Chảo Ông Lủ Phim - chàng trai Dao Đỏ và hành trình đáng nhớ ở SEA Games
VĐV đua xe đạp Chảo Ông Lủ Phim
SEA Games 33 khép lại, có những vận động viên trở về trong ánh hào quang của huy chương. Thế nhưng, cũng có những người lặng lẽ rời cuộc chơi và Chảo Ông Lủ Phim, chàng trai 18 tuổi người Dao Đỏ đến từ Lào Cai, nằm trong số đó. Không có tấm huy chương nào nhưng với Phim, hành trình SEA Games đầu tiên đã là một cột mốc đáng nhớ của tuổi trẻ và đam mê.
Cái tên “độc lạ” tại SEA Games
Trong danh sách 841 vận động viên của Đoàn thể thao Việt Nam tham dự SEA Games 33, cái tên Chảo Ông Lủ Phim khiến nhiều người không khỏi tò mò. “Ai lần đầu nghe tên em cũng cười, cũng hỏi sao tên lạ thế. Em quen rồi”, Phim nói về cái tên "độc lạ" của mình.
Phim là người Dao Đỏ, lớn lên ở xã Tả Phời (Lào Cai). Với người Dao Đỏ, cái tên mang ý nghĩa rất thiêng liêng. Con trai thường mang họ Chảo, tên đệm là Chảo Ông và tên gọi trong gia đình thường kết thúc bằng “Phin”. Đáng lẽ Phim phải mang tên Chảo Ông Lủ Phin nhưng khi làm giấy khai sinh, ông nội đọc nhanh, cán bộ ghi thành “Phim”. Từ đó, cái tên Chảo Ông Lủ Phim gắn với cậu bé núi rừng cho đến hôm nay.
Hình ảnh và tên của Chảo Ông Lủ Phim trên website chính thức của SEA Games 33
Người Dao Đỏ rất coi trọng cái tên. Một chàng trai sẽ có tới 3 lần đặt tên trong đời, lần thứ nhất vào ngày tròn 1 tháng tuổi, lần 2 khi đứa trẻ lên 15-16 tuổi, lần 3 là vào ngày xây dựng gia đình.
Phim giờ đã là 1 vận động viên đi thi đấu quốc tế và trên bảng điện tử SEA Games, tên Phim được phiên âm thành “Ong Lu Phim Chao”, có lúc được xướng lên là “vận động viên Chao Ong”. Dù gọi thế nào, đó vẫn là một cái tên rất riêng như chính con đường Phim đang đi.
Sinh năm 2007, Chảo Ông Lủ Phim là vận động viên trẻ nhất của đội tuyển xe đạp Việt Nam tại SEA Games 33. Nếu không có một ngả rẽ đặc biệt, có lẽ giờ này Phim vẫn đang học tập như bao bạn bè cùng trang lứa ở vùng cao.
Năm 11 tuổi, Phim mới biết đi xe đạp, ngày ngày phóng vèo vèo trên những con đường dốc quanh co của bản làng, nhiều lần mất phanh, ngã dúi dụi. Cũng chính những vòng quay hồn nhiên ấy đã đưa Phim đến với thể thao chuyên nghiệp.
Trong một lần tuyển chọn vận động viên năng khiếu cho môn xe đạp địa hình, HLV Nguyễn Tiến Lực của đội xe đạp Lào Cai chú ý đến cậu bé người Dao nhỏ con, nghịch ngợm nhưng ánh mắt sáng và gan lì. Lời đề nghị “có muốn đi tập xe đạp không?” đã mở ra cánh cửa mới. Được ngồi lên những chiếc xe địa hình “xịn”, Phim xin phép gia đình rồi theo đội đi tập ngay.
Chảo Ông Lủ Phim (áo xanh) trong những cuộc đua xe đạp địa hình dành cho VĐV trẻ
Sai một ly đi cả răng...
Những chiếc xe đạp đẹp đã hấp dẫn cậu bé Lủ Phim nhưng đi tập rồi mới biết, môn này rất gian nan. Thuật ngữ của đua xe đạp băng đồng là chữ "bay", VĐV vừa phải duy trì tốc độ cao, vừa phải thực hiện những cú "bay" cho chuẩn.
Môn xe đạp vốn dĩ đã tiềm ẩn sự nguy hiểm, đàn chị thành danh với môn xe đạp đường trường là Nguyễn Thị Thật từng nói rằng "bản thân mỗi vận động viên xe đạp đã đánh cược bản thân với sự hiểm nguy trên đường đua".
Đua xe đạp đường trường nằm trong nhóm thể thao mạo hiểm. Khi tập luyện, khi thi đấu, chuyện gặp tai nạn, ngã xe là chuyện thường ngày. Phim nhiều lần đã dính những cú ngã như vậy. "Môn này vất vả lắm, sai một li là đi cả răng chứ chẳng đùa", Phim chia sẻ.
Với VĐV xe đạp địa hình, những cú ngã trên đường đua là điều vẫn thường xảy ra
Thử thách là vậy nhưng những đường đua trắc trở, những cú bay vẫn là thứ cuốn hút, hấp dẫn. Phim "Núi" cứ như 1 cánh chim, ghì chặt ghi - đông xe, nhấn bàn đạp lao đi, tung bay trong thế giới của mình. Những giọt mồ hôi, những cú ngã, những lần chinh phục đường đua, khiến chàng trai trê người Dao ngày một trưởng thành.
Những tấm huy chương tại các giải trẻ, rồi huy chương tại các giải vô địch xe đạp địa hình Quốc gia bắt đầu đến với Phim. Em vượt qua tay đua địa hình hàng đầu Việt Nam là Đinh Linh để đoạt HCV cuộc đua cự ly ngắn ở giải đấu trong nước. Năm 2022, Phim được triệu tập vào Đội tuyển xe đạp trẻ Quốc gia và được huấn luyện bởi HLV Lê Nguyễn Thành Nhân.
Sau những ngày luyện tập vất vả, sau những cú ngã xe...
Từ năm 2024-2025, với hàng chục huy chương trong nước, Phim được gọi lên đội tuyển xe đạp quốc gia. Cậu lần đầu được xuất ngoại thi đấu quốc tế, lần đầu khoác áo đội tuyển Việt Nam dự SEA Games. "Được đến SEA Games, được khoác lên mình chiếc áo có Cờ Tổ quốc, tự hào lắm. Cố gắng hết sức mình thôi, chứ biết rằng khó cạnh tranh lắm, ra đua là để học hỏi, và vượt lên chính mình trước đã".
Đường đua xe đạp băng đồng ở Chonburi (Thái Lan) thực sự là thử thách lớn cho các tay đua. Địa hình nhân tạo được thiết kế trong một sở thú có độ khó cao, nhiều mô đất, nhiều đoạn cua hiểm, đòi hỏi những kỹ thuật đua phức tạp. Các tay đua Thái Lan, Indonesia đã quá quen đua với đường đua kiểu này, trong khi những tay đua Việt Nam có quá ít thời gian để tập luyện và thích nghi.
...Phim "Núi" trở thành VĐV trẻ nhất của Đội tuyển xe đạp Việt Nam tham dự SEA Games
Tay đua nữ Huyền Trang của đội đua Việt Nam đã bật khóc sau khi thi đấu không thành công ở nội dung đua đổ đèo. Trần Văn Nhất và Chảo Ông Lủ Phim cũng không thành công ở nội dung đua băng đồng. Phim đã cố gắng hết sức, được xếp hạng và được vào đua tứ kết nhưng đành dừng bước sau bởi một cú va ở đoạn cua khó.
Đua xe đạp địa hình vốn không phải môn thế mạnh của Việt Nam, các tay đua khác cùng khu vực đã ở trình độ châu Á và thế giới. "Người ta kĩ thuật tốt hơn mình nhiều, em cố gắng rồi mà cũng đành phải chịu thôi", Phim chia sẻ sau khi kết thúc thi đấu.
Chảo Ông Lủ Phim tên đường đua tại SEA Games 33
Tương lai rộng mở
Rời SEA Games, Phim trở về nhà thăm cha mẹ, rồi lại chuẩn bị cho guồng tập luyện mới. Trước mắt cậu vẫn là những cung đường dốc, vẫn là chiếc xe đạp “chiến mã” thân quen.
18 tuổi, Chảo Ông Lủ Phim còn rất nhiều thời gian phía trước. SEA Games đầu đời không mang về huy chương nhưng mang lại trải nghiệm, bản lĩnh và niềm tin. Với chàng trai Dao Đỏ đến từ núi rừng Tả Phời, hành trình đua xe và hành trình theo đuổi ước mơ vẫn đang tiếp tục.
