Bệnh viện Đa khoa Ba Vì tiết kiệm 6-7 tỉ đồng/năm nhờ bệnh án điện tử
Bác sĩ chỉ cần máy tính hoặc iPad để xem tình trạng bệnh nhân
Việc triển khai bệnh án điện tử đang giúp nhiều bệnh viện tinh gọn quy trình, giảm thời gian chờ và nâng cao an toàn điều trị. Tại Bệnh viện Hữu Nghị, Ba Vì, việc trả kết quả theo thời gian thực, giảm chi phí và minh bạch dữ liệu cho thấy đây là xu hướng tất yếu của ngành y tế.
Tinh gọn quy trình, nâng cao an toàn và chất lượng điều trị
Việc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử đang trở thành xu thế tất yếu trong ngành y tế, giúp thay đổi căn bản phương thức quản lý, khám chữa bệnh và chăm sóc người bệnh. Những chuyển biến này được thể hiện rõ tại nhiều cơ sở y tế, trong đó có Bệnh viện Hữu Nghị, nơi đã triển khai hệ thống hồ sơ điện tử đồng bộ và ghi nhận nhiều kết quả tích cực chỉ sau thời gian ngắn.
Theo bác sĩ Đinh Quang Minh, Khoa nội Tim mạch, Bệnh viện Hữu Nghị, thay đổi đầu tiên và dễ nhận thấy nhất chính là quy trình làm việc được tinh gọn. Trước đây, mỗi bước khám, ghi chép, chuyển hồ sơ đều phải thực hiện thủ công trên giấy, dễ sai sót, thất lạc và tốn nhiều thời gian. Với bệnh án điện tử, bác sĩ chỉ cần nhập dữ liệu một lần và hệ thống tự động đồng bộ tới các bộ phận liên quan, loại bỏ hoàn toàn việc đi lại, chuyển giấy tờ hay phê duyệt thủ công.
Không chỉ gọn hơn, quy trình mới còn tăng độ chính xác và tính liên tục trong theo dõi. Các thông số sinh tồn được nhập trực tiếp lên hệ thống, hiển thị tức thì cho bác sĩ, giúp theo dõi bệnh nhân theo thời gian thực và kịp thời xử trí bất thường. Việc thực hiện y lệnh và cấp phát thuốc cũng an toàn hơn khi đơn thuốc điện tử được gửi đồng thời đến khoa Dược và điều dưỡng, giảm tối đa nguy cơ nhầm lẫn và thuận tiện khi truy xuất dữ liệu.
Ngoài việc giảm mạnh chi phí in ấn, lưu trữ hồ sơ giấy, bệnh án điện tử còn giúp bác sĩ có nhiều thời gian hơn cho người bệnh. Thay vì mất hàng giờ mỗi ngày cho công tác hành chính, bác sĩ chuyển trọng tâm sang tư vấn, giải thích phác đồ và theo dõi điều trị.
Một lợi ích lớn khác là tăng độ chính xác trong chẩn đoán. Bệnh nhân lớn tuổi thường quên tiền sử bệnh hoặc không lưu giữ giấy tờ cũ, nhưng nay toàn bộ dữ liệu đã được lưu trên hệ thống. Khi bệnh nhân nhập viện, bác sĩ nhanh chóng xem lại lịch sử khám chữa bệnh, kết quả xét nghiệm, thủ thuật hay đơn thuốc trước đó để ra quyết định điều trị chính xác hơn. Phần mềm cũng hỗ trợ cảnh báo tương tác thuốc, liều dùng không phù hợp hay chống chỉ định, góp phần giảm nguy cơ sai sót chuyên môn.
Bệnh án điện tử đồng thời minh bạch hóa quá trình khám chữa bệnh: người bệnh có thể xem lịch sử điều trị, kết quả xét nghiệm hay đơn thuốc qua tài khoản cá nhân; người nhà được cấp quyền cũng dễ dàng theo dõi.

Tinh gọn quy trình, nâng cao an toàn chất lượng điều trị với chuyển đổi số tại bệnh viện
Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi không đơn giản. Nhân viên y tế lớn tuổi gặp khó trong giai đoạn đầu; hệ thống cần thời gian thử nghiệm, hiệu chỉnh; thiết bị và đường truyền chưa đồng bộ. Nhiều bệnh viện phải vận hành song song hồ sơ giấy và điện tử trong vài tháng để đối chiếu và khắc phục lỗi. Sau khoảng một tháng áp dụng chính thức, với sự hỗ trợ của bộ phận CNTT, hệ thống dần ổn định và phát huy hiệu quả rõ rệt.
Giảm chi phí, tăng hiệu quả điều trị
Bệnh viện Đa khoa Ba Vì là một trong những đơn vị đi đầu trong chuyển đổi số. Ngày 11/11/2024, bệnh viện được thẩm định đủ điều kiện triển khai bệnh án điện tử và đến 1/1/2025, chính thức bỏ hoàn toàn hồ sơ giấy, chuyển 100% hoạt động khám chữa bệnh nội trú sang môi trường số.
Theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Vinh, Phó Giám đốc bệnh viện, chỉ sau thời gian ngắn vận hành, nhiều lợi ích đã được ghi nhận rõ rệt. Thời gian chờ của bệnh nhân giảm mạnh khi kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh được gửi trực tiếp lên hệ thống; bệnh nhân không phải quay lại nhận giấy hay cầm phim như trước. Nhờ đó, tình trạng ùn tắc tại khu vực trả kết quả gần như không còn.
Hệ thống PACS là một thay đổi quan trọng khác. Bác sĩ Trần Hữu Hà, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, cho biết trước kia bệnh nhân phải chờ 15–30 phút để in phim, nay chỉ cần chụp xong là có thể xem trên máy. Phim không cần in, không lo mất, không lo hỏng. Bệnh nhân còn có thể xem ảnh trên điện thoại thông qua mã truy cập.

Nhiều lợi ích đã được ghi nhận rõ rệt khi chuyển đổi số thành công tại bệnh nhân
Kết nối trực tuyến giữa Ba Vì và Bệnh viện Xanh Pôn cho phép các bác sĩ tuyến trên xem hình ảnh chụp tại Ba Vì để hỗ trợ chẩn đoán từ xa. Nhờ đó, người bệnh ở tuyến huyện vẫn được tiếp cận chất lượng chuyên môn cao mà không mất thời gian di chuyển. Việc hội chẩn từ xa trở thành hoạt động thường xuyên, đặc biệt hữu ích trong trường hợp cấp cứu.
Theo tính toán, bệnh án điện tử giúp bệnh viện tiết kiệm 6-7 tỷ đồng mỗi năm, do giảm mạnh chi phí giấy in, phim X-quang và tối ưu nhân lực quản lý hồ sơ.
Thách thức về hạ tầng, chuẩn dữ liệu
Để đạt được những kết quả này, Bệnh viện Ba Vì phải đầu tư lớn cho hạ tầng CNTT, máy chủ, phần mềm, thiết bị đầu cuối và đào tạo nhân lực. Đây là khoản đầu tư dài hạn nhưng không phải cơ sở nào cũng đủ nguồn lực thực hiện.
Thách thức lớn nhất hiện nay là sự thiếu thống nhất về chuẩn công nghệ và quy định pháp lý. Mỗi bệnh viện sử dụng một phần mềm khác nhau, không phải hệ thống nào cũng tương thích, khiến việc liên thông dữ liệu còn hạn chế. Vấn đề ký số, xác thực điện tử cũng chưa thống nhất về tài liệu nào cần ký số, tài liệu nào chỉ cần ký điện tử, tài liệu nội bộ nào có thể bỏ xác thực.

Khó khăn lớn nhất khi thực hiện chuyển đổi số là sự thiếu thống nhất về chuẩn công nghệ và quy định pháp lý
Dung lượng lưu trữ tiếp tục là bài toán khó. Các thiết bị cũ không kết nối được buộc phải scan, gây tăng dung lượng dữ liệu. Nhiều cơ sở mong muốn có quy định cụ thể về thời hạn lưu trữ, loại dữ liệu bắt buộc lưu và các giải pháp lưu trữ đám mây.
Dù còn không ít thách thức, cả bác sĩ Nguyễn Ngọc Vinh và bác sĩ Trần Hữu Hà đều khẳng định, bệnh án điện tử là xu hướng tất yếu. Người bệnh được hưởng dịch vụ tốt hơn, minh bạch hơn, bác sĩ có môi trường làm việc hiện đại, an toàn; bệnh viện giảm chi phí và nâng cao hiệu quả quản lý, ngành y tế tiến gần hơn đến mô hình khám chữa bệnh thông minh.
Năm 2024 các cơ sở y tế chuyển từ giai đoạn thí điểm sang vận hành thực tế trên diện rộng, áp dụng chữ ký số cho bác sĩ và điều dưỡng, chuẩn hóa biểu mẫu, tích hợp kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh và toa thuốc vào một hệ thống thống nhất. Nhiều bệnh viện bắt đầu thực hiện "không in giấy" trong quy trình nội bộ, giúp giảm thời gian hành chính và hạn chế sai sót khi ghi chép.
Năm 2025, các bệnh viện đặt mục tiêu hoàn thiện hệ sinh thái dữ liệu sức khỏe, tiến tới "không hồ sơ giấy" toàn diện. Bệnh án điện tử được liên thông với hệ thống giám định BHYT, hồ sơ sức khỏe cá nhân và các phần mềm quản lý khác, tạo thành chuỗi dữ liệu liên tục phục vụ bác sĩ trong chẩn đoán và theo dõi điều trị. Người bệnh chỉ cần sử dụng mã định danh để tra cứu thông tin, kết quả khám và đơn thuốc trên thiết bị di động.