"Các nhà thuốc khi bị thanh tra đều nói không bán thực phẩm chức năng"

Rất khó để có thể bắt quả tang

Ngày 22/5, thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi), đại biểu Phạm Khánh Phong Lan - Đoàn TPHCM - đặt câu hỏi: Phải chăng chúng ta tập trung hơi nhiều vào xây dựng luật như thế nào để phòng chống lạm quyền, tiêu cực của thanh tra, trong khi làm thế nào cho thanh tra hiệu quả hơn thì chúng ta chưa có giải pháp tận gốc?

"Nếu so sánh với nước ngoài thì chúng ta sẽ thấy các thanh tra của người ta quyền lực rất lớn. Đương nhiên, quyền lực thì có thể sẽ đi kèm với những nguy cơ về yếu tố lạm quyền... nhưng chuyện nào nó ra chuyện đó, còn bây giờ ngay từ trong việc xây luật thì hầu như thanh tra bị trói tay, trói chân rất nhiều" - nữ đại biểu đánh giá.

"Tôi xin nói là lực lượng thanh tra chúng tôi đi đến đâu là hàng hóa họ giấu hết, tất cả các nhà thuốc đều nói tôi không bán thực phẩm chức năng... Rất khó để có thể bắt quả tang khi chúng ta làm một việc gì có kế hoạch và rầm rộ thông tin về trước" - bà Lan chia sẻ.

Trong khi đó, đối với thanh tra đột xuất sẽ phải tuân thủ rất nhiều quy định, sau khi thanh tra xong lại còn phải giải trình với cấp trên tại sao đến đơn vị này để thanh tra, như vậy sẽ trói tay, trói chân thanh tra của chúng ta rất nhiều.

Ngoài ra, theo nữ đại biểu, còn có hiện tượng các doanh nghiệp, các đơn vị, cá nhân sau khi bị chốt biên bản vi phạm và xử lý vi phạm hành chính thì đã bỏ luôn, không tuân thủ, không nộp phạt và chỉ cần dẹp đơn vị đó đi rồi sau đó đi mở một công ty mới, mở một cơ sở mới và hiện giờ chưa có chế tài nào.

Lo ngại thời gian thanh tra quá dài

Theo dự thảo, cuộc thanh tra do Thanh tra Chính phủ tiến hành có thời hạn không quá 60 ngày làm việc; trường hợp phức tạp có thể gia hạn một lần không quá 30 ngày; nếu đặc biệt phức tạp thì có thể gia hạn lần thứ hai, cũng không quá 30 ngày. Như vậy, tổng thời gian có thể lên tới 120 ngày làm việc. Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng thời hạn thanh tra kéo dài quá mức cần thiết, ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Theo đại biểu Phạm Văn Hòa - đoàn Đồng Tháp - cùng là 60 ngày nhưng thời hạn của luật hiện hành và dự thảo luật sẽ rất khác nhau. Nếu áp dụng ngày làm việc như dự thảo (không tính thứ bảy, chủ nhật), thời gian làm việc của một cuộc thanh tra có thể kéo dài đến 84 ngày, tăng khoảng 40%.

Điều này nên cân nhắc, vì tiềm ẩn nguy cơ tác động đến hoạt động bình thường của doanh nghiệp, đơn vị là đối tượng thanh tra. "Thời hạn thanh tra kéo dài, họ cứ phải đi theo báo cáo, cung cấp hồ sơ, giấy tờ…", ông Hòa nêu quan điểm.

Đồng quan điểm, đại biểu Mai Văn Hải - Phó trưởng đoàn đại biểu tỉnh Thanh Hóa - cho rằng việc kéo dài thời gian sẽ ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của đối tượng bị thanh tra.

"Đặc biệt với thanh tra liên quan đến đơn thư khiếu nại, tố cáo thì việc xác minh, kết luận cần càng nhanh càng tốt, tránh gây kéo dài, ảnh hưởng tâm lý và hoạt động của tổ chức, cá nhân", ông Hải nói.

Ông cũng lưu ý sau khi sắp xếp, tinh gọn hệ thống cơ quan thanh tra, không còn tổ chức thanh tra cấp bộ, sở nhưng các đơn vị này vẫn làm nhiệm vụ tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Vì vậy, cần có quy định rõ để đảm bảo khi phát sinh vụ việc, các bộ, sở vẫn có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra, xác minh làm rõ và kết luận kịp thời.