pnvnonline@phunuvietnam.vn
Chế độ dinh dưỡng đúng cách cho người bị nang thận
Với các bệnh nhân mắc bệnh thận nói chung và bị nang thận nói riêng thì vấn đề ăn uống thực sự là một khía cạnh quan trọng của điều trị. Ăn uống đúng cách không chỉ làm giảm các biểu hiện của bệnh thận, làm chậm sự tiến triển của bệnh mà còn giúp giảm nguy cơ biến chứng do bệnh gây nên.
Tuy nhiên, bị nang thận nên ăn gì và làm thế nào để có chế độ dinh dưỡng đúng cho người bị nang thận lại là điều không hề dễ dàng.
1. Sơ lược về bệnh nang thận
Nang thận là một trong các vấn đề bệnh lý khá phổ biến của đường tiết niệu, đặc trưng bởi sự xuất hiện của các khối dịch bất thường trong nhu mô thận. Bệnh có thể xuất hiện ở cả hai giới và ở mọi lứa tuổi khác nhau, tuy nhiên hay gặp nhất là ở người cao tuổi, người có tiền sử nhiễm khuẩn tiết niệu, người bị bệnh thận mạn,...
Trong hầu hết các trường hợp, bệnh nang thận thường tiến triển một cách âm thầm mà không gây bất kỳ biểu hiện gì. Chỉ cho đến khi bệnh phát triển nặng, các nang thận to quá mức gây chèn ép tạng lân cận, làm suy giảm chức năng thận, hoặc tình cờ được phát hiện trên siêu âm, chụp X-Quang thì người bệnh mới biết mình bị bệnh nang thận.
Vấn đề điều trị cho bệnh nhân bị nang thận sẽ thay đổi và phụ thuộc nhiều vào nhiều yếu tố, trong đó chủ yếu nhất là kích thước của nang thận.
Nếu nang thận nhỏ dưới 3cm và không gây triệu chứng thì người bệnh không cần điều trị mà chỉ cần theo dõi sức khỏe định kỳ. Phương pháp gây xơ hóa nang thận sau khi dẫn lưu hết dịch thường được chỉ định cho các nang thận có kích thước trung bình, nhỏ hơn 6cm. Còn đối với các nang thận lớn hơn, gây biến chứng chèn ép thì bệnh nhân có thể được chỉ định phẫu thuật.
2. Bị nang thận nên ăn gì?
2.1. Súp lơ trắng
Súp lơ trắng không chỉ có hương vị thơm ngon, dễ chế biến thành nhiều món khác nhau như ăn sống, nấu súp, hấp,... mà thành phần dưỡng chất của nó còn rất phù hợp với những người bị nang thận.
Trong súp lơ trắng có chứa nhiều chất xơ, forlate, vitamin C và các chất có lợi khác. Những chất này giúp ích đáng kể trong vấn đề bảo vệ chức năng thận của người bệnh. Tuy nhiên, lượng kali và natri có chứa trong loại thực phẩm này lại khá hạn chế. Do đó, giúp hạn chế phần nào các nguy cơ tăng huyết áp, tăng kali máu ở người bị bệnh thận.
2.2. Lòng trắng trứng
Trứng là loại thực phẩm bổ dưỡng, nhưng cần phải được sử dụng đúng cách cho những người bị nang thận để đảm bảo an toàn.
Bởi trong thành phần của lòng đỏ trứng có chứa nhiều photpho, một chất rất dễ bị tích tụ trong cơ thể ở những người mắc bệnh thận. Do đó lòng đỏ trứng không phải là một loại thực phẩm tốt nên được lựa chọn.
Tuy nhiên, trái ngược với lòng đỏ trứng thì lòng trắng trứng lại là loại thực phẩm tốt cho những người bị nang thận. Trong lòng trắng trứng có chứa nhiều protein cùng với một số nhóm dưỡng chất tốt cho bệnh nhân mắc bệnh thận. Do đó có thể cho người bị nang thận thường xuyên sử dụng để nâng cao sức khỏe.
2.3. Ức gà
Người bệnh thận có thể bổ sung ức gà vào chế độ ăn vì trong các phần của thịt gà, ức gà là bộ phận có chứa nhiều protein nhưng lại có ít kali, photpho và các chất béo bão hòa,...
Vì thế, người bị nang thận có thể sử dụng ức gà để chế biến các món ăn trong bữa ăn hằng ngày, tuy nhiên nên lược bỏ da trước khi nấu.
2.4. Dầu oliu
Trong mỡ động vật có chứa nhiều cholesterol và các chất béo bão hòa. Sử dụng những chất béo này trong thời gian dài dễ dẫn đến tổn thương mạch máu do xơ vữa, trong đó có mạch máu tại thận. Điều này rất bất lợi cho các bệnh nhân bị bệnh nang thận.
Lời khuyên dành cho những người bị nang thận nên thay thế những chất béo động vật thành các chất béo từ thực vật, đặc biệt là dầu oliu. Bởi trong dầu oliu có chứa nhiều acid béo omega-3, loại chất béo này có tính kháng viêm mạnh. Do đó có thể đem đến hiệu quả góp phần bảo vệ thận khỏi các tổn thương do bệnh nang thận gây nên.
2.5. Trái cây
Những người bị bệnh thận thường khá e dè trong vấn đề sử dụng trái cây bởi sự lo ngại liên quan đến nguy cơ tăng kali máu. Tuy nhiên điều này không đồng nghĩa với việc loại bỏ hoàn toàn trái cây ra khỏi chế độ ăn.
Những trái cây như nho, dâu tây, việt quất là những loại trái cây giàu vitamin, chất chống ôxy hóa,... nhưng lại có chứa ít kali. Vì vậy người bệnh có thể yên tâm để sử dụng những loại trái cây này để tăng cường sức khỏe.
2.6. Bắp cải
Trong bắp cải có chứa nhiều thành phần như vitamin, khoáng chất, chất xơ,... có thể đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe người sử dụng. Hàm lượng kali chứa trong bắp cải cũng rất thấp nên ít gây nguy cơ tăng kali máu, hoặc gây bất lợi cho thận.
Hơn nữa, theo y học cổ truyền thì bắp cải còn có tác dụng lợi tiểu, có thể hỗ trợ thêm cho hoạt động của thận ở những người bị nang thận trong việc đào thải các chất độc ra khỏi cơ thể.
3. Lưu ý trong chế độ dinh dưỡng của người bị nang thận
Bên cạnh vấn đề người bị nang thận nên ăn gì thì chế độ dinh dưỡng đúng cách cho bệnh nhân cũng là điều rất quan trọng. Một số lưu ý sau đây có thể giúp bệnh nhân nang thận có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh hơn.
- Theo các khuyến cáo hiện nay, những người bị bệnh thận nên hạn chế lượng muối nhập vào mỗi ngày trong khoảng từ 5-6g. Ăn quá nhiều muối gây tăng huyết áp, làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch và có thể góp phần làm bệnh lý thận tiến triển xấu.
- Các thực phẩm giàu chất đạm nên được sử dụng một cách hợp lý để đem lại sức khỏe tốt nhất cho người bị nang thận. Lạm dụng bổ sung chất đạm cho người bị nang thận chẳng những không đem lại lợi ích như mong muốn mà còn có thể khiến bệnh tiến triển nhanh hơn.
- Người bị nang thận cũng nên áp dụng các chế độ ăn kiểm soát huyết áp, chẳng hạn như chế độ ăn DASH. Những chế độ ăn này giúp kiểm soát huyết áp tốt hơn và từ đó ngăn chặn sự tiến triển của bệnh.
- Uống nước với khối lượng vừa phải. Tránh uống nước quá nhiều khiến thận phải hoạt động quá tải.
- Kiêng sử dụng các loại thức ăn có chứa quá nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng, rượu bia, thuốc lá,... Đây đều là những loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe của những người bị nang thận.