Cần đánh giá rõ hơn vai trò, đóng góp cụ thể của từng tổ chức chính trị - xã hội thành viên

Về cơ bản, Đảng ủy Trung ương Hội LHPN Việt Nam thống nhất cao với bố cục và nội dung Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ MTTQ, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Dự thảo báo cáo chuẩn bị công phu, bám sát thực tiễn, có tư duy đổi mới, thể hiện rõ vai trò trung tâm trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; thể hiện sự tổng kết chặt chẽ về kết quả thực hiện nhiệm kỳ qua và đề ra phương hướng, nhiệm vụ cụ thể cho nhiệm kỳ tới, thể hiện tầm nhìn chiến lược gắn với các mục tiêu lớn của Đảng thông qua các nghị quyết và chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thời gian gần đây; khẳng định ý nghĩa chiến lược, mang tính đột phá của việc Bộ Chính trị ban hành Quyết định kết thúc hoạt động của Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ…

Tuy nhiên, về vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội là lực lượng nòng cốt trong hệ thống MTTQ, Dự thảo báo cáo cần có những đánh giá rõ hơn vai trò, đóng góp cụ thể của từng tổ chức chính trị - xã hội thành viên, đặc biệt là Hội LHPN Việt Nam trong các hoạt động như: Tham gia giám sát chính sách an sinh xã hội, bảo vệ phụ nữ và trẻ em; Triển khai các mô hình sáng tạo, nhân văn như: "Mẹ đỡ đầu", "Ngôi nhà bình yên", "đồng hành cùng phụ nữ biên cương"...; Tham gia phản biện các dự thảo luật liên quan đến giới, gia đình, lao động nữ (như Luật Bình đẳng giới, Luật Phòng chống bạo lực gia đình...). Đồng thời, cần có phụ lục hoặc bảng đánh giá riêng biệt cho từng tổ chức thành viên chủ lực như Hội LHPN Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động, Đoàn Thanh niên… để ghi nhận rõ nét đóng góp, đồng thời giúp định hướng nhiệm vụ phù hợp trong nhiệm kỳ tới.

Trên cơ sở tổng hợp ý kiến góp ý của đảng viên Đảng ủy Trung ương Hội LHPN Việt Nam vào dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ MTTQ, các đoàn thể TƯ lần thứ I, các ý kiến liên quan đến 5 vấn đề cụ thể, gồm:

Về đánh giá kết quả công tác nhiệm kỳ 2020-2025

- Cần bổ sung các số liệu định lượng cụ thể hơn, ví dụ: tổng số cuộc giám sát, số hội nghị phản biện, tỉ lệ tiếp thu kiến nghị, số lượng cán bộ nữ được Mặt trận giới thiệu trúng cử đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, số lượng mô hình MTTQ triển khai hiệu quả.

- Đề xuất làm rõ vai trò của MTTQ và các tổ chức chính trị xã hội trong đó có Hội LHP Việt Nam trong phòng chống dịch Covid-19, hỗ trợ người dân trong thiên tai, lũ lụt, thể hiện tinh thần "không ai bị bỏ lại phía sau".

- Nhấn mạnh đóng góp của MTTQ trong các chương trình mục tiêu quốc gia như xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, bảo vệ môi trường.

- Tại phần 1 "Kết quả tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, đồng thuận xã hội": Chỗ cụm từ "Giai cấp nông dân khoảng 9,1 triệu hộ…": đề nghị xem xét khi thể hiện giai cấp thì cân nhắc việc lấy đơn vị hộ, nên sử dụng đơn vị là số lượng người. Trong phần mô tả về Phụ nữ Việt Nam, đề nghị bổ sung như sau: "Phụ nữ Việt Nam: hơn 50 triệu người, chiếm 50,5% dân số, có nhiều đóng góp quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, gìn giữ phát huy giá trị gia đình, tham gia quản lý cộng đồng và cùng xã hội thực hiện mục tiêu về bình đẳng giới."

- Đề nghị bổ sung số liệu về kết quả sắp xếp, giảm đầu mối cấp Ban ở các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ để có số liệu thống kê toàn bộ các tổ chức chính trị - xã hội và các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở Trung ương.

- Tại phần 2 "Kết quả thực hiện các phong trào thi đua yêu nước", đề nghị bổ sung kết quả sau khi cao điểm đại dịch Covid-19 đi qua, các hoạt động hỗ trợ vẫn tiếp tục duy trì và tạo sức lan tỏa lớn, nổi bật là chương trình "Mẹ đỡ đầu" do Trung ương Hội LHPN Việt Nam phát động, nhằm chăm lo cho trẻ em mồ côi vì Covid-19 và các hoàn cảnh khó khăn khác.

Về giám sát, phản biện xã hội

- Cần đánh giá sâu hơn hiệu quả thực tế của các cuộc giám sát, mức độ phản hồi từ phía chính quyền sau giám sát. Bổ sung thêm kết quả giám sát của Hội LHPN Việt Nam.

- Bổ sung các ví dụ thực tiễn tại một số địa phương điển hình, nơi MTTQ đã giám sát thành công các vấn đề nhạy cảm như: quản lý đất đai, thu - chi tài chính công, chính sách cho người nghèo, quyền lợi người lao động.

- Đề nghị xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu giám sát - phản biện thống nhất từ trung ương tới cơ sở để theo dõi tiến độ tiếp thu kiến nghị.

Về công tác xây dựng Đảng, chính quyền

- Bổ sung đánh giá về chất lượng giám sát cán bộ, đảng viên, đặc biệt là ở địa bàn dân cư theo Quy định 124-QĐ/TW.

- Cần làm rõ hiệu quả thực chất việc MTTQ nói chung và Hội LHPN Việt Nam nói chung về góp ý các dự thảo luật, quy định pháp luật; đưa ra dẫn chứng cụ thể như phản biện Luật Đất đai, Luật Phòng chống bạo lực gia đình sửa đổi.

- Đề nghị đưa thêm nội dung phối hợp tổ chức đối thoại định kỳ giữa người dân và chính quyền, đặc biệt giữa chính quyền và hội viên phụ nữ các cấp.

Về hạn chế, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm

- Nêu rõ hạn chế trong tính chủ động giám sát, phản biện của Mặt trận cấp cơ sở, một phần do thiếu nguồn lực, thiếu công cụ pháp lý cụ thể.

- Phân tích nguyên nhân chủ quan là chính: nhiều cán bộ làm công tác Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị xã hội kiêm nhiệm, thiếu kỹ năng truyền thông, đối thoại chính sách.

- Tại mục III.3 Ba bài học kinh nghiệm của nhiệm kỳ 2020-2025: Đối với bài học kinh nghiệm thứ nhất, đề nghị bổ sung nội dung khẳng định thường xuyên bám sát, nghiêm túc cụ thể hóa và triển khai kịp thời sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư là yếu tố quan trọng giúp cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng đối với tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở Trung ương đạt được thành cồn trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên. Đồng thời, đề xuất bổ sung thêm bài học kinh nghiệm về đẩy mạnh dân chủ ở cơ sở, coi người dân là chủ thể công tác phản biện chính sách.

Về phương hướng, nhiệm vụ 2025-2030

- Đề nghị bổ sung nhiệm vụ phát triển đội ngũ cán bộ làm công tác Mặt trận chuyên trách, cán bộ các tổ chức chính trị - xã hội có năng lực ứng dụng công nghệ số, am hiểu truyền thông công chúng, có khả năng tương tác đa nền tảng, nắm bắt dư luận xã hội và xử lý thông tin nhanh nhạy.

- Trong phần nhiệm vụ trọng tâm, đề nghị bổ sung tối thiểu 01 nhiệm vụ trọng tâm về công tác xây dựng đảng.

- Cần có chương trình nâng cao năng lực giám sát - phản biện xã hội cho cán bộ Mặt trận cơ sở, cán bộ các tổ chức chính trị - xã hội, tập trung vào các kỹ năng phân tích chính sách công, kỹ thuật đối thoại với người dân và chính quyền, thu thập và xử lý dữ liệu bằng công cụ số (dashboard, biểu đồ, phần mềm khảo sát...).

- Đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động của Mặt trận và các tổ chức thành viên: xây dựng nền tảng số để tiếp nhận kiến nghị của cử tri, phản ánh bất cập chính sách, tổ chức lấy ý kiến nhân dân trực tuyến và tổng hợp báo cáo phản biện có dữ liệu minh chứng rõ ràng, kịp thời.

- MTTQ các cấp cần định kỳ công bố công khai kết quả giám sát - phản biện xã hội trên các nền tảng truyền thông chính thức (trang web, bản tin, mạng xã hội...), làm rõ kiến nghị gì, đã được tiếp thu ở mức nào, cơ quan nào đang xử lý… để tăng tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và uy tín của Mặt trận trong lòng Nhân dân.