Bộ Y tế thông tin về giải pháp cho tình trạng thiếu vaccine tiêm chủng mở rộng

Phát biểu tại buổi gặp mặt báo chí cung cấp thông tin y tế do Bộ Y tế tổ chức chiều 15/12, TS Hà Anh Đức - Chánh Văn phòng Bộ Y tế, Chánh Văn phòng Ban Cán sự Đảng cho hay trong năm qua, Bộ Y tế đã nỗ lực, đoàn kết vượt qua mọi khó khăn, đã đạt được một số kết quả.

- Thứ nhất, Bộ Y tế đã ban hành, tham mưu ban hành nhiều văn bản chính sách tạo hành lang pháp lý cho hoạt động của ngành.

- Thứ hai, công tác khám chữa bệnh đã quay trở lại trạng thái trước phòng chống dịch COVID-19, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân; nhiều kỹ thuật cao đã được ứng dụng trong khám chữa bệnh.

- Thứ ba, công tác phòng chống dịch bệnh được triển khai chủ động trên nhiều phương diện.

Tuy nhiên, theo TS Hà Anh Đức, ngành y tế cũng còn một số khó khăn như vẫn còn tình trạng thiếu vaccine tiêm chủng mở rộng; đây đó vẫn còn khó khăn trong công tác đấu thầu, mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc... vấn đề thanh toán chi phí khám chữa bệnh của các cơ sở y tế...

Vaccine sẽ được phân bổ căn cứ nhu cầu theo đề xuất và thực tiễn triển khai của 63 tỉnh/thành phố. Bộ Y tế cũng xây dựng kế hoạch phân bổ, theo đó, ưu tiên vaccine cho trẻ chưa được tiêm mũi 1 vaccine 5 trong 1; ưu tiên trước cho trẻ có nhóm tuổi nhỏ nhất từ 2 tháng tuổi trước rồi mới đến những trẻ có tháng tuổi lớn hơn bao gồm cả những trẻ trên 12 tháng tuổi. Tiếp đó, là tiêm nhắc lại mũi 2, mũi 3 cho những trẻ chưa đuợc tiêm đủ 3 mũi vaccine 5 trong 1 bao gồm cả trẻ trên 12 tháng tuổi.

Nói về nguyên nhân và giải pháp khắc phục tình trạng thiếu vaccine, PGS.TS Dương Thị Hồng cho biết, trong những năm gần đây, nguồn hỗ trợ vaccine từ các tổ chức quốc tế có sự chuyển dịch khi Việt Nam nằm ngoài danh sách các nước có thu nhập thấp, kinh tế kém phát triển.

Năm 2023, thực hiện Luật Ngân sách Nhà nước, các địa phương phải thực hiện các thủ tục mua sắm vaccine từ ngân sách của địa phương, tuy nhiên gặp khó khăn trong việc bố trí, phê duyệt kinh phí, vướng mắc thủ tục đấu thầu, phê duyệt giá cũng như kinh nghiệm triển khai...

Đối với vaccine có khả năng sản xuất trong nước (10 loại vaccine), Bộ Y tế đã rà soát các quy định của pháp luật và thực hiện mua theo hình thức đặt hàng (quy trình gồm 9 bước). Bộ Y tế đã thẩm định, gửi Bộ Tài chính xem xét, phê duyệt phương án giá tối đa, trên cơ sở đó Bộ Y tế sẽ phê duyệt phương án giá cụ thể. Bộ Y tế đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để giải quyết, dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2023.

Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ TW thừa nhận tình trạng thiếu vaccine trên cả nước hiện nay: “Thực tế, tình huống thiếu vaccine tiêm chủng mở rộng trong năm 2023 đã mô tả rõ việc tuân thủ theo Luật Ngân sách Nhà nước và đến tháng 8/2023, Bộ Y tế mới được cấp kinh phí để cung ứng vaccine. Chúng tôi đã có kế hoạch cung ứng vaccine từ năm 2022, do vậy, một phần vaccine đã được sử dụng gối sang năm 2023. Hầu hết các vaccine tiêm chủng mở rộng còn lại đã được cung ứng đến tháng 10/2023”.

Tại cuộc họp báo, lãnh đạo các đơn vị Bộ Y tế cũng cho biết, để giải quyết căn cơ, lâu dài, Bộ Y tế đang phối hợp với các Bộ, ngành liên quan tham mưu sửa đổi Nghị định số 104/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 của Chính phủ quy định về hoạt động tiêm chủng, trong đó cho phép bố trí ngân sách trung ương để đảm bảo kinh phí mua vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng. 

Theo đó, dự kiến hoàn thành trong tháng 1/2024. Đồng thời, hoàn thành việc mua sắm các vaccine đặt hàng trong nước (10 loại) trong tháng 12/2023 theo số lượng tỉnh, thành phố đề xuất nhu cầu đến tháng 6/2024, để đảm bảo hoạt động cung ứng vaccine năm 2024 trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng. Nếu được giao ngân sách sớm hơn, Bộ Y tế sẽ sớm tiến hành đặt hàng hoặc đấu thầu mua sắm vaccine cho Chương trình tiêm chủng mở rộng theo đúng quy định của pháp luật.