ThS Chu Anh Văn, Điều dưỡng trưởng khoa Hô hấp, BV Nhi Trung ương, cho rằng, biểu hiện các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính ở trẻ rất phong phú. Nguyên nhân do trẻ bị nhiễm virus (chiếm tỷ lệ 60%-70%), bởi khả năng lây lan dễ dàng, tỷ lệ người lành mang virus cao, miễn dịch đối với virus của trẻ hạn chế.
Một nguyên nhân khác là do vi khuẩn; thời tiết thay đổi đột ngột; môi trường sống bị ô nhiễm khói bụi; dinh dưỡng cung cấp cho trẻ không đầy đủ; trẻ không được tiêm chủng đầy đủ, trẻ sinh non…
Khi trẻ có biểu hiện mệt mỏi, da xanh, quấy khóc, bỏ bú, kém ăn, đặc biệt là sau đó kèm theo sốt, chảy nước mũi, thở khò khè (đây là dấu hiệu thường gặp nhất) thì cần nghĩ ngay tới trẻ bị nhiễm khuẩn hô hấp cấp. Trẻ có thể có các dấu hiệu nặng hơn như nhịp thở nhanh, tiếng thở rít, cánh mũi phập phồng, co rút lồng ngực, tím tái quanh môi, sốt cao gây co giật, bỏ bú hoặc bỏ ăn.
Một nguyên nhân khác là do vi khuẩn; thời tiết thay đổi đột ngột; môi trường sống bị ô nhiễm khói bụi; dinh dưỡng cung cấp cho trẻ không đầy đủ; trẻ không được tiêm chủng đầy đủ, trẻ sinh non…
Chăm sóc trẻ tại nhà và xử trí đúng cách khi trẻ mắc bệnh |
Khi chưa có các dấu hiệu nặng đến mức phải đưa trẻ tới cơ sở y tế, các bậc phụ huynh có thể theo dõi trẻ nhiễm khuẩn hô hấp cấp và chăm sóc tại nhà, cụ thể như sau:
– Chăm sóc đường thở: Vệ sinh mũi cho trẻ bằng tăm bông hoặc hút mũi, nhỏ nước muối sinh lý. Không cần can thiệp nếu trẻ ho ít, vì ho là phản xạ giúp tống chất tiết ra ngoài. Trường hợp trẻ ho quá nhiều gây nôn trớ và mất ngủ, có thể cho trẻ uống nước ấm để làm loãng đờm, dịu bớt cơn ho.
– Chăm sóc thân nhiệt: Cặp nhiệt độ xem trẻ có sốt không? Nếu trẻ sốt 37,5 độ C đến dưới 38,5 độ C thì cần nới rộng và bỏ bớt quần áo, chăn đắp; lấy khăn thấm nước ấm chườm trán, nách, bẹn. Cho trẻ tăng cường bú hoặc uống nhiều nước.
– Dinh dưỡng: Trẻ nhỏ cần cho bú mẹ theo nhu cầu. Trẻ lớn cho ăn đủ chất, thức ăn lỏng dễ tiêu và chia làm nhiều bữa nhằm duy trì sức đề kháng. Cho trẻ uống nhiều nước để bù lại lượng nước đã mất do sốt.
– Vệ sinh: Để hạn chế nguồn lây bệnh, cần thường xuyên vệ sinh phòng ở, làm sạch các dụng cụ chăm sóc và giữ vệ sinh cơ thể cho trẻ.
Cần đưa trẻ đến khám cơ sở y tế gần nhất khi trẻ có các dấu hiệu nặng: Thở gấp, thở nhanh, khò khè, bỏ bú, đi ngoài, quấy khóc liên tục; trẻ sốt cao trên 38,5 độ C hoặc có sốt kéo dài trên 3 ngày.
Cách tốt nhất phòng bệnh cho trẻ vào mùa lạnh như hiện nay là đảm bảo cho trẻ bú ngay sau sinh càng sớm càng tốt; thực hiện tiêm phòng đầy đủ theo lịch tiêm chủng; chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân đối, giúp tăng sức đề kháng; giữ ấm cho trẻ; vệ sinh cá nhân và môi trường, tránh khói bụi và khói thuốc; cách ly trẻ với người mắc bệnh hô hấp.