Rubella như thông liên buồng tim, còn ống động mạch, tăng áp phổi,... là một trong các vấn đề tim mạch nổi bật nhất ở các trẻ sinh ra có mẹ bị nhiễm Rubella khi mang thai.
1. Vì sao Rubella gây bệnh tim bẩm sinh?
Khi thai phụ bị nhiễm Rubella, virus có thể theo máu của thai phụ di chuyển đến nhau thai, sau đó qua nhau thai và di chuyển qua nhau thai để tới thai nhi. Khi tới thai nhi, virus nhân lên ở trong cơ thể thai nhi. Trong khi đó, các thành phần của tim như van tim hay vách ngăn tim đều là những thành phần dễ bị tổn thương bởi các yếu tố xâm nhập. Nhất là ở trong giai đoạn đầu mới biệt hóa thì các thành phần này lại càng dễ dàng bị tổn thương hơn.
Người ta cho rằng, cơ sở chủ yếu để gây nên các bệnh lý tim bẩm sinh do biến chứng Rubella ở trẻ chính là sự tổn thương các nội mạch mạch máu do virus Rubella.
2. Mắc bệnh Rubella giai đoạn nào khiến trẻ dễ mắc bệnh tim bẩm sinh?
Không phải tất cả các giai đoạn của thai kỳ đều có nguy cơ mắc bệnh tim bẩm sinh do Rubella ở trẻ sau khi sinh ra như nhau. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, mắc bệnh Rubella càng sớm trong thai kỳ thì tỷ lệ bị dị tật thai nhi nói chung và tỷ lệ mắc bệnh tim bẩm sinh do Rubella lại càng cao.
Nếu như mắc bệnh Rubella ở trước tuần 13 thai kỳ, tỷ lệ mắc Rubella bẩm sinh khoảng 75% và có khoảng 25% trong số đó có dị tật bẩm sinh, thì nếu mắc Rubella từ tuần thứ 13-18 của thai kỳ tỷ lệ mắc Rubella sẽ giảm xuống còn chỉ 17%. Còn trường hợp mắc bệnh Rubella sau tuần thứ 20 của thai kỳ tỷ lệ mắc Rubella bẩm sinh và dị tật thai nhi là không đáng kể.
Điều này là do giai đoạn đầu của thai kỳ là giai đoạn liên quan nhiều đến sự biệt hóa, hình thành các cơ quan ở thai nhi. Do đó, nếu mắc bệnh Rubella vào giai đoạn này thì nguy cơ dị tật thai nhi và bệnh tim bẩm sinh do Rubella sẽ là rất cao. Nhưng nếu mắc bệnh Rubella vào giai đoạn muộn hơn sau khi các cơ quan đã hoàn tất quá trình biệt hóa cấu trúc thì nguy cơ bị bệnh tim bẩm sinh sẽ giảm xuống rất thấp.
3. Điều trị bệnh tim bẩm sinh do Rubella như thế nào?
Tùy thuộc vào bệnh tim bẩm sinh do Rubella gây nên là gì mà các bác sĩ sẽ có các chỉ định điều trị phù hợp với trẻ.
Nếu tình trạng bệnh tim bẩm sinh do Rubella xảy ra với các bất thường cấu trúc rất nghiêm trọng, chỉ định phẫu thuật ngay là điều cần thiết để phục hồi cấu trúc bình thường của tim. Nhưng nếu các bất thường cấu trúc ở mức cơ thể có thể chịu đựng được, phẫu thuật có thể được trì hoãn lại cho đến khi trẻ đạt đủ các yếu tố để có thể chịu đựng cuộc mổ, giúp tiên lượng cuộc mổ tốt hơn.
Ngoài ra, các loại thuốc khác nhau cũng có thể được chỉ định sử dụng để làm hỗ trợ làm giảm các triệu chứng của bệnh, ngăn tình trạng của bệnh tiến triển xấu hơn trước khi được phẫu thuật hoặc được sử dụng để hỗ trợ kết quả sau khi phẫu thuật.
4. Phòng bệnh tim bẩm sinh do Rubella
Nhìn chung không có bất kỳ phương pháp nào đảm bảo giúp phòng tránh tuyệt đối nguy cơ mắc bệnh tim bẩm sinh do Rubella. Khi bệnh Rubella đã xảy ra trong thai kỳ, điều này đồng nghĩa với việc thai phụ phải chấp nhận nguy cơ dị tật và bệnh tim bẩm sinh do Rubella khi trẻ sinh ra.
Vì vậy, cách tốt nhất để có thể phòng tránh bệnh tim bẩm sinh do Rubella chính là không được để mắc bệnh trong khi mang thai. Mà cách hiệu quả nhất để phòng tránh bệnh Rubella hiện nay chính là tiến hành tiêm phòng vaccine đầy đủ cho phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Sau khi tiêm vaccine Rubella, người được tiêm chủng sẽ thu được miễn dịch suốt đời đối với căn bệnh này và sẽ không bị mắc bệnh khi tiếp xúc với nguồn bệnh.
Trong trường hợp đã bị mắc bệnh Rubella khi mang thai, cần căn cứ vào tuổi thai khi mắc bệnh để đưa ra quyết định tiếp tục hay chấm dứt sớm thai kỳ. Nếu bệnh xảy ra trước tuần thứ 13 thai kỳ, nên chấm dứt thai kỳ ngay lập tức. Nếu bệnh xảy ra từ tuần thứ 13 đến tuần 18 thai kỳ, nên chấm dứt thai kỳ nếu xét nghiệm nước ối có Rubella dương tính, khi âm tính có thể theo dõi tiếp. Và có thể tiếp tục thai kỳ bình thường nếu mắc bệnh sau tuần thứ 20 thai kỳ.
Qua đây có thể thấy rằng, bệnh tim bẩm sinh do Rubella là biến chứng rất nguy hiểm của căn bệnh này, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của trẻ sau khi được sinh ra. Do đó, điều cần làm là dự phòng sớm ngay từ ban đầu để ngăn không cho bệnh Rubella xảy ra, từ đó phòng tránh bệnh tim bẩm sinh do Rubella.