Hỏi: Sau khi kết hôn, vợ chồng tôi sống cùng với gia đình chồng. Mẹ chồng có nói là sau này sẽ cho vợ chồng tôi diện tích đất và căn nhà đang ở nhưng không lập văn bản tặng hay cho gì chúng tôi cả. Vợ chồng tôi đã có công sức trong việc tôn tạo và duy trì ngôi nhà để cả gia đình ở gần 20 năm nay. Đến khi mẹ chồng tôi mất cũng không lập được văn bản tặng cho cả hai vợ chồng, giấy tờ nhà đất vẫn đứng tên mẹ chồng tôi. Thưa luật sư, nếu vợ chồng tôi ly hôn thì tài sản này có được đưa vào phân chia tài sản chung của vợ chồng không?
Phan Phương Linh (Quảng Nam)
Trả lời: Luật sư Đặng Thành Chung, Công ty luật An Ninh, cho biết: Tại Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định: “… Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng”.
Mặt khác, theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 về Người thừa kế theo pháp luật thì những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
Căn cứ theo quy định trên thì người thừa kế theo pháp luật chỉ quy định con đẻ là người thừa kế. Do đó, chỉ có chồng bạn được hưởng thừa kế, bạn là con dâu nên không được quyền hưởng thừa kế. Bên cạnh đó, bạn cũng đề cập là giấy tờ nhà đất vẫn đứng tên mẹ chồng bạn và không có văn bản thỏa thuận gì về việc tặng cho hai vợ chồng nên đây là việc thừa kế riêng của chồng bạn.
Trừ trường hợp sau khi nhận thừa kế, vợ chồng bạn thỏa thuận tài sản này là tài sản chung của vợ chồng, diện tích đất và căn nhà sẽ là tài sản riêng của chồng bạn và không được đưa vào để chia tài sản chung khi ly hôn. Tuy nhiên Điều 61 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định như sau:
“1. Trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình mà ly hôn, nếu tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình không xác định được thì vợ hoặc chồng được chia một phần trong khối tài sản chung của gia đình căn cứ vào công sức đóng góp của vợ chồng vào việc tạo lập, duy trì, phát triển khối tài sản chung cũng như vào đời sống chung của gia đình. Việc chia một phần trong khối tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận với gia đình; nếu không thảo thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
2. Trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình mà tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình có thể xác định được theo phần thì khi ly hôn, phần tài sản của vợ chồng được trích ra từ khối tài sản chung đó để chia theo quy định tại Điều 59 của Luật này”.
Như vậy, khi ly hôn, bạn không được chia diện tích đất và nhà nhưng bạn sẽ được trích phần công sức đóng góp của bạn để tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản này.