Bệnh sởi và rôm sảy: Phân biệt bệnh qua nguyên nhân, triệu chứng

Sự nhầm sẽ dẫn đến hiểu sai phương pháp chữa trị, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Do đó cha mẹ cần biết cách phân biệt để có cách chăm sóc và điều trị kịp thời cho bé.

Điểm giống nhau giữa sởi và rôm sảy là cả hai bệnh đều hay gặp ở trẻ em. Triệu chứng ban đầu khi bị bệnh là trên da bé nổi nhiều nốt ban đỏ gây khó chịu và ngứa ngáy.

Lúc này trẻ thường quấy khóc, bứt rứt, nhiều trẻ ngủ không ngon giấc, biếng ăn hoặc bỏ ăn. Hậu quả là trẻ bị sút cân, suy giảm thể lực, dễ mắc thêm nhiều bệnh khác làm cha mẹ rất lo lắng.

Theo các bác sĩ, nhìn chung cả hai bệnh này không quá nguy hiểm, nếu biết cách chữa trị từ đầu và chăm sóc bé đúng cách bệnh sẽ nhanh khỏi, không để lại biến chứng nào.

Điểm khác nhau giữa sởi và rôm sảy:

1. Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây bệnh sởi ở trẻ em là do một loại siêu vi thuộc họ Paramyxoviridae chi Morbillivirus gây ra. Loại virus này có đường kính khoảng 120 – 250 nm, chúng dễ bị tiêu diệt bởi ánh sáng mặt trời, nhiệt độ cao trên 56 độ C hoặc thuốc khử trùng

Nguyên nhân gây bệnh rôm sảy ở trẻ em là do thời tiết nóng khiến trẻ toát nhiều mồ hôi. Khi những tuyến mồ hôi tắc nghẽn kết hợp với bụi bẩn làm nổi nhiều nốt rôm sảy trên da.

2. Biểu hiện của bệnh sởi và rôm sảy

Sởi diễn biến qua 4 giai đoạn chính:

- Giai đoạn ủ bệnh: Trong khoảng 10 – 12 ngày sau khi nhiễm virus sởi, trẻ không có biểu hiện gì rõ rệt, vẫn ăn ngủ và vui chơi bình thường.

- Tiền triệu chứng: Khoảng 2 – 4 ngày tiếp theo sau thời gian ủ bệnh trẻ sốt nhẹ, có bé bị ho khan không đờm, có chảy nước mũi. Ghi nhận được nhiều trường hợp trẻ bị viêm kết mạc, sợ ánh sáng trực tiếp. Trên da bắt đầu nổi những ban đỏ li ti như đầu ghim màu trắng ngà. Những vết ban này có viền đỏ xung quanh và biến mất trong vòng 24 - 48 giờ tiếp theo.

- Phát ban sởi: Sau khoảng 10 – 18 ngày các nốt ban này xuất hiện khắp người theo thứ tự nổi ở: vùng tai, mặt, ngày tiếp theo lan xuống cổ, ngực, cánh tay, lưng, ngày thứ 3 nốt sởi nổi ở bụng, đùi, chân.

- Thời gian lui bệnh: Các nốt ban bay dần theo thứ tự xuất hiện chỉ để lại một lớp da mỏng thâm loang lổ.

Biểu hiện của bệnh rôm sảy:

Ban đầu, trên da trẻ xuất hiện nhiều nốt sần màu đỏ, hồng có các mụn nước nhỏ li ti đôi khi cả mụn mủ trắng. Mụn rôm thường mọc theo cụm thành từng mảng lớn ở nách, ngực, lưng, trán, da đầu, cổ, bẹn,... Chỗ rôm mọc dày thường có màu đỏ.

Bệnh này khiến trẻ cực ngứa ngáy và có cảm giác nóng rát nên quấy khóc cả ngày. Vì vậy, khi trẻ bị rôm sảy thường gãi ngứa dễ làm da bị lở do viêm nhiễm.Khi thời tiết dịu mát hơn, những nốt rôm sẽ tự lặn đi và chỉ để lại vảy da mỏng, màu trắng. Tuy nhiên khi gặp nóng bức trở lại, các mụn rôm sẽ xuất hiện ngay.

Có 3 dạng rôm sảy ở trẻ là:

Rôm dạng tinh thể: thường xảy ra ở trẻ nhỏ do chậm phát triển các ống tuyến mồ hôi. Loại rôm sảy này không biểu hiện viêm, thường xảy ra do sốt cao và để lại các mảng da bị bong khi đã khỏi bệnh.

Rôm đỏ: thường xảy ra do thời tiết nóng ẩm.

Rôm sâu: xảy ra do tuyến mồ hôi bị tổn hại nặng nề, thường sau khi bị rôm đỏ kéo dài.

3. Sự khác nhau về phương pháp chữa trị

Điều trị bệnh nhân sởi bằng cách:

- Giữ vệ sinh da, mắt, miệng họng.

- Tăng cường chế độ dinh dưỡng.

- Hạ sốt: Có thể áp dụng các biện pháp hạ nhiệt vật lý như lau nước ấm, chườm mát. Dùng thuốc hạ sốt khi sốt cao.

- Bổ sung nước, chất điện giải qua đường uống. Chỉ truyền dịch duy trì khi bệnh nhân nôn nhiều, có nguy cơ mất nước và rối loạn điện giải.

- Bổ sung thêm vitamin A

Trường hợp trẻ bị mắc sởi có dấu hiệu bội nhiễm trên da cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để điều trị.

Điều trị rôm sảy:

Điều trị rôm sảy hữu hiệu nhất là làm giảm tiết mồ hôi bằng phương pháp điều hòa nhiệt độ: máy lạnh, quạt thông khí, mặc quần áo thoáng mát và hạn chế vận động. Khi da được làm mát, rôm sảy sẽ biến mất nhanh chóng.

Dạng rôm sảy nhẹ không cần phải điều trị nhưng ở các dạng nặng hơn đôi khi cần phải được điều trị bằng các loại thuốc bôi để giảm cảm giác khó chịu và ngăn ngừa biến chứng. Khi trẻ bị rôm sảy, cha mẹ cần giữ cho trẻ không được gãi hoặc cào mạnh vào các nốt rôm để tránh làm xước da, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công gây bội nhiễm hoặc nặng hơn là gây biến chứng nhiễm trùng lan rộng.

Cha mẹ nên xoa nhẹ vào vùng bị rôm để con cảm thấy dễ chịu hơn. Đồng thời giữ cho cơ thể trẻ luôn được mát mẻ, thoáng khí, hạn chế việc trẻ phải bài tiết nhiều mồ hôi. Tắm thường xuyên cho trẻ giúp cơ thể mát, da sạch sẽ, các lỗ chân lông không bị bít kín.

Tắm bằng dung dịch thuốc tím pha loãng 1/10.000, sữa tắm loại không chứa xà phòng, không màu, không mùi cho trẻ em. Hoặc tắm bằng các bài thuốc dân gian như lá chè xanh, mướp đắng, lá khế... cha mẹ có thể dùng để tắm cho con khi con chớm bị rôm.

4. Các biện pháp phòng tránh

Cách phòng tránh bệnh sởi hiệu quả nhất là tiêm vắc xin phòng bệnh là:

- Chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh Sởi đầy đủ, đúng lịch theo hướng dẫn của cán bộ y tế tại các cơ sở tiêm chủng, đặc biệt là đối với trẻ dưới 5 tuổi.

- Áp dụng các biện pháp dự phòng chung như đeo khẩu trang khi đến chỗ đông người hoặc bệnh viện.

- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng nhất là khi chăm sóc trẻ.

- Giữ nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ.

- Uống đầy đủ nước mỗi ngày.

- Bổ sung các loại thực phẩm có nhiều vitamin A như cà rốt, các loại rau xanh thẫm và các loại quả có màu vàng, màu da cam.

Trường hợp trẻ bị mắc sởi có dấu hiệu bội nhiễm trên da cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để điều trị.

Để phòng tránh tình trạng trẻ bị rôm sảy, cá chuyên gia khuyến cáo:

- Cha mẹ cần cho trẻ ở những nơi thoáng gió, tránh tụ tập ở nơi đông người trong thời tiết oi bức.

- Nên mặc cho trẻ các loại quần áo làm từ vải cotton rộng thoáng, thấm hút mồ hôi tốt, lưu ý giữ cơ thể trẻ luôn khô ráo, hạn chế tối đa tình trạng mồ hôi đọng trên da của trẻ quá lâu. Không nên ủ trẻ quá kỹ hay mặc quá nhiều quần áo.

- Cho trẻ uống đủ nước và tăng cường các loại đồ uống, trái cây tươi giàu vitamin C để tăng sức đề kháng, chống lại các tác động xấu từ bên ngoài.

Trường hợp trẻ bị rôm sảy kéo dài từ 7 đến 10 ngày trở lên, lan rộng toàn thân hay có các dấu hiệu bội nhiễm như: da sưng, nóng, đỏ, đau, có mủ chảy ra, sưng hạch vùng cổ, nách, bẹn, sốt, ớn lạnh,... cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời, tránh để lại biến chứng.