Cô gái 23 tuổi liệt tứ chi vì bóng cười

Không điều khiển được cơ thể

Ngồi trên giường bệnh tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân vẫn chưa hết ám ảnh về hậu di chứng khi sử dụng bóng cười trong thời gian 3 năm. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng yếu tứ chi, tê bì toàn thân, giảm trí nhớ nặng, đi lại phải có người dìu và cầm nắm rất kém. Trước nhập viện, bệnh nhân xuất hiện tình trạng khó thở, run tay, yếu chân, đặc biệt là cảm giác "không điều khiển được cơ thể".

"Tôi đã sử dụng bóng cười trong khoảng ba năm, bắt đầu từ những lần tụ tập sinh nhật hoặc đi chơi cùng bạn bè. Thời gian đầu, tần suất thấp, vài tháng mới dùng lại. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, việc sử dụng dần trở thành thói quen và tăng mạnh cả về số lượng lẫn tần suất"- bệnh nhân chia sẻ với PV báo PNVN.

Bệnh nhân cho biết có thời điểm mỗi tuần dùng 2–3 lần, mỗi lần kéo dài 12–15 tiếng, ngắt quãng bằng ăn uống rồi tiếp tục sử dụng. Lượng bóng cười tiêu thụ dao động từ 50–100 quả/lần, tương đương 2–4 bình khí, có đợt lên tới cả trăm quả. Chi phí cho mỗi lần sử dụng từ 1,5 đến 2,5 triệu đồng.

Đáng chú ý, việc sử dụng khí N2O chủ yếu được bệnh nhân mua qua mạng xã hội, tự sử dụng tại phòng trọ. Gia đình hoàn toàn không biết dù tình trạng sức khỏe của bệnh nhân đã thay đổi trong nhiều tháng qua.

Khoảng 1 năm gần đây, bệnh nhân bắt đầu xuất hiện tê bì, giảm cảm giác, yếu tay chân, nhưng vẫn tiếp tục sử dụng. Khi nhập viện, bệnh nhân đã có biểu hiện liệt tiến triển, trí nhớ giảm rõ rệt theo thang điểm đánh giá thần kinh, cùng dấu hiệu tổn thương tủy sống cổ trên hình ảnh chẩn đoán.

Tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai các bác sĩ ghi nhận bệnh nhân có dấu hiệu phù tủy sống, tổn thương chất trắng, điển hình của ngộ độc khí N2O kéo dài. Một số xét nghiệm cũng cho thấy kết hợp sử dụng thêm các chất khác, tình trạng khá thường gặp ở nhóm trẻ lạm dụng bóng cười.

Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, nhóm bệnh nhân như trường hợp này thường cần nhiều tháng điều trị, phục hồi thần kinh, thậm chí có người không hồi phục hoàn toàn do tổn thương đã trở thành di chứng. Bệnh nhân hiện đang được dùng thuốc giải độc, điều trị rối loạn tâm thần, tâm lý nếu có, đồng thời theo dõi biến chứng hô hấp và vận động.

Bóng cười gây tổn thương thần kinh giống ma túy

Theo bác sĩ Trung Nguyên, khí N2O tuyệt đối không phải chất dùng cho mục đích giải trí. Trong y khoa, N2O có mặt trong một số thuốc gây mê, giảm đau, nhưng liều lượng, thời gian và đường dùng đều được kiểm soát chặt chẽ. Việc hít trực tiếp từ bình khí dân dụng là vô cùng nguy hiểm.

Bóng cười tác động lên hệ thần kinh trung ương theo cơ chế tương tự ma túy nhóm opioid, gây kích thích, ảo giác, hưng phấn. Khi lạm dụng, khí sẽ chiếm chỗ oxy trong phổi, gây thiếu oxy não, rối loạn ý thức, hôn mê. Đã có nhiều trường hợp tử vong ngay sau khi hít chỉ một lần.

Về lâu dài, khí N2O gây tổn thương tủy sống cổ, mất myelin (mất bao phủ dây thần kinh), dẫn tới tê liệt tứ chi. Tổn thương não, giảm trí nhớ, rối loạn hành vi, rối loạn tâm thần. Giảm tế bào máu, gây thiếu máu giống suy tủy. Ảnh hưởng khả năng sinh sản, nam giới giảm tinh trùng, nữ giới rối loạn kinh nguyệt, tăng nguy cơ sảy thai. Nguy cơ chuyển sang sử dụng ma túy khác rất cao do quen cảm giác hưng phấn và môi trường sử dụng.

"Rất nhiều bệnh nhân khẳng định chỉ dùng bóng cười vì nghĩ không phải ma túy. Nhưng thực tế, khí N2O có cơ chế gây nghiện, gây hại thần kinh giống hệt ma túy. Một số người sau khi dùng bóng cười chuyển rất nhanh sang ketamine, thuốc lắc… mà không hề nhận ra"- bác sĩ Trung Nguyên nhấn mạnh.

Không chỉ nguy hiểm, N2O còn được xem là một "chất mở cửa", khiến người trẻ dễ bước vào thế giới chất kích thích. Nhiều bác sĩ cho rằng bóng cười chính là nguyên nhân khiến nhiều thanh niên khỏe mạnh trở thành người tàn phế chỉ sau vài tháng hoặc vài năm.

Trước thực trạng ngày càng nhiều ca nhập viện, các bác sĩ đề nghị cần cấm hoàn toàn hoạt động sản xuất, kinh doanh, vận chuyển, sử dụng khí N2O cho mục đích giải trí, giống như nhiều quốc gia đã thực hiện, trong đó có Anh và Hà Lan. Những ứng dụng hợp pháp của khí N2O trong y tế và công nghiệp thực phẩm không bị ảnh hưởng, nhưng việc dùng trên người để tạo cảm giác "phê" phải được chấm dứt.