Để con “chín” theo tuổi

Theo chị Nguyễn Thị Thu, tác giả cuốn sách Kỷ luật mềm của trái tim, mỗi đứa trẻ có một thời điểm khác nhau để đúng điểm rơi về một điều gì đó. Có thể hình dung như nó là thời điểm để trẻ yêu thích hay say mê một cái gì đó đặc biệt, như trong lý thuyết Montessorri gọi là thời kì mẫn cảm. Khi trẻ được tiếp xúc vào đúng thời điểm mình yêu thích, thì mọi năng lực học tập, sự hứng thú sẽ được phát huy một cách tối đa.

Chị Nguyễn Thị Thu cho biết, chị cũng không tránh khỏi có những lúc đem sự kì vọng để tạo áp lực lên con, bắt con học cái này cái kia. Thế nhưng, sau đó chị thấy, con học tốt nhất là khi đúng thời điểm thì con trở nên yêu thích nó. Ví dụ với trường hợp của con trai mình, chị Thu cho con học piano lúc con 5 tuổi. Tuy nhiên, con không thích học nên sau một thời gian ngắn đã nghỉ học. Đến năm 7 tuổi, cậu con trai tự xin mẹ cho học piano vì con rất thích âm nhạc. Và thời điểm con chủ động thì không bao giờ phải nhắc nhở con về việc học nữa.

Theo chị Nguyễn Thị Thu, đứa trẻ trưởng thành giống như một trái chín cây (vị rất ngọt, khác hẳn với vị ngọt của trái hái lúc còn xanh được đem giấm cho chín), phải được chăm bón, đúng thời điểm đủ mọi điều kiện trái mới chín, thuận tự nhiên chứ không thể gượng ép được. "Một điều mà hầu hết bố mẹ có con ở độ tuổi nhỏ thường hay gặp phải chính là sự nóng vội, sốt sắng và thiếu kiên nhẫn trong việc để trẻ tiếp cận với những trải nghiệm. Ví dụ như chuyện các con học ở trường mầm non, nếu sau một thời gian thấy con học tiếng Anh mà chưa nói được, học Toán-tiếng Việt mà chưa biết thêm bớt hay nhận diện được chữ cái là sốt sắng. Khi cho con theo học một môn ngoại khoá nào đó, thường bố mẹ sẽ muốn sau một thời gian con sẽ phải có kết quả ngay", chị Nguyễn Thị Thu cho biết.

Để biết đâu là đúng thời điểm của con, theo chị Nguyễn Thị Thu, bố mẹ cần nhớ 2 điều: Tạo cho con một tâm lý thoải mái nhất để con là chính mình, đừng tạo áp lực cho con, để con lớn lên một cách từ từ. Kiên nhẫn chờ đợi và có niềm tin vào con. "Khi mọi thứ đều thuận theo quy luật phát triển của tự nhiên, ta sẽ thấy mọi việc dễ dàng hơn nhiều. Còn nếu cha mẹ thấy con mình đang có gì sai sai, hãy thử quay trở lại thời điểm bắt đầu để xem mình đã làm sai ở đâu, chắc chắn câu trả lời sẽ nằm ở đó. Để trái chín cây thay vì chín ép", chị Thu nói.

Có nhiều bố mẹ thắc mắc, chờ đợi mãi con cũng không chịu học, con nhanh nản chí và nhanh bỏ cuộc. Chị Nguyễn Thị Thu cho biết, khi trẻ con chán học, điều đầu tiên cha mẹ cần nhìn lại là vì sao trẻ chán, nguyên nhân nào khiến con chán. Cha mẹ nên thay đổi gì của hiện tại chứ không phải tìm những kỹ thuật giúp con không bị chán nữa, vì đó không phải là cách giải quyết tận gốc vấn đề. "Nhiều cha mẹ muốn con ham đọc sách nhưng lại bắt con học thêm quá nhiều, hoặc bài tập trên trường quá nhiều khiến con không có thời gian để chơi thì làm sao con thích cầm lấy cuốn sách", chị Nguyễn Thị Thu giải thích.

Điều mà chị Nguyễn Thị Thu muốn hỏi là các cha mẹ đã thực sự để con được chín đúng theo lộ trình phát triển của con chưa? Con đã được vui chơi hết mình chưa, được tạo điều kiện để phát triển một cách toàn diện về thể chất, thoải mái về tinh thần, kích thích sự tò mò chưa, hay chỉ là sự phát triển thiên lệch về một mặt nào đó. Nhiệm vụ của cha mẹ là tạo điều kiện môi trường, sự chăm sóc tốt nhất để cái cây đó lớn lên theo tự nhiên.