Bài học thẩm thấu vào con trẻ

Hôm rồi, cô em tôi than thở: "Trong khi em học anh, nỗ lực ghi nhận những gì con làm được thì chồng em toàn chê bai con. Nhiều khi em tức phát điên và mắng cho lão một trận". Tôi mới bảo: Thực ra chúng ta còn nhiều cách khác hay hơn thay vì… bố mẹ cãi nhau trước mặt con.

Nhiều người mẹ bảo vệ con bằng cách mắng chồng xơi xơi ra. Nhiều ông bố cũng vậy, sau lưng vợ toàn nói xấu mẹ của chúng. Điều đó có thể khiến một đứa trẻ hơi nhạy cảm sẽ cảm thấy buồn. Vì mình mà bố mẹ cãi nhau. Hoặc, đứa trẻ đó sẽ coi thường cha hoặc mẹ, nếu như chúng tin tưởng mẹ (hoặc cha) hơn.

Một điều mà nhiều cha mẹ không biết (hoặc đã biết mà quên), rằng cách mà chúng ta hành xử chính là "bài học thẩm thấu" của con trẻ. Con mai này sẽ áp dụng cách đó cho những tình huống tương tự. 

Con trẻ, trong hành trình lớn khôn của chúng, thẩm thấu hết mọi điều chúng thấy. Như bạo lực có thể giải quyết mọi vấn đề như cách bố làm. Như tiền có thể mua được danh dự của người khác như cách mẹ đã hành xử. Như mỉm cười bước qua những kẻ đố kỵ với mình như cách mẹ vẫn làm. Như biết ý tứ, điềm đạm giống cách bố hay thể hiện ra.

Chúng ta là tấm gương để trẻ học và làm theo, đôi khi là cả những gì chúng ta không làm, không nói ra nhưng lũ trẻ vẫn thấy. Như khi người cha hút thuốc lá, ra rả nói với con hút thuốc là xấu thì lũ trẻ sẽ thấy cha hút thuốc chứ không nghe thấy hút thuốc là xấu. 

Như người mẹ nói với con hàng ngày về sự chính trực, trung thực nhưng ngồi bên con, người mẹ trả lời điện thoại của bạn bè bằng những lời không thật. Như cả những điều cha mẹ nói với bạn bè, khoe trên mạng xã hội mà không đúng sự thật.

Tất nhiên, ngoài cha mẹ còn có những người khác xung quanh trẻ nữa. Nên tôi vẫn hay khuyên các cha mẹ hãy là người thầy đầu tiên của con, thay vì để xã hội dạy dỗ con mình. Một đứa trẻ không được cha mẹ chúng ghi nhận, chúng sẽ đi tìm sự công nhận của bên ngoài. 

Mà bên ngoài đôi khi có những kẻ công nhận con bạn theo cái cách mà bạn không bao giờ mong muốn con bạn sẽ như thế. Như cậu bạn cùng lớp con rủ con đi đua xe. Con bạn có thể từ chối việc đó nhưng bị bạn bĩu môi chê con "kém tắm" chẳng hạn. 

Nếu như cha mẹ cho con hiểu "kém tắm" thực sự là gì trước đó, chắc chắn con bạn sẽ mỉm cười với câu khích tướng kiểu trẻ con kia. Là cha mẹ luôn cho con thấy những giá trị thực của con sẽ tốt hơn là thế. 

Việc cha mẹ tuân thủ luật giao thông sẽ giúp con hiểu rằng luật giao thông quan trọng và cần phải tuân thủ thế nào. Hay việc cha mẹ tôn trọng thầy cô giáo của con sẽ giúp con lắng nghe, tôn trọng giáo viên hơn, tiếp thu bài tốt hơn. 

Vốn là vậy, làm sao con chịu nghe bài từ một người thầy mà bố chê, người cô mà mẹ khinh khi kia chứ?

Bạn chính là những gì bạn muốn con mình trở thành!