Mới đây, bệnh nhân N.D.H. (20 tuổi, ở Đồng Nai) bị đau bụng, được đưa tới BV Đa khoa Đồng Nai cấp cứu. Qua thăm khám, xét nghiệm, bác sĩ chẩn đoán anh bị viêm tụy cấp theo dõi hoại tử và chuyển lên BV Chợ Rẫy (TPHCM) điều trị. Sau 29 ngày điều trị với chi phí gần 1 tỷ đồng nhưng bệnh nhân đã không qua khỏi. Vậy, bệnh viêm tụy cấp nguy hiểm như thế nào?
Theo TS Đào Xuân Cơ, khoa Hồi sức tích cực (BV Bạch Mai), tụy là cơ quan nặng khoảng 80g nằm trong ổ bụng, có cả chức năng nội tiết và ngoại tiết.
Vì một lý do nào đó các men tuỵ được hoạt hóa ngay tại tụy và chúng sẽ tiêu hóa luôn tuyến tụy như một loại thức ăn, khi đó sẽ xảy ra viêm tụy cấp.
Viêm tuỵ cấp xảy ra hết sức cấp tính, đột ngột và diễn biến phức tạp. Mỗi năm trên thế giới có khoảng 20.000 ca tử vong vì viêm tuỵ cấp.
Theo thống kê, khoảng 80% viêm tụy cấp có nguyên nhân, 20% không rõ nguyên nhân. Nhưng trong những năm gần đây tỷ lệ viêm tụy cấp do rượu đang tăng lên một cách rõ rệt.
Theo TS Cơ, triệu chứng của viêm tuỵ cấp xảy ra hết sức cấp tính, đột ngột và diễn biến phức tạp, có thể có các dấu hiệu ngoại khoa xen lẫn, đặc biệt là trong viêm tụy cấp thể hoại tử.
Có nhiều nguyên nhân gây viêm tụy cấp, nhưng đáng kể nhất là do người bệnh dùng nhiều rượu bia trong thời gian dài. Một nguyên nhân cũng đang có xu hướng tăng là do bị rối loạn mỡ máu, tăng Triglyceride trong máu (người béo phì hoặc uống nhiều rượu bia có nguy cơ cao bị tăng Triglyceride trong máu). Do vậy, cách để phòng ngừa viêm tụy cấp hữu hiệu là hạn chế bia rượu.
Khi bị viêm tụy cấp nặng sẽ có rất nhiều rối loạn xảy ra. Theo đó, người bệnh có thể sốc, suy các phủ tạng khác như gan, thận, phổi, bội nhiễm vi khuẩn, rối loạn đường huyết và cân bằng nội môi trong cơ thể.
Bệnh nhân viêm tuỵ cấp có biểu hiện đau bụng xuất hiện gần như 100% các trường hợp. Điển hình là cơn đau bụng xuất hiện đột ngột, dữ dội, ở vùng trên rốn, lan lên ngực, sang hai bên mạng sườn, xiên sau lưng.
Cơn đau dữ dội nhất sau vài giờ và kéo dài nhiều giờ, nhất là ở người béo sau bữa ăn nhiều rượu, thịt, nhưng có khi khởi phát tự nhiên. Nôn xuất hiện cùng với đau, xảy ra ở khoảng 70 – 80% các trường hợp, sau nôn đau vẫn không thuyên giảm. Bí trung đại tiện do tình trạng liệt ruột cơ năng, các biểu hiện này rất dễ nhầm lẫn với các bệnh liên quan đến tiêu hóa và bệnh nhân thường nhập viện muộn, nguy cơ tử vong cao.
“Người bệnh càng suy nhiều tạng, nguy cơ tử vong càng cao và nếu suy nặng tất cả các tạng thì nguy cơ tử vong có thể tiệm cận 100%”, bác sĩ Cơ nói.
Bác sĩ Cơ cũng cho biết, viêm tuỵ cấp do rượu chiếm tới 70% số ca viêm tụy cấp nhập viện. Trong khi đó, với kiểu sống hiện đại lười vận động, rượu bia ngày càng tăng như hiện nay thì việc ngày càng có đông người bị viêm tuỵ cấp do rượu sẽ có chiều hướng gia tăng. Vì vậy, một trong những cách phòng bệnh này là hạn chế uống nhiều rượu bia.