Cần đưa thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vào danh mục cấm đầu tư kinh doanh

Lý do quan trọng nhất được Bộ Y tế nêu ra là để bảo đảm tính thống nhất với Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội. Nghị quyết nêu rõ: "Quốc hội thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng… từ năm 2025".

Cùng với đó, Quyết định số 1665/QĐ-TTg ngày 05/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì rà soát và xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư, bảo đảm đồng bộ với quy định của pháp luật và tình hình thực tiễn.

Như vậy, việc đưa thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng vào điều cấm là nhiệm vụ đã được giao, có cơ sở chính trị và pháp lý rõ ràng, không phải một đề xuất riêng lẻ.

Đại biểu Quốc hội: "Không đưa vào điều cấm là bước thụt lùi về chính sách"

Thảo luận tại tổ chiều 11/11, Đại biểu Quốc hội Lê Hoàng Anh (đoàn Gia Lai) kiến nghị bổ sung rõ vào Điều 6 của dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) nội dung: "Cấm đầu tư kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới".

Đại biểu nhấn mạnh, dự thảo hiện nay chỉ quy định thuốc lá truyền thống thuộc ngành nghề kinh doanh có điều kiện, nhưng không cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Việc này được đánh giá là: "Bước thụt lùi về chính sách", đi ngược tinh thần Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị về chăm sóc sức khỏe nhân dân; không phù hợp chỉ đạo quyết liệt của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc bảo vệ thanh thiếu niên khỏi các nguy cơ gây nghiện và tệ nạn xã hội.

Theo Đại biểu Lê Hoàng Anh, nếu giữ nguyên như dự thảo Luật trên, Việt Nam sẽ "để ngỏ cửa" cho một loại sản phẩm có độc tính, nguy cơ gây nghiện cao xâm nhập thị trường.

Thuốc lá điện tử đang bị tội phạm sử dụng như phương tiện ngụy trang chất ma túy

Đại biểu Lê Hoàng Anh cũng đưa ra cảnh báo, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng không chỉ gây hại sức khỏe mà còn liên quan nghiêm trọng tới an ninh trật tự.

Hiện nay, nhiều vụ việc cho thấy tội phạm ma túy: hòa ma túy tổng hợp dạng lỏng, cần sa tổng hợp, chất gây ảo giác vào tinh dầu vape; sử dụng thuốc lá điện tử như công cụ ngụy trang hoàn hảo để tuồn ma túy vào trường học và nơi công cộng.

Đại biểu Lê Hoàng Anh nêu rõ: "Nếu không cấm kinh doanh thiết bị này, vô hình chúng ta đang cung cấp 'vỏ bọc' cho tội phạm tiếp cận giới trẻ Việt Nam".

Đáng chú ý, các lực lượng chức năng thời gian qua liên tục phát hiện các vụ học sinh, thanh thiếu niên ngộ độc, nhập viện do hút phải thuốc lá điện tử chứa chất gây nghiện.

Hủy hoại sức khỏe thế hệ trẻ và làm tăng gánh nặng hệ thống y tế

Nhiều bằng chứng khoa học cho thấy: Thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đều chứa nicotine gây nghiện mạnh; Hơi khí do thiết bị tạo ra chứa hàng trăm hóa chất, trong đó có chất gây ung thư, tổn thương phổi không hồi phục; Người trẻ dễ bị lôi kéo vì mùi vị hấp dẫn, vỏ bọc "ít hại hơn thuốc lá truyền thống".

Thống kê tại nhiều quốc gia cho thấy, tỷ lệ trẻ tập hút thuốc lá điện tử trước rồi chuyển sang thuốc lá truyền thống ngày càng gia tăng.

"Không có thuốc lá điện tử nào là an toàn. Đó là cánh cửa dẫn tới nghiện nicotine", đại biểu Lê Hoàng Anh nhấn mạnh.

Trên thế giới, nhiều quốc gia đã ban hành lệnh cấm, coi đây là biện pháp mạnh để bảo vệ thế hệ trẻ, như: Thái Lan, Singapore đã cấm sản xuất, nhập khẩu, buôn bán và sử dụng thuốc lá điện tử.

Liên bang Nga: Duma quốc gia đang khẩn trương thông qua luật cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử.

Một số quốc gia châu Âu đã áp dụng thuế rất cao, hạn chế tối đa quảng cáo và hương liệu để giảm hấp dẫn với thanh thiếu niên.

Đại biểu Lê Hoàng Anh cảnh báo: "Nếu Việt Nam không cấm, chúng ta sẽ trở thành thị trường dễ dãi nhất, là nơi 'xả rác' cho các sản phẩm bị cấm trên thế giới".

Không chỉ là chuyện sức khỏe, mà còn là trách nhiệm với giống nòi

Đại biểu đề nghị Quốc hội cần đưa nội dung này vào Điều 6 của dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi), bởi đây không chỉ là giải pháp bảo vệ sức khỏe nhân dân, mà còn là trách nhiệm trước tương lai của quốc gia. "Việc đưa thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vào danh mục cấm đầu tư kinh doanh là thể hiện sự thống nhất ý chí với Đảng, ý chí bảo vệ Nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ".

Việc bổ sung quy định cấm đầu tư kinh doanh thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng vào Luật Đầu tư không chỉ là yêu cầu về mặt pháp lý để thống nhất với Nghị quyết của Quốc hội và chỉ đạo của Chính phủ, mà còn là biện pháp cấp thiết để ngăn chặn một hiểm họa đã được cảnh báo trên toàn thế giới.