“Trẻ bị xâm hại tình dục (XHTD) nếu không nhận được hỗ trợ hoặc trị liệu tâm lý kịp thời sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng về tinh thần sau này” - chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Minh Phương (trường Đại học Đông Đô, phụ trách Trung tâm tư vấn tâm lý tình cảm Mai Chi) khẳng định.
Liên tiếp những vụ XHTD, ấu dâm xảy ra gần đây khiến dư luận vô cùng bức xúc, phụ huynh tỏ ra lo lắng, bất an. Nhiều phụ huynh đã tìm đến chia sẻ với chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Minh Phương, để giãi bày và được tư vấn các cách giúp con phòng chống và ổn định tâm lý, nhất là sau khi con trẻ bị XHTD.
Cha mẹ cần hiểu rõ về các hành vi XHTD trẻ em
Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Minh Phương, XHTD trẻ em (ấu dâm) là một hành động vô cùng bỉ ổi, thiếu nhân tính, đáng lên án công khai và có hình phạt nghiêm khắc đề đảm bảo tính răn đe. Tuy nhiên, do tâm lý xấu hổ nên nhiều em bị XHTD cũng như gia đình của nạn nhân cũng không dám công khai, mà thường âm thầm né tránh dư luận hoặc né tránh kẻ đã xâm hại con mình. Chính ứng xử này của gia đình nạn nhân, càng làm cho những kẻ có hành vi lệch lạc về tình dục có cơ hội hoành hành.
Ngoài ra, người Việt Nam ta vẫn thường có thói quen yêu quý thì nựng trẻ, ôm trẻ vào lòng vỗ về, “sờ”, “véo” những chỗ nhạy cảm của trẻ, và xem những hành vi đó là cử chỉ yêu quý của mọi người dành cho trẻ.
Cách này sẽ không nguy hiểm gì nếu đó là cử chỉ của cha mẹ với bé. Nhưng nó sẽ trở nên có nguy cơ cao nếu người lạ cũng có hành vi này. Ví như: "Ra đây chơi với chú (cô) nào" (bế vào lòng), "cháu rất đáng yêu", "yêu cô (chú) cái nào", (thơm vào má bé…)… Nhiều bố mẹ có nhìn thấy hành vi đó chỉ xem đó là hành động yêu quý con mình, nên các cha mẹ cũng không có ý kiến gì, thậm chí thấy vui vì con mình được khen…
Tuy nhiên, đây là lý do trẻ bị XHTD phần lớn do người thân quen gây nên. Vì thân quen, tin tưởng nên có thể con bị xâm hại trong thời gian dài mà cha mẹ không biết, không ngờ tới.
Thậm chí, khi phát hiện sự việc với con mình, bản thân cha mẹ cũng cảm thấy xấu hổ, muốn giữ kín chuyện đó, kẻ ấu dâm không bị lên án, làm cho trẻ càng có cảm giác hành động đó không sai, bé chỉ tự thấy xấu hổ, muốn né tránh mọi người.
Trẻ dần mất niềm tin, kể cả với bố mẹ sau khi bị xâm hại
Chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Minh Phương nhận định: Sau khi bị XHTD, trẻ cảm thấy sợ hãi, tức giận, hổ thẹn, tội lỗi, dằn vặt với chính bản thân mình. Chính điều này đã cản trở việc gia đình hoặc trẻ bị xâm hại che giấu sự việc. Khi bị XHTD, trẻ ít tiếp xúc và dần mất niềm tin vào mọi người xung quanh, kể cả bố mẹ và bạn bè thân thiết.
Trẻ cũng cảm thấy không còn tự trọng, không xứng đáng với những người xung quanh. Thậm chí, trẻ có hành vị tự hủy hoại bản thân, giận dữ vô cớ, bực tức, căng thẳng, rối loạn hành vi.
Cũng có trẻ tỏ ra xa lánh mọi người, hoạt động thường nhật bê trễ, chán nản, mất hứng thú, thậm chí bỏ bê học hành. Có em cảm giác xấu hổ, không dám gặp mặt người quen, thầy cô rồi dần bỏ học sớm.
Với các em đã dậy thì, bị XHTD có thể khiến các em mang thai ngoài ý muốn, gây nguy hiểm cho bản thân và thai nhi (vì cơ thể các em chưa phát triển hoàn chỉnh). Nhiều em luôn có cảm giác mất an toàn, lo lắng, đề phòng với những người xung quanh, dẫn đến khó khăn trong giao tiếp, tương tác xã hội.
Với các bé trai bị XHTD, ngoài bị ám ảnh còn có khả năng gây ra những lệch lạc giới tính, không phát triển tự nhiên về mặt sinh lý và dẫn đến nguy cơ bị lệch lạc về tình dục.
Trẻ bị XHTD còn có nguy cơ cơ về mắc các bệnh lây qua đường tình dục như: HIV/AIDS, lậu, giang mai, sùi mào gà... Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và khả năng sinh sản sau này.
Cha mẹ cần biết cách giúp con phòng tránh xâm hại tình dục
“Để giúp con cách phòng tránh XHTD, theo tôi, gia đình đóng vai trò đầu tiên và vô cùng quan trọng, giáo dục giới tính phải được thực hiện càng sớm càng tốt từ gia đình cho các con” – chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Minh Phương khẳng định.
Theo chị Minh Phương, cha mẹ cần dạy các con biết những kiến thức đơn giản như: Nhà vệ sinh công cộng, chỗ vắng người…là những nơi có nguy cơ cao, nên có người đi cùng hoặc canh ở phía ngoài. Không được đi vào chỗ kín, nơi vắng vẻ với một ai nếu không có sự đồng ý của bố mẹ. Nếu con thấy một ai đó nhìn con lâu hơn, nhìn chằm chằm thì nên tìm những người tin cậy bên cạnh để cho họ biết con đang cần sự hỗ trợ. Cha mẹ cũng không nên cho con mặc đồ quá hở hang (dễ gây kích thích với kẻ ấu dâm).
Nếu không may con bị XHTD, cha mẹ cũng nên nói chuyện với con rằng, đừng đổ lỗi cho bản thân vì con không sai, mà kẻ sai là kẻ đã xâm hại con, con hãy chia sẻ với bố mẹ và kịp thời trình báo ngay cho cơ quan chức năng để được hỗ trợ tư vấn, giải quyết.
Chuyên gia tâm lý Minh Phương nhấn mạnh: “Nguy hiểm nhất là khi trẻ bị XHTD thường có quan điểm sai lệch, khác thường về tình dục. Có biểu hiện quan tâm bất thường, lo lắng hoặc sợ hãi khi nói về những vấn đề liên quan đến tình dục hoặc khám sức khoẻ”.
“Do đó, khi bị XHTD, trẻ em bị mất đi sự cân bằng trong tâm, sinh lý dẫn đến những khủng hoảng về tinh thần và hậu quả thường rất nghiêm trọng. Đó là những tác động tiêu cực theo trẻ trong suốt cuộc đời. Nếu cha mẹ nhận thức rõ vấn đề này, chúng ta cần phải bảo vệ trẻ em trước nạn XHTD. Hướng dẫn trẻ biết đề phòng và tự bảo vệ mình. Đồng thời, pháp luật cần có những giải pháp nghiêm trị, dư luận lên tiếng mạnh mẽ để ngăn chặn tình trạng XHTD trẻ em”, chuyên gia tâm lý Minh Phương khẳng định.