Ngày 27/01/2015, UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Quyết định số 35/QĐ-UBND, cho Công ty TNHH một thành viên lâm nghiệp Yên Thế thuê rừng gắn với thuê đất lâm nghiệp để sản xuất kinh doanh lâm nghiệp tại huyện Yên Thế. Người dân cho rằng, chính quyết định này đã gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình, 147 hộ dân ở huyện Yên Thế đã khởi kiện UBND tỉnh Bắc Giang ra tòa.
Hàng trăm hộ dân bỗng dưng mất đất rừng
Theo trình bày của bà Hoàng Thị Hiếu (SN 1982), bà Hà Thị Tòong (SN 1953, đều ở xã Tiến Thắng, huyện Yên Thế), bà Trần Thị Ngọc Mai (SN 1970, ở xã Đồng Hưu, huyện Yên Thế) và hàng trăm người dân khác, từ những năm 1990, họ được vận động, giao cho đất trống đồi núi trọc đã bỏ hoang hóa nhiều năm.
Tới năm 1993, khi có dự án 327, các hộ dân đã trồng được hàng nghìn ha rừng và được UBND huyện Yên Thế, tỉnh Hà Bắc (cũ) cấp Giấy chứng nhận quyền quản lý kinh doanh rừng và đất lâm nghiệp với thời hạn 30 năm (Sổ xanh) và ký Hợp đồng trồng rừng dự án Nông-Lâm- Công nghiệp với Lâm trường Yên Thế- Sở Lâm nghiệp Hà Bắc (cũ)...
Từ thời điểm đó, các hộ dân vẫn sử dụng đất lâm nghiệp và trồng rừng.
Tuy nhiên, đến khi các loại rừng Dự án đến tuổi khai thác thì Công ty TNHH một thành viên lâm nghiệp Yên Thế (Cty Lâm nghiệp Yên Thế) yêu cầu các hộ dân phải thanh lý hợp đồng trồng rừng cũ và ký Hợp đồng giao khoán theo từng mùa vụ và hưởng sản phẩm.
Sau khi tìm hiểu, đến tháng 02/2017, người dân được biết ngày 27/01/2015, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành Quyết định số 35/QĐ-UBND, về việc cho Cty Lâm nghiệp Yên Thế thuê rừng gắn với thuê đất lâm nghiệp để sản xuất kinh doanh lâm nghiệp tại huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang. Diện tích đất cho Cty Lâm nghiệp Yên Thế thuê này đã trùng lên diện tích đất đã giao cho hàng trăm hộ đã được cấp Sổ xanh. Trong khi đó, cho đến thời điểm hiện tại, người dân chưa hề nhận được bất cứ một quyết định thu hồi đất rừng nào của cơ quan có thẩm quyền.
Việc làm nói trên đã xâm phạm nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
Nhiều dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng
Các hộ dân cũng cho rằng, trình tự, thủ tục ban hành Quyết định số 35/QĐ-UBND đã vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật, đó là: Cho người khác thuê đất đối với đất đang có người sử dụng.
Theo quy định tại Điều 53 Luật đất đai 2013 về giao đất, cho thuê đất đối với đất đang có người sử dụng cho người khác thì:" Việc Nhà nước quyết định giao đất, cho thuê đất đối với đất đang có người sử dụng cho người khác chỉ được thực hiện sau khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định thu hồi đất theo quy định của Luật này và phải thực hiện xong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật đối với trường hợp phải giải phóng mặt bằng”.
Như vậy, đối với đất đang có người sử dụng thì trước khi cho người khác thuê, Nhà nước phải thực hiện thủ tục thu hồi, bồi thường, hỗ trợ theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, như trên đã trình bày, các hộ dân được Nhà nước giao đất rừng và đã cấp Sổ xanh 30 năm, nhưng Nhà nước chưa thực hiện việc thu hồi đất của họ mà đã cho Cty Lâm nghiệp Yên Thế thuê là trái quy định của pháp luật.
Mặt khác, trường hợp Nhà nước thực hiện việc thu hồi rừng, thu hồi đất lâm nghiệp rồi mới cho tổ chức khác thuê rừng, thuê đất thì việc thu hồi này cũng phải đúng theo quy định của pháp luật về bảo vệ phát triển rừng và phát luật về đất đai.
Bên cạnh đó, vấn đề trình tự, thủ tục cho thuê rừng cũng không đúng quy định của pháp luật
Vì theo quy định tại Tiểu Mục 3, Mục I, Thông tư số 38/2007/TT-BNN, hướng dẫn trình tự, thủ tục giao rừng, cho thuê rừng, thu hồi rừng cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư thôn thì khi giao rừng, cho thuê rừng, thu hồi rừng phải đảm bảo các nguyên tắc sau:
“a) Việc giao rừng, cho thuê rừng, thu hồi rừng thực hiện theo quy định tại Điều 22 Luật Bảo vệ và phát triển rừng.
- b) Không giao, cho thuê những diện tích rừng đang có tranh chấp.
- c) Việc giao, cho thuê rừng, thu hồi rừng phải có sự tham gia của người dân địa phương và công bố công khai”.
Như vậy, diện tích rừng đang có tranh chấp thì không được cho thuê; việc cho thuê rừng phải có sự tham gia của người dân địa phương và công bố công khai.
Tuy nhiên, UBND tỉnh Bắc Giang đã vi phạm nguyên tắc này vì: Diện tích rừng UBND tỉnh Bắc Giang cho Cty Lâm nghiệp Yên Thế thuê đang có tranh chấp với các hộ dân vì Cty Lâm nghiệp Yên Thế đã tự ý thu hồi sổ xanh của các hộ dân, ép các hộ dân thanh lý Hợp đồng trồng rừng cũ, ký Hợp đồng khoán theo mùa vụ.
UBND tỉnh Bắc Giang cho Cty Lâm nghiệp Yên Thế thuê rừng nhưng không công bố công khai với người dân. UBND tỉnh Bắc Giang cho Cty Lâm nghiệp Yên Thế thuê rừng từ tháng 01/2015 nhưng đến nay (2,5 năm) qua tự tìm hiểu, người dân địa phương mới được biết...
Sau khi phát hiện sự việc ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình, các hộ dân đã làm đơn gửi các cơ quan chức năng, nhưng không được giải quyết thỏa đáng. Vì vậy, họ đã khởi kiện UBND tỉnh Bắc Giang ra Tòa và đề nghị Tòa án hủy Quyết định số 35/QĐ-UBND ngày 27/01/2015 của UBND tỉnh Bắc Giang.
Báo PNVN sẽ tiếp tục thông tin về vụ kiện hành chính được xem là lớn nhất trong lịch sử tố tụng nước nhà từ trước đến nay.