Dạy tiếng Anh bắt buộc từ lớp 1: Ba nỗi lo của các trường vùng cao
Học sinh đang theo học tại Trường TH-THCS Hang Kia A chủ yếu là con em người đồng bào dân tộc thiểu số.
Việc Chính phủ phê duyệt đề án đưa Tiếng Anh trở thành môn học bắt buộc ngay từ lớp 1 thể hiện tầm nhìn dài hạn về nguồn nhân lực. Quyết định này đã mang đến sự phấn khởi lớn trong cộng đồng nhưng cũng không tránh khỏi những nỗi lo lớn về cơ sở vật chất, chương trình và đặc biệt là đội ngũ giáo viên.
Nỗi lo này càng được nhân lên với những người làm công tác quản lý tại các ngôi trường vùng cao, nơi học sinh đều là người dân tộc thiểu số. Để thấy được những khó khăn khi đưa Tiếng Anh trở thành môn học bắt buộc ngay từ lớp 1, PV Báo PNVN đã có cuộc trao đổi với bà Ngần Thị Lâm, Hiệu trưởng Trường TH-THCS Hang Kia A (Phú Thọ):
- Thưa bà! Việc dạy tiếng Anh bắt buộc từ lớp 3 theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, bắt đầu từ năm học 2022 - 2023 được nhà trường triển khai như thế nào?
Theo Chương trình Giáo dục phổ thông năm 2006, tiếng Anh chỉ là môn học tự chọn trong các nhà trường. Vì vậy, tiếng Anh không được chọn dạy ở Trường TH-THCS Hang Kia A do thiếu giáo viên, thiếu cơ sở vật chất. Từ năm học 2022 - 2023, với việc dạy tiếng Anh bắt buộc từ lớp 3 theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 nên nhà trường đã nỗ lực khắc phục những hạn về nhân lực, vật lực để đáp ứng nhu cầu trước mắt là giúp học sinh tiếp xúc với môn học tiếng Anh.
- Quyết định 2371/QĐ-TTg Phê duyệt Đề án "Đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025 - 2035, tầm nhìn đến năm 2045" có đặt mục tiêu đối với giáo dục phổ thông, giai đoạn 2025 - 2030: 100% cơ sở giáo dục phổ thông trên cả nước dạy tiếng Anh bắt buộc từ lớp 1. Bà có đánh giá như nào về chủ trương này?
Độ tuổi 6 -7, trẻ đang ở "thời điểm vàng" để hình thành cảm nhận âm vị, nhịp điệu, ngữ điệu và thói quen phản xạ tự nhiên. Khi tổ chức đúng cách, các con tiếp thu qua nghe - nói - vận động, tích lũy vốn từ một cách vui vẻ, không áp lực. Bắt đầu sớm giúp xây nền vững cho các lớp trên, tạo tiền đề học tiếp các nội dung tích hợp bằng tiếng Anh.
Việc đưa tiếng Anh vào giảng dạy bắt buộc từ lớp 1 cũng sẽ góp phần thu hẹp chênh lệch cơ hội giữa các vùng miền. Thêm vào đó, trong bối cảnh tiếng Anh là ngôn ngữ quốc tế của thương mại, khoa học, công nghệ và văn hóa toàn cầu, việc sớm sử dụng thành thạo ngôn ngữ này sẽ nâng năng lực cạnh tranh của người học Việt Nam, chuẩn bị cho hội nhập và thị trường lao động tương lai. Với những quan điểm trên, tôi thấy việc đưa tiếng Anh vào giảng dạy bắt buộc từ lớp 1 là hợp lý.
Bà Ngần Thị Lâm, Hiệu trưởng Trường TH-THCS Hang Kia A.
- Với 1 trường vùng cao như Trường TH-THCS Hang Kia A, việc đưa tiếng Anh vào giảng dạy bắt buộc từ lớp 1 theo bà sẽ có những khó khăn gì?
Trường TH-THCS Hang Kia A có 432 em, trong đó, có 55 em đang theo học khối lớp 1. Những học sinh này chủ yếu là người dân tộc Mông nên khi mới chuyển từ bậc mầm non lên tiểu học, nhiều em còn chưa thể nói sõi được tiếng Việt. Do đó, sẽ là trở ngại nếu các em tiếp tục học thêm một ngôn ngữ mới.
Trở ngại thứ 2 của nhà trường đó là vấn đề thiếu nhân lực giảng dạy. Hiện tại, trường có 2 giáo viên giảng dạy môn Tiếng Anh phụ trách đảm nhận công việc giảng dạy cho 22 lớp học nên khối lượng công việc của các cô sẽ rất lớn. Do thiếu nhân lực nên nhà trường buộc phải bố trí lớp ghép 2 khối để tối ưu việc giảng dạy.
Ngoài điểm trường chính, nhà trường còn có 3 điểm trường lẻ cách điểm chính khoảng 7 – 8km nên các cô cũng phải di chuyển đến để giảng dạy. Để có thể thực hiện việc đưa tiếng Anh vào giảng dạy bắt buộc từ lớp 1 một cách ổn định, nhà trường dự kiến còn thiếu 2 giáo viên giảng dạy tại bộ môn tiếng Anh.
Trở ngại nữa là do yếu tố địa lý. Trường TH-THCS Hang Kia A là một trường vùng cao, nhiều khu vực mạng viễn thông cũng chưa đến được nên quá trình triển khai dạy và học tiếng Anh bằng hình thức trực tuyến sẽ gặp những bất cập liên quan đến yếu tố đường truyền.
- Trước thực trạng trên, bà có đề xuất gì để việc đưa tiếng Anh vào giảng dạy bắt buộc từ lớp 1 tại các trường vùng cao được diễn ra thuận lợi?
Để quá trình triển khai vào thực tiễn đạt hiệu quả, theo tôi, cần giải quyết đồng bộ các vấn đề: Đội ngũ giáo viên phải đảm bảo cả về chất lượng lẫn số lượng, có chuyên môn tốt, đặc biệt là về phát âm, tránh tình trạng học song ngữ nhưng chất lượng không như kỳ vọng.
Để thu hút được nhân lực tốt, Nhà nước cần có cơ chế thông thoáng, tạo điều kiện thuận lợi nhất để thu hút giáo viên công tác tại các trường vùng cao. Ngoài ra, đội ngũ giáo viên cũng cần được đào tạo chuyên sâu để đáp ứng mục đích của việc đưa tiếng Anh vào giảng dạy bắt buộc từ lớp 1.
Song song với đó là việc hỗ trợ các trường liên quan đến điều kiện cơ sở vật chất để phục vụ tốt hơn nữa công tác giảng dạy.
- Xin cảm ơn bà!
