Titanic là một chiếc tàu biển chở khách của công ty White Star Line được đóng tại xưởng đóng tàu Harland và Wolff ở Belfast. Nó được xem là con tàu lớn và sang trọng bậc nhất thời bấy giờ. Titanic có chiều dài 269m và rộng 28m, chiều cao từ mặt nước tới boong tàu là 18m. Với tải trọng 46.328 tấn, nó có thể chở tổng cộng 3.547 người gồm cả thủy thủ đoàn.
Ngày 14/4/1912, con tàu huyền thoại này đã đâm vào một tảng băng trôi, kết thúc chuyến hành trình chưa đầy 4 ngày từ Southamton tới New York. Vụ tai nạn kinh hoàng đã khiến 1.514 người thiệt mạng.
Con tàu Titanic huyền thoại.Trong những phút đầu tiên khi con tàu Titanic đâm phải tảng băng trôi vào ngày 14/4/1912, Wallace Hartley, vị nhạc trưởng 24 tuổi được lệnh triệu tập ban nhạc và chơi đàn để giúp hành khách bình tĩnh. 8 nhạc công đã dũng cảm đứng biểu diễn trên boong tàu trong khi hành khách tranh nhau leo lên thuyền cứu hộ.
Ban nhạc cứ tiếp tục chơi bản thánh ca nổi tiếng “Nearer, My God, To Thee” (Gửi Người, con đang tới gần hơn với Chúa) cho tới khi kết cục bi thảm nhất đến với họ. Nhạc trưởng Hartley, 7 thành viên trong ban nhạc và hơn 1.500 hành khách, thủy thủ đoàn đã vĩnh viễn nằm dưới đáy đại dương cùng con tàu huyền thoại vào rạng sáng ngày 15/4.
Wallace trong giây phút cuối đời vẫn nhớ phải bỏ cây đàn vào chiếc vali da. Khi trục vớt, người ta thấy thi thể Hartley ôm chiếc vali đựng đàn. Cây đàn là do vị hôn thê của ông – bà Maria Robinson trao tặng như một món quà đính ước. Trên miếng bạc gắn ở thân đàn có khắc dòng chữ: “Dành tặng anh Wallace nhân ngày đính hôn của chúng mình. Em Maria”.
Sau khi vớt được cây đàn, người ta đã trao trả nó cùng với những vật dụng cá nhân khác của ông Hartley cho bà Maria. Bà Maria về sau không lấy ai khác và qua đời ở tuổi 59. Sau này, người ta tìm thấy cuốn nhật ký của bà viết ngày 19/7/1912: "Em muốn thể hiện lòng biết ơn vô hạn đối với những người đã mang về đây cây vĩ cầm của anh. Cây vĩ cầm giờ đây là sợi dây kết nối tình yêu giữa chúng ta".
Bà Maria khi đó chỉ xin nhận lại cây vĩ cầm, còn những món đồ tùy thân của ông Hartley như hộp đựng thuốc lá bằng bạc hay nhẫn đeo tay bằng vàng đều được gửi lại cho cha của ông.
Sau khi biết bà Maria ở vậy, cha của Harley đã vô cùng xúc động và gửi tặng những món di vật nhỏ của con trai cho bà. Chiếc vĩ cầm đặt trong hòm vali da cùng những món đồ lưu niệm được bà Maria Robinson cất giữ cẩn thận cho tới khi bà qua đời. Đáng tiếc, sau đó, những món đồ trong nhà bà bị phân tán đi nhiều nơi và thất lạc không ít.
Cây đàn lưu lạc tới tay người chủ hiện nay. Người này xin được giấu tên, từng viết thư cho nhà đấu giá Henry Aldridge & Son: “Tôi nghĩ mình nên làm điều có ý nghĩa nhất đối với cây vĩ cầm. Hiện tại, nó đã không còn chơi được nữa nhưng tôi tin nó có một lịch sử lưu lạc rất đáng kể.”
Chiếc đàn sau đó được đưa tới cho các nhà khoa học nghiên cứu, khi thông tin về cây đàn được chính thức khẳng định, nhà đấu giá cho biết họ vô cùng vui sướng và mọi việc quá tuyệt vời đến mức họ không dám tin đó là sự thật.
Trong những bộ phim và sách truyện kể về tàu Titanic, người ta luôn khắc họa hình ảnh nhạc trưởng Wallace Hartley chơi cây vĩ cầm.