Bất bình khi người cha không cấp dưỡng cho con trong nhiều năm bỗng được tòa xử thắng kiện

Ngày 4/9/2019, TAND TP Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án Xin thay đổi người nuôi con. Nguyên đơn trong vụ án này là anh Nguyễn Hoàng Hải (SN 1988, trú tại phường Khánh Xuân, TP Buôn Ma Thuột), còn bị đơn là chị Lê Thị Xuân (SN 1990, cùng trú ở phường Khánh Xuân, TP Buôn Ma Thuột).

HĐXX phiên tòa này gồm có thẩm phán Lê Viết Kiên, 2 hội thẩm nhân dân là ông Lê Phúc Tiếng và bà Phạm Thị Tuyết Nhung.

Tại Tòa, anh Nguyễn Hoàng Hải trình bày: "Vào ngày 15/5/2016, tôi và chị Xuân đã được TAND TP Buôn Ma Thuột ra quyết định cho ly hôn. Trong thời kỳ hôn nhân, giữa tôi và chị Xuân có 1 con chung là cháu Nguyễn Ngọc Châu (SN 24/7/2015). Sau khi ly hôn, chúng tôi thỏa thuận với nhau giao con cho chị Xuân trực tiếp chăm sóc và nuôi dưỡng. Tôi đã thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng từ khi ly hôn cho đến tháng 9/2017… Hiện nay chị Xuân đang ở trọ và đã lấy chồng khác, chị Xuân cũng đang mang thai và gần sinh. Để đảm bảo các quyền lợi hợp pháp, đảm bảo cháu được nuôi dưỡng, quan tâm, chăm sóc tốt nhất, tôi mong tòa án giải quyết cho tôi được quyền nuôi dưỡng cháu Nguyễn Ngọc Châu cho đến khi cháu trưởng thành. Về cấp dưỡng nuôi con chung: Tôi không yêu cầu chị Xuân cấp dưỡng. Hiện nay tôi có nhà riêng và thu nhập hàng tháng khoảng 8 triệu đồng"…

Ngoài những lời khai như trên, anh Nguyễn Hoàng Hải có nộp cho tòa án một bản hợp đồng lao động giữa anh với Công ty Vina - Stevia - Pharma có thời hạn từ ngày 15/1/2019 đến ngày 14/7/2019 với mức lương 8 triệu đồng/tháng; bản xác nhận mức lương 8 triệu đồng/tháng của Công ty này đối với anh Hải vào ngày 17/6/2019.

Tuy nhiên, bản hợp đồng lao động mà anh Hải nộp cho Tòa không hề có dấu giáp lai giữa các trang. Anh Hải cũng không nộp được sổ bảo hiểm xã hội để chứng minh rằng mình đang là người lao động của công ty nói trên. Mặt khác, hợp đồng lao động giữa anh Hải và Công ty Vina - Stevia - Pharma chỉ có thời hạn 6 tháng (kết thúc từ ngày 14/7/2019) - nghĩa là, đến thời điểm mở phiên tòa, hợp đồng lao động giữa anh Hải và Công ty Vina - Stevia - Pharma (nếu có thật) cũng đã kết thúc, song anh Hải không xuất trình được hợp đồng lao động mới…

Vậy nhưng, TAND TP Buôn Ma Thuột không hề cử người xác minh mà mặc nhiên chấp nhận tất cả những gì anh Hải khai và xuất trình.

Một điểm gian dối của nguyên đơn trong vụ án này đó là anh ta nói mình đã thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con đầy đủ từ khi ly hôn cho đến tháng 9/2017. Tuy nhiên, theo Quyết định số 150/QĐ-CCTHADS ngày 12/6/2019 của Chi cục Thi hành án dân sự TP Buôn Ma Thuột về việc chưa có điều kiện thi hành án, thì: Xác định việc chưa có điều kiện thi hành án đối với ông Nguyễn Hoàng Hải…; Khoản chưa có điều kiện thi hành: Ông Nguyễn Hoàng Hải phải có nghĩa vụ cấp dưỡng số tiền 2 triệu đồng mỗi tháng để nuôi con chung là cháu Nguyễn Ngọc Châu, sinh ngày 24/7/2015. Thời gian cấp dưỡng từ tháng 8/2016 đến tháng 9/2019. Tổng số tiền là 76 triệu đồng…

Quyết định bất ngờ của cấp sơ thẩm

Còn theo trình bày của chị Xuân: "Khi ly hôn, chúng tôi thỏa thuận với nhau anh Hải sẽ cấp dưỡng cho con mỗi tháng 2 triệu đồng. Tuy nhiên, kể từ khi ly hôn đến nay, anh Hải không hề thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con tháng nào.

Nay anh Hải đề nghị thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn, tôi hoàn toàn không đồng ý với yêu cầu này của anh Hải, vì: Anh Hải hiện không có thu nhập, công việc ổn định, không có chỗ ở ổn định. Anh Hải hứa sẽ cấp dưỡng mỗi tháng 2 triệu đồng cho con nhưng cho tới nay không hề thực hiện, cho dù tôi đã có đơn yêu cầu thi hành án về nghĩa vụ cấp dưỡng của anh Hải với con. Điều này thể hiện khả năng kinh tế của anh Hải, đặc biệt thể hiện mức độ quan tâm, chăm sóc, lo lắng của anh ta đối với con.

Từ bé đến giờ, cháu Nguyễn Ngọc Châu luôn ở bên tôi, tôi là người chăm nom, nuôi dưỡng và chăm sóc cháu. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý, tình cảm của cháu cũng như của tôi.

Ngược lại với anh Nguyễn Hoàng Hải, tôi có công việc, thu nhập ổn định. Tôi hiện là giáo viên trường mầm non Khánh Xuân, TP Buôn Ma Thuột. Tôi đã có nhà riêng, vì vậy con tôi có đủ điều kiện để sinh sống, học tập ổn định cho hiện tại cũng như sau này. Việc tôi trực tiếp nuôi dưỡng cháu Nguyễn Ngọc Châu cho đến tuổi trưởng thảnh là điều kiện tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của con"…

Kèm theo những lời khai trên, chị Xuân cũng nộp cho HĐXX đầy đủ các giấy tờ để chứng minh lời khai của mình là có căn cứ. Với các cơ sở đó, ai cũng nghĩ rằng HĐXX sẽ bác yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, để cháu Châu tiếp tục được sống với mẹ mới là điều kiện tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của cháu…

Vậy nhưng, chị Xuân và những người tham dự phiên tòa đã hết sức bất ngờ và bất bình khi bà Đinh Thị Hiếu - Đại diện VKSND TP Buôn Ma Thuột - phát biểu quan điểm cho rằng: "Về tố tụng: Quá trình điều tra, thu thập chứng cứ của vụ án từ khi thụ lý cho đến khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Thẩm phán đã giải quyết đúng trình tự của Bộ luật Tố tụng dân sự…; Về nội dung: …Áp dụng Điều 71, 72 Luật Hôn nhân và Gia đình, đề nghị HĐXX chấp nhận đơn khởi kiện của anh Nguyễn Hoàng Hải"…

Căn cứ vào hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, HĐXX nhận định: HĐXX xét thấy, căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu đã thu thập, xác định chị Xuân hiện đã kết hôn, đã sinh con và đang trong thời kỳ nghỉ sinh theo chế độ, thu nhập thực tế số tiền là 4,3 triệu đồng (làm tròn số - PV). Đối với anh Hải, hiện còn độc thân, có chỗ ở ổn định, có thu nhập tiền lương là 8 triệu đồng. Như vậy, xét về điều kiện nuôi dưỡng, chăm sóc cháu Nguyễn Ngọc Châu đối với anh Hải là tốt hơn so với chị Xuân. Do đó, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của anh Nguyễn Hoàng Hải, giao cháu Nguyễn Ngọc Châu cho anh Hải nuôi dưỡng đến tuổi trưởng thành.

Như vậy, theo đại diện VKSND TP Buôn Ma Thuột, một trong những căn cứ để vị này đề nghị HĐXX chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn là Điều 71, 72 Luật Hôn nhân và Gia đình. Cụ thể, Điều 71. Nghĩa vụ và quyền chăm sóc, nuôi dưỡng; Điều 72. Nghĩa vụ và quyền giáo dục con - nghĩa là, vị đại diện diện VKSND TP Buôn Ma Thuột trong vụ án này đã không đề cập đến điều luật quan trọng nhất trong các vụ án tranh chấp thay đổi quyền nuôi con sau ly hôn, đó là Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 về "Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn". Vậy nhưng, vị này vẫn đề nghị HĐXX chấp nhận yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con của nguyên đơn.

Còn HĐXX thì ngoài 2 điều luật trên, có căn cứ thêm Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình. Điều 84 ghi rõ: Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.

1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.

2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:

a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;

b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con…

Không hiểu HĐXX đã căn cứ vào đâu để nói chị Xuân không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục cháu Châu? Phải chăng các vị quan tòa cho rằng chỉ vì anh Hải có thu nhập 8 triệu đồng/tháng, còn chị Xuân đang nghỉ sinh theo chế độ, thu nhập 4,3 triệu đồng/tháng nên chị không còn đủ điểu kiện?

Báo PNVN sẽ tiếp tục thông tin về vụ án này.