Chủ tịch Hội LHPN xã Trường Sơn: Mong Dự án 8 tiếp tục là "ngọn đèn soi đường" cho phụ nữ vùng cao

Hơn 4 năm đồng hành cùng Dự án 8 "Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em", chị Nguyễn Thị Mỹ Duyên, Chủ tịch Hội LHPN xã Trường Sơn (huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Trị), không chỉ góp phần thay đổi diện mạo công tác Hội, mà còn chạm tới những chuyển biến tích cực trong nhận thức, hành vi của cộng đồng dân tộc thiểu số nơi đây.

Với nhiều sáng kiến hiệu quả, cách làm linh hoạt và sự bám cơ sở không ngơi nghỉ, chị Duyên là một trong những cá nhân tiêu biểu được Trung ương Hội LHPN Việt Nam biểu dương trong triển khai Dự án 8. Nhân dịp này, Phóng viên Báo Phụ nữ Việt Nam đã có cuộc trò chuyện với chị để hiểu rõ hơn hành trình không ít gian nan nhưng đầy nghĩa tình ấy.

PV: Khi được Trung ương Hội LHPN Việt Nam biểu dương là cá nhân tiêu biểu trong triển khai Dự án 8, chị cảm thấy điều đó phản ánh điều gì từ quá trình nỗ lực của bản thân và tập thể Hội cơ sở?

Nguyễn Thị Mỹ Duyên: Việc được Trung ương Hội LHPN Việt Nam biểu dương là cá nhân tiêu biểu trong triển khai Dự án 8 là một niềm vinh dự to lớn, đồng thời cũng là sự ghi nhận cho cả quá trình cống hiến bằng tâm huyết và nỗ lực không ngừng nghỉ của tôi và tập thể Ban Chấp hành Hội LHPN xã Trường Sơn. Thành quả này không chỉ đến từ cá nhân, mà còn là kết quả của sự chỉ đạo sát sao từ Hội LHPN các cấp, sự quan tâm của lãnh đạo địa phương, sự phối hợp đồng bộ của các ban, ngành, đoàn thể và đặc biệt là sự đồng hành, ủng hộ từ đội ngũ lãnh đạo thôn, bản và bà con nhân dân.

Trong suốt hơn 4 năm thực hiện Dự án 8, chúng tôi đã đối mặt với nhiều khó khăn, nhất là trong giai đoạn đầu còn nhiều bỡ ngỡ. Nhưng thay vì chùn bước, tập thể chúng tôi đã lấy đó làm động lực, cùng nhau vượt qua từng thử thách với tinh thần gắn bó, trách nhiệm và mong muốn lớn nhất là mang lại những đổi thay tích cực cho phụ nữ và người dân ở vùng quê mình. Những kết quả hôm nay chính là "quả ngọt" của cả hành trình bền bỉ, vun đắp bằng tình thương và trách nhiệm.

PV: Trong các hoạt động triển khai Dự án 8 tại xã Trường Sơn, đâu là mô hình hoặc sáng kiến mà chị cho là tạo ra thay đổi rõ rệt nhất cho phụ nữ và trẻ em?

Nguyễn Thị Mỹ Duyên: Theo tôi, mô hình tổ truyền thông cộng đồng là điểm sáng rõ rệt nhất trong công tác triển khai Dự án 8 tại địa phương. Mô hình này lấy lực lượng nòng cốt là già làng, trưởng bản, người có uy tín và lãnh đạo cốt cán thôn bản - những người có tiếng nói, có tầm ảnh hưởng trong cộng đồng.

Từ việc tham mưu lựa chọn nhân sự phù hợp, tổ truyền thông đã phát huy hiệu quả cao khi các thành viên được tập huấn kỹ năng, bồi dưỡng kiến thức để tuyên truyền sâu sát, thiết thực. Hoạt động của tổ đã góp phần thay đổi đáng kể nhận thức của người dân, xóa bỏ nhiều tập tục lạc hậu như hôn nhân cận huyết, tục nối dây, tảo hôn. Trẻ em được quan tâm học hành nhiều hơn, đàn ông bắt đầu chia sẻ việc nhà với vợ, phụ nữ đã dần có tiếng nói trong gia đình và cộng đồng. Những thay đổi dù nhỏ, nhưng với người Bru Vân Kiều nơi đây, đó là một bước tiến lớn về nhận thức và bình đẳng giới.

PV: Chị đánh giá thế nào về tác động của các mô hình như "Địa chỉ tin cậy tại cộng đồng" hay CLB "Thủ lĩnh của sự thay đổi" đối với việc phòng, chống bạo lực và thúc đẩy bình đẳng giới ở vùng khó khăn?

Nguyễn Thị Mỹ Duyên: Hai mô hình này thực sự có ý nghĩa thiết thực và mang lại những tác động tích cực rõ rệt. Địa phương chúng tôi đã thành lập được 3 "Địa chỉ tin cậy" (1 cấp xã, 2 ở bản). Điều đáng mừng là từ khi đi vào hoạt động đến nay, không có trường hợp nào phải tìm đến mô hình để cầu cứu. Điều này không phải vì người dân ngại chia sẻ, mà chính là nhờ công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức đã làm giảm đáng kể các vụ bạo lực gia đình. Trước đây, mỗi năm đều có một vài vụ việc đáng tiếc buộc chính quyền phải can thiệp, nhưng vài năm gần đây, tình trạng này gần như không còn xảy ra.

CLB "Thủ lĩnh của sự thay đổi" tại Trường PTDTBT THCS được thành lập từ năm 2022, do Tỉnh Hội chọn làm điểm, với 30 em học sinh nam và nữ tham gia. Đây là không gian để các em được bày tỏ suy nghĩ, được tiếp cận các giá trị bình đẳng, từ đó hình thành tư duy tôn trọng lẫn nhau ngay từ khi còn nhỏ. Những buổi sinh hoạt, truyền thông, hội thi do CLB tổ chức đã lan tỏa tinh thần mới về bình đẳng giới, góp phần định hình hành vi tích cực trong giới trẻ.

PV: Trong quá trình triển khai, chị đã gặp trở ngại lớn nhất nào và Hội LHPN xã đã vượt qua bằng cách nào?

Nguyễn Thị Mỹ Duyên: Khó khăn lớn nhất là điều kiện đặc thù của xã miền núi, biên giới như Trường Sơn. Với 19 thôn bản nằm rải rác, nhiều nơi phải đi bộ 4-5 giờ mới tới được, lại có 6 bản chưa có điện lưới quốc gia, dân trí không đồng đều, hơn 62% là đồng bào dân tộc thiểu số - tất cả khiến việc tiếp cận, triển khai Dự án gặp không ít trở ngại.

Là xã điểm triển khai Dự án 8, thời gian đầu chúng tôi rất lúng túng với các văn bản, hướng dẫn chuyên môn vì cán bộ cấp xã không có nền tảng chuyên sâu. Tuy nhiên, chúng tôi xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, cần tập trung cao độ. Nhờ tranh thủ sự hỗ trợ từ Hội cấp trên, học hỏi mô hình từ địa phương khác, đồng thời linh hoạt vận dụng hiểu biết văn hóa – con người địa phương, Hội đã từng bước tháo gỡ khó khăn và triển khai hiệu quả các nội dung dự án. Đến nay, tất cả các hoạt động đều bảo đảm đúng tiến độ, đúng nội dung, thu hút sự tham gia rộng rãi của người dân và được đánh giá cao.

PV: Nhìn về giai đoạn tiếp theo của Dự án 8, chị mong muốn dự án sẽ ưu tiên thêm những nội dung gì để hỗ trợ tốt hơn cho phụ nữ dân tộc thiểu số và miền núi?

Nguyễn Thị Mỹ Duyên: Cá nhân tôi rất mong Dự án 8 trong giai đoạn tiếp theo sẽ quan tâm triển khai thêm các nội dung thiết thực như: chương trình sinh đẻ an toàn, hỗ trợ sinh kế, tổ tiết kiệm – vốn vay thôn bản... bởi giai đoạn trước xã Trường Sơn chưa được hướng dẫn cụ thể để thực hiện những phần việc này.

Bên cạnh đó, tôi cũng đề xuất cần có cơ chế phân bổ kinh phí đều hơn để duy trì các mô hình đã thành lập, đầu tư cơ sở vật chất phục vụ truyền thông và nâng cao mức hỗ trợ theo Thông tư 55. Vì trên thực tế, nhiều nội dung chi theo quy định hiện hành chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn, ảnh hưởng đến chất lượng triển khai.

Chúng tôi kỳ vọng Dự án sẽ tiếp tục là "ngọn đèn soi đường" cho hành trình nâng cao quyền của phụ nữ và trẻ em nơi vùng sâu, vùng xa.

PV: Xin cảm ơn chị về cuộc trò chuyện!