pnvnonline@phunuvietnam.vn
Cần những giải pháp đồng bộ để đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học

Đưa Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học đòi hỏi sự đổi mới toàn diện. Ảnh minh hoạ
Đề cao tự học, tự bồi dưỡng
Với quyết tâm nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh tại Trường Tiểu học Bắc Cường (Thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai), Hiệu trưởng Trần Thị Minh Chung cho biết, nhà trường đã chú trọng bồi dưỡng tiếng Anh giao tiếp cho giáo viên trong toàn trường, đề cao việc tự học và tự bồi dưỡng để giáo viên có thể giao tiếp bằng tiếng Anh được với học sinh trong các hoạt động.
Theo hiệu trưởng Trần Thị Minh Chung, trường thực hiện nhiều giải pháp để nâng cao khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh cho học sinh như: Tổ chức dạy học kết nối học sinh toàn trường với các trường trong nước và kết nối với 6 nước trên thế giới và (Canada, Romania, Ấn Độ, Đức, Bangladesh, Malaysia); Tổ chức những tiết dạy tiếng Anh kết nối theo mô hình "Lớp học không biên giới", duy trì tốt sinh hoạt CLB tiếng Anh giao tiếp, tổ chức các chuyên đề Tiếng Anh, thi MC, kể chuyện bằng Tiếng Anh, thường xuyên cho học sinh giao tiếp với giáo viên người nước ngoài và tham gia các cuộc thi, giao lưu Tiếng Anh...

Học sinh trường Tiểu học Bắc Cường trong tiết học tiếng Anh trực tuyến
"Các hoạt động ngoại khóa tiếng Anh được tổ chức đa dạng, phong phú tạo môi trường học tập tiếng Anh tích cực cho học sinh. Giáo viên và học sinh sử dụng câu lệnh tiếng Anh trong học tập và giao tiếp thường xuyên. Nhờ đó, học sinh tự tin, thích giao tiếp bằng tiếng Anh với người nước ngoài. Giáo viên thường xuyên giao lưu với các giáo viên ở các trung tâm để luyện tiếng Anh giao tiếp cho học sinh và giáo viên trong nhà trường. Đến nay, đa số học sinh của trường đã mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp bằng Tiếng Anh với người nước ngoài. Nhiều học sinh có khả năng giao tiếp tốt, đặc biệt là các học sinh khối lớp 4 và 5. Một số em có khả năng dẫn chương trình bằng Tiếng Anh", cô giáo Trần Thị Minh Chung chia sẻ.
Nữ Hiệu trưởng này nhấn mạnh, việc học sinh có thể học tốt tiếng Anh cũng nhờ sự đồng hành rất quan trọng của phụ huynh. Khi nhận được sự hưởng ứng của phụ huynh, phong trào học tiếng Anh trong nhà trường sẽ phát triển mạnh mẽ.
Xây dựng môi trường học tiếng Anh thực tiễn và đa dạng
Theo cô giáo Trần Thị Mai Khanh, Tổ trưởng chuyên môn Tiếng Anh tại Trường Tiểu học Bắc Cường, TP Lào Cai (tỉnh Lào Cai), việc đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong nhà trường là một chủ trương phù hợp cũng như bước đi quan trọng trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.
"Việc sử dụng tiếng Anh không chỉ giúp học sinh nâng cao kỹ năng ngôn ngữ mà còn mở ra cơ hội học hỏi, tiếp cận tri thức và văn hóa thế giới. Tôi nghĩ điều này hoàn toàn khả thi nếu có sự đầu tư về cơ sở hạ tầng, đội ngũ giáo viên, sự thay đổi trong phương pháp giảng dạy, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp quản lý, nhà trường, và gia đình để tạo ra một môi trường học tập hiệu quả và khuyến khích học sinh sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp và học tập".

Cô Mai Khanh áp dụng phương pháp giảng dạy sáng tạo, tương tác và thực hành nhiều
Theo kinh nghiệm của cô giáo Trần Thị Mai Khanh, việc đổi mới phương pháp giảng dạy là yếu tố quyết định giúp học sinh nâng cao khả năng sử dụng tiếng Anh hiệu quả. "Các phương pháp giảng dạy truyền thống đôi khi chỉ tập trung vào việc học thuộc lòng từ vựng và ngữ pháp, mà thiếu đi khả năng áp dụng thực tế trong giao tiếp. Nếu giáo viên áp dụng các phương pháp giảng dạy sáng tạo, tương tác và thực hành nhiều, học sinh sẽ có cơ hội phát triển khả năng sử dụng tiếng Anh trong các tình huống thực tế.
Chia sẻ về giải pháp để cải thiện việc giao tiếp tiếng Anh của học sinh, theo cô Mai Khanh, đầu tiên, cần cải thiện chất lượng giáo viên bằng cách đào tạo và bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh về các phương pháp, kỹ thuật giảng dạy, sáng tạo trong phương pháp giảng dạy, lấy học sinh làm trung tâm, khuyến khích học sinh giao tiếp và sử dụng tiếng Anh trong thực tế.

Trường Tiểu học Bắc Cường nhận giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN Việt Nam năm 2024
"Bên cạnh đó, đáp ứng cơ sở vật chất và số lượng học sinh phù hợp, xây dựng các phòng học đảm bảo cho công tác dạy và học tiếng Anh, mỗi lớp không quá 25 học sinh. Đồng thời, tăng cường giờ học tiếng Anh trong nhà trường, như: Tăng số lượng giờ học tiếng Anh trong chương trình học, đặc biệt là các giờ học giao tiếp và thực hành để học sinh có thể sử dụng tiếng Anh thường xuyên. Áp dụng các mô hình học tập ngoài lớp như câu lạc bộ tiếng Anh, hoạt động giao lưu quốc tế, hoặc các buổi học trực tuyến với giáo viên bản ngữ.
Đặc biệt, cần sử dụng công nghệ hỗ trợ học tập như khuyến khích học sinh sử dụng các công cụ học tiếng Anh trực tuyến, phần mềm học ngữ pháp, từ vựng, và các ứng dụng học ngoại ngữ để luyện tập mọi lúc, mọi nơi.
Tổ chức các buổi học trực tuyến với giáo viên bản ngữ để học sinh có thể tiếp xúc với ngữ điệu và phong cách giao tiếp của người bản xứ. Quan tâm đến chính sách hỗ trợ, khen thưởng kịp thời cho giáo viên và học sinh có thành tích, đồng thời đánh giá và điều chỉnh các chương trình dạy học tiếng Anh sao cho phù hợp với từng vùng miền cũng như đối tượng học sinh".
Là giáo viên tiếng Anh tự do trong nhiều năm, cô Vũ Hoài Phương (TPHCM) chia sẻ từ kinh nghiệm thực tiễn, để học sinh tiếp thu tốt tiếng Anh cô đã tự xây dựng giáo trình riêng phù hợp với từng đối tượng học sinh; đảm bảo không chỉ dạy ngữ pháp và từ vựng mà còn chú trọng đến các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết và giao tiếp thực tế với người nước ngoài. Buổi học từ thực tế này đã trở thành động lực để học trò của cô cố gắng hơn mỗi ngày.
"Theo tôi, ngoài chương trình bài bản, các trường có thể nghiên cứu tổ chức giảng dạy một số môn học bằng tiếng Anh để tăng thêm sự hứng thú cho học trò. Để làm được điều này, các trường cần có phòng học ngoại ngữ hiện đại, máy tính, máy chiếu, bảng điện tử; tài liệu học tập đa dạng, các phần mềm, ứng dụng học tiếng Anh online... phong phú, tạo môi trường học hấp dẫn và tiện lợi cho học trò có thể học mọi lúc, mọi nơi"- cô Hoài Phương bày tỏ.

Trẻ học tiếng Anh qua nền tảng công nghệ. Ảnh minh hoạ
4 giải pháp đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học
Để Tiếng Anh có thể trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học, TS. Đàm Quang Minh, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Equest, đã đề xuất 4 giải pháp:
Thứ nhất, cần hoàn thiện hành lang pháp lý với những quy định rõ ràng, cụ thể hơn về việc triển khai các chương trình đào tạo tiếng Anh, đặc biệt là chương trình song ngữ.
Thứ hai, cần có sự đầu tư bài bản, đồng bộ vào việc đào tạo giáo viên, nâng cao chất lượng chương trình, tài liệu giảng dạy và cơ sở vật chất.
Thứ ba, cần khuyến khích ứng dụng các nền tảng công nghệ trong dạy và học tiếng Anh, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa.
Cuối cùng, cần tăng cường hợp tác công - tư, thúc đẩy chia sẻ kinh nghiệm và mô hình đào tạo tiếng Anh hiệu quả giữa các trường công lập và tư thục.
"Chúng ta cũng có thể kết hợp 2 bài học lớn của Singapore và Ấn Độ: Học tập Singapore có những chương trình mang tính quốc gia về Tiếng Anh, và học Ấn Độ triển khai sử dụng công nghệ để phát triển vùng sâu, vùng xa, vùng còn khó khăn. Khi ta nâng tầm được tiếng Anh ở tất cả các địa bàn, toàn bộ hệ thống sẽ được hưởng lợi từ nền tảng đó", TS. Đàm Quang Minh cho biết.
Dự thảo Đề án quốc gia "Từng bước đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học" quy định có 6 cấp độ nhà trường triển khai tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai tại Việt Nam với mục tiêu chung tiếng Anh được sử dụng rộng rãi, thường xuyên trong giao tiếp, học tập, nghiên cứu, làm việc, để từng bước trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh đáp ứng nhu cầu học tập và làm việc, tăng cường năng lực cạnh tranh của nguồn nhân lực trong thời kỳ mới, góp phần vào công cuộc phát triển và vươn mình của đất nước.
Mục tiêu cụ thể, với giáo dục mầm non, đến năm 2035, phấn đấu 100% các cơ sở giáo dục mầm non có đủ điều kiện và triển khai tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai cho trẻ mầm non; triển khai chương trình tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai cho 100% trẻ em mẫu giáo (từ 3 đến 5 tuổi). Đến năm 2045, phấn đấu triển khai chương trình tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai cho 100% trẻ em mầm non (trẻ em nhà trẻ và trẻ em mẫu giáo).
Đối với giáo dục phổ thông, đến năm 2035, phấn đấu 100% học sinh phổ thông được học chương trình môn Tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai (bắt đầu từ lớp 1 đến lớp 12) và triển khai chương trình tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai theo Cấp độ 1, Cấp độ 2, Cấp độ 3. Đến năm 2045, phấn đấu 100% các trường phổ thông triển khai chương trình tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai theo Cấp độ 4, Cấp độ 5, Cấp độ 6.
Ở bậc đại học, phấn đấu 100% các trường đại học triển khai tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai theo Cấp độ 4, Cấp độ 5, Cấp độ 6.
Giáo dục nghề nghiệp, phấn đấu 100% các cơ sở giáo dục nghề nghiệp triển khai chương trình môn Tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai, 100% các cơ sở giáo dục nghề nghiệp triển khai tiếng Anh theo định hướng nghề nghiệp, 50% các cơ sở giáo dục nghề nghiệp có triển khai một phần môn học khác và/hoặc một số môn học khác bằng tiếng Anh.
Giáo dục thường xuyên, mục tiêu đến năm 2030, phấn đấu hoàn thành xây dựng các chương trình dạy và học tiếng Anh, dạy và học bằng tiếng Anh trong giáo dục thường xuyên đáp ứng cơ bản nhu cầu đa dạng của xã hội.