Xuất hiện nhiều hình thức lạm thu mới
Tại phiên khai mạc Quốc hội ngày 21/10, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải nêu báo cáo về kết quả giám sát giải quyết trả lời kiến nghị của cử tri trong kỳ họp thứ 7 vừa qua. Giáo dục là lĩnh vực được nhiều cử tri quan tâm, tuy nhiên theo báo cáo,một số kiến nghị đã được các Bộ ngành tiếp thu, mặc dù đã triển khai nhiều biện pháp thực hiện nhưng chuyển biến còn chậm nên cử tri vẫn bức xúc, tiếp tục có kiến nghị.
Một trong những nội này là tình trạng lạm thu. Theo bà Thanh Hải, thực trạng này được cử tri nhiều địa phương đề cập và được UBTVQH kiến nghị Bộ GD&ĐT quan tâm phối hợp với các địa phương giải quyết dứt điểm vì đây là vấn đề ảnh hưởng đến hầu hết mọi gia đình có con đang đi học.
Mặc dù Bộ GD&ĐT đã tích cực triển khai nhiều biện pháp nhưng hiện tượng thu trái quy định vẫn diễn biến phức tạp. Xuất hiện nhiều hình thức mới để vận động tiếp nhận tài trợ từ phụ huynh dưới danh nghĩa xã hội hóa giáo dục, “ép” phụ huynh tự nguyện tài trợ qua Ban đại diện cha mẹ học sinh qua các thầy cô giáo.
“Mục đích tài trợ thường không rõ ràng, như yêu cầu sửa sang cơ sở vật chất, làm mái che, sân chơi, sửa cổng trường, nhà vệ sinh, hệ thống điện, mua máy chiếu, mua mực in,... Việc chi tiêu, quản lý số tiền này trong một số trường hợp còn chưa minh bạch, gây bất bình trong dư luận phụ huynh, đặc biệt là gây lo lắng, áp lực lớn đối với những gia đình người lao động, làm công ăn lương, hoặc có thu nhập thấp, không ổn định vì số tiền đóng góp trong một số trường hợp không phải là nhỏ” – bà Hải nhấn mạnh.
Bà Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh, đây là hiện tượng đã tồn tại quá lâu, cử tri liên tục kiến nghị nhưng chưa được giải quyết dứt điểm, kiến nghị Bộ GD&ĐT tăng cường thanh tra, kiểm tra trong nội bộ ngành, phối hợp chặt chẽ với địa phương để phát hiện xử lý, trường hợp cần thiết kiến nghị Thanh tra Chính phủ tổ chức thanh tra chuyên đề nội dung trên.
Liên quan đến tình trạng “ép” học thêm qua khiếu nại của cử tri, kết quả giám sát của Quốc hội cho thấy, Bộ GD&ĐT đã tiếp thu phản ánh của cử tri và tích cực tập trung nhiều giải pháp để giải quyết, như ban hành nhiều văn bản chỉ đạo phối hợp với các địa phương tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra, để hạn chế đến mức tối đa những tiêu cực như “ép” học thêm, thu học phí cao, chất lượng dạy thấp, cơ sở vật chất không đảm bảo,…
Từ chỉ đạo của Bộ, nhiều địa phương như Thanh Hóa, Hưng Yên, Hải Dương, Hà Nội, TP. HCM,... đã ban hành những hướng dẫn cụ thể nhưvề mức thu tối đa trong học thêm; không được dạy thêm đối với trẻ trước khi vào lớp 1 hay học sinh đã học 2 buổi/ngày,....
Tiêu cực thi cử: Chưa nêu kết quả xử lý cụ thể
Về việc khắc phục hạn chế trong công tác quản lý, điều hành, xử lý vi phạm ngành giáo dục, Ban Dân nguyện cho biết cử tri vẫn còn nhiều băn khoăn. Mặc dù các bộ, ngành đã tích cực, trách nhiệm trong việc trả lời các kiến nghị, tuy nhiên vẫn còn có văn bản trả lời chưa rõ, chỉ trích dẫn quy định của pháp luật mà chưa nghiên cứu các giải pháp để tháo gỡ vướng mắc cụ thể mà cử tri nêu, nên cử tri tiếp tục kiến nghị ,...
Một số kiến nghị liên quan đến việc khắc phục những hạn chế trong công tác quản lý, điều hành,xử lý vi phạm trong ngành, trả lời thường rất chung, không nêu kết quả xử lý cụ thể. Đơn cử là việc kiến nghị làm rõ trách nhiệm của Bộ GD&ĐT trong việc xảy ra gian lận thi cử tại kỳ thi tốt nghiệp THPT 2018.
Về điều này, trả lời của Bộ GD&ĐT nêu, Bộ chịu trách nhiệm về quy trình kỹ thuật (gồm phần mềm chấm thi; Công tác quán triệt quy chế thi; Công tác thanh tra), Bộ đã tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và đề ra giải pháp khắc phục để tổ chức tốt kỳ thi 2019.
Cử tri cho rằng vụ gian lận thi cử 2018 vừa qua, các tỉnh Hòa Bình và Sơn La nhìn chung đã xử lý nghiêm khắc, đảm bảo sức răn đe đối với cán bộ, đảng viên vi phạm. Có thể nói, những sai phạm chủ yếu là do lỗi chủ quan của cán bộ giáo dục tại một số địa phương, tuy nhiên, Bộ GD&ĐT là cơ quan chịu trách nhiệm cao nhất về cả kỳ thi nói chung, là đơn vị tổ chức kỳ thi do chính mình xây dựng, nhưng thực tế cho thấy Bộ còn chưa kiểm soát tốt được toàn bộ tình hình diễn biến trong kỳ thi 2018, đặc biệt là quá trình chấm thi.
“Đối với kỳ thi 2019, cử tri đánh giá cao công tác chuẩn bị và tổ chức kỳ thi an toàn, nghiêm túc, tuy nhiên cử tri mong muốn Bộ GD&ĐT tiếp tục rà soát, xử lý để đảm bảo tính nghiêm minh, công bằng của pháp luật” – bà Hải cho biết.