Để tiếp tục chạy chữa cho chồng, em gái tôi tính phải bán nhà. Tuy nhiên, gia đình chồng lại ra sức ngăn cản và cho rằng em gái tôi thấy chồng bệnh tật có ý định tẩu tán chiếm đoạt tài sản. Thậm chí, họ còn cho rằng những người bên nhà chồng mới là người có quyền định đoạn nhà đất của em trai, con trai họ. Vậy, em gái tôi phải làm thế nào? - Minh Đức (Bắc Kạn)
Trả lời: Mảnh đất và căn nhà thuộc tài sản hai vợ chồng, nên theo quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 thì đó là “tài sản chung của vợ chồng” của em gái bạn. Luật cũng quy định “việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận”.
Tuy nhiên, theo thông tin cung cấp, em rể bạn mắc chứng bệnh tâm thần, mất năng lực hành vi dân sự. Khoản 1, Điều 22 Bộ luật Dân sự 2005 quy định: “Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, toà án ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận của tổ chức giám định”.
Kể từ thời điểm quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật, nếu em rể bạn được pháp luật xác định là người mất năng lực hành vi dân sự và theo quyết định của tòa án, em gái bạn có thể trở thành người giám hộ của anh ấy.
Điều 69 Bộ luật Dân sự quy định về giao dịch tài sản của người được giám hộ thì thực hiện như sau: “Người giám hộ được thực hiện các giao dịch liên quan đến tài sản của người được giám hộ vì lợi ích của người được giám hộ. Việc bán, trao đổi, cho thuê, cho mượn, cho vay, cầm cố, thế chấp, đặt cọc và các giao dịch khác đối với tài sản có giá trị lớn của người được giám hộ phải được sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ”. Vì là tài sản chung của vợ chồng nên nếu em gái bạn muốn bán toàn bộ mảnh đất và ngôi nhà cũng đồng nghĩa với việc người giám hộ thực hiện các giao dịch liên quan đến phần tài sản của người được giám hộ.
Từ các quy định trên, để chuyển nhượng quyền sở hữu căn nhà của vợ chồng em gái bạn, cô ấy phải yêu cầu tòa án có thẩm quyền tuyên bố chồng mất năng lực hành vi dân sự. Gia đình chồng có thể cử người giám sát việc giám hộ để giám sát các giao dịch được thực hiện bởi người giám hộ. Việc chuyển nhượng căn nhà này phải được người giám sát việc giám hộ đồng ý bằng văn bản đồng thời em gái bạn cũng phải chứng minh được việc bán nhà là để phục vụ cho việc “lấy tiền chữa chạy” cho người chồng.