Tại khoa Nội tiết-Đái tháo đường (BV Bạch Mai) luôn có khoảng 10 bệnh nhân là bà bầu bị tiểu đường thai kỳ điều trị nội trú, chiếm gần 10% số bệnh nhân của khoa. Trung bình mỗi ngày phòng khám của Khoa có 15-20 bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ) thai kỳ đến khám.
TS Nguyễn Quang Bảy cho biết, thông thường 90% trường hợp tiểu đường thai kỳ sẽ hết sau khi sinh nhưng về lâu dài những người này có nguy cơ ĐTĐ tuýp 2 cao hơn người bình thường. ĐTĐ thai kỳ thường xuất hiện từ tuần 24 đến 28 của thai kỳ.
“Để sàng lọc ĐTĐ thai kỳ, người ta sẽ phân tầng nguy cơ. Những phụ nữ có nguy cơ cao như đã bị ĐTĐ thai kỳ, tiền sử đẻ con to (trên 4kg), gia đình có người bị ĐTĐ, thừa cân béo phì, tuổi trên 35… thì phải sàng lọc ngay lần khám thai đầu tiên. Những người nguy cơ trung bình thì sàng lọc ở tuần 24-28. Những người nguy cơ thấp thì không cần sàng lọc”, TS Bảy cho biết thêm.
Cũng theo TS Nguyễn Quang Bảy, nguy cơ của ĐTĐ thai kỳ đối với mẹ và con rất lớn nếu không được kiểm soát tốt đường huyết. Với những tuần đầu có thể gây sảy thai, thai chết lưu, có nhiều trường hợp hỏng thai liên tiếp nhiều lần sau đó mới được phát hiện bị ĐTĐ. Một số trường hợp rất đáng tiếc thai đã 37-38 tuần bị chết lưu và mẹ bị hôn mê do chỉ số đường huyết quá cao mà không được tầm soát dù người mẹ có nhiều yếu tố nguy cơ cao.
Bên cạnh đó, ĐTĐ thai kỳ cũng có thể gây ra một số biến chứng như dị tật cho thai, đặc biệt là dị tật về tim mạch, thần kinh, thai to… Đối với mẹ sẽ là các nguy cơ đa ối, ĐTĐ về sau.
ThS.BS Nguyễn Hương Trà, Phó phòng Kế hoạch tổng hợp (Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội), bà bầu bị ĐTĐ còn dễ bị rối loạn chuyển hóa, nhiễm khuẩn, tổn thương thận, mắt, mạch vành. Các biến chứng sản khoa như rối loạn tăng huyết áp, tiền sản giật, đẻ khó, sang chấn trong đẻ, chảy máu sau đẻ, tăng tỷ lệ mổ lấy thai do thai to, tăng tỷ lệ nhiễm khuẩn.
Để phòng ĐTĐ thai kỳ và hạn chế diễn tiến của bệnh tiểu đường thai kỳ, theo bác sĩ Trà, các thai phụ cần áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh: Chọn những thực phẩm giàu chất xơ và ít chất béo, calo. Ngoài ra, thai phụ tăng cường sử dụng các loại quả, rau xanh và ngũ cốc. Bên cạnh đó, bà bầu cần vận động điều độ, hợp lý, phù hợp với thể trạng và sức khỏe trong thai kỳ. Nếu có cân nặng cao, chị em cần giảm cân trước khi mang thai.
“Khi có bầu, thai phụ cần khám thai định kỳ và tầm soát nguy cơ bị tiểu đường thai kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ, đặc biệt là những người có nguy cơ cao, để phát hiện sớm bệnh và có giải pháp điều trị kịp thời, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí tính mạng của cả mẹ và bé”, TS Nguyễn Quang Bảy khuyến cáo.
Ngày Thế giới Phòng chống đái tháo đường 14/11 năm nay có chủ đề “Đái tháo đường - Mối bận tâm của mọi gia đình”. Theo Liên đoàn Đái tháo đường thế giới, trên toàn cầu cứ mỗi giờ có thêm hơn 1.000 bệnh nhân ĐTĐ mắc mới và cứ mỗi 8 giây có 1 người chết do ĐTĐ. Hiện nay, trên toàn thế giới, có hơn 425 triệu người đang sống chung với bệnh ĐTĐ. Chi phí y tế điều trị ĐTĐ đang trở thành gánh nặng không chỉ cho bệnh nhân, cho gia đình mà còn cho toàn xã hội. |