pnvnonline@phunuvietnam.vn
Dịch Covid-19 khiến tỷ lệ phụ nữ Mỹ bị trầm cảm sau sinh tăng mạnh
Trầm cảm sau sinh (Ảnh minh họa)
Cô Mariejose Fichtner mắc chứng trầm cảm sau sinh. Cô xấu hổ thừa nhận vào khoảng tháng 4 vừa rồi, tức khoảng 2 tháng rưỡi sau khi sinh đứa con thứ hai, cô từng mong mình nhiễm Covid-19 vì sẽ có vài tuần dành cho bản thân.
Dù Fichtner là một nhà trị liệu, hiểu những tổn thương tâm lý thời kỳ hậu sản cũng như đã có sẵn các phương án hỗ trợ nhưng khi đại dịch Covid-19 xảy ra, mọi việc bị đảo lộn. Thời điểm này, cô vừa cố gắng để chăm sóc cho đứa mới sinh, vừa dạy dỗ đứa lớn 5 tuổi tự học tại nhà.
Bận rộn, vất vả và Fichtner nhận ra mình còn quá nhiều thiếu sót trong vai trò làm mẹ. Điều đó làm cho cô thấy mình thất bại và thất vọng về bản thân. Fichtner cho biết, mình đã bắt đầu điều trị trầm cảm sau sinh.
Còn Kristen (38 tuổi) ở Pennsylvania sinh con thứ hai hồi tháng 4, đúng lúc Covid-19 đang hoành hành. Dù vẫn có chồng ở bên lúc vượt cạn, cô vẫn bị lo âu do ảnh hưởng từ tâm trạng của các y, bác sĩ. Căng thẳng càng tăng lên khi Kristen về nhà.
Không chỉ gặp khó khăn trong việc cân bằng thời gian dành cho hai con, vợ chồng cô còn bị họ hàng chỉ trích khi từ chối tham gia các cuộc họp mặt gia đình. Chưa kể, Kristen không dám ra khỏi nhà dù chỉ là đi siêu thị vì sợ mang bệnh về cho các con.
Bên cạnh đó, Kristen cũng không thể đưa con ra ngoài. Nếu đi dạo thì trời quá nóng, còn đi vào các cửa hàng thì lại tiềm ẩn rủi ro dịch bệnh. Kristen cảm thấy như bị bóp nghẹt, khó thở, luôn lo lắng và hồi hộp hơn bình thường. Sắp tới, cô dự định đi gặp bác sĩ bởi cảm thấy bản thân cần giúp đỡ.
Các vấn đề tâm lý hậu sản như trầm cảm sau sinh và lo âu sau sinh có thể xảy ra với bất cứ người phụ nữ nào. Chứng trầm cảm sau sinh (PPD) và lo lắng sau sinh (PPA) là những biến chứng phổ biến của việc sinh con ngay cả trong những thời điểm tốt nhất.
Ở Mỹ, ước tính cứ 8 phụ nữ lại có một người bị trầm cảm sau sinh. Các nghiên cứu cho thấy chứng lo âu sau sinh còn phổ biến hơn. Các vấn đề về sức khỏe tâm thần sau sinh đến từ nhiều nguyên nhân. Một phần là do sự rối loạn nội tiết tố mà phụ nữ gặp phải sau sinh. Mặt khác, phụ nữ sau sinh còn chịu những thách thức nhất định về mặt tâm lý do phải cố giữ nhịp điệu sinh hoạt bình thường trong khi bản thân rất dễ tổn thương và được ngủ rất ít.
Vì Covid-19 mới bùng phát cách đây vài tháng, các nhà khoa học chưa thể nghiên cứu toàn diện ảnh hưởng của nó đến trầm cảm sau sinh hay lo lắng sau sinh. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia khẳng định tỷ lệ phụ nữ cần điều trị hai chứng bệnh này đã tăng lên trong đại dịch.
Bà Paige Bellenbaum - Giám đốc truyền thông của Motherhood Center, một phòng khám sức khỏe tâm thần có trụ sở tại New York (Mỹ) cho biết: "Các cuộc gọi đến trung tâm hàng ngày đã tăng gấp đôi kể từ tháng 3. Số lượng cuộc gọi thậm chí đã tăng gấp 3 vào tháng 5 và 6. Không chỉ dừng lại ở gọi điện, các bà mẹ còn đổ xô tìm đến những nhóm hỗ trợ của chúng tôi".
Thậm chí, nhiều phụ nữ ở nước ngoài cũng tìm đến trung tâm của bà Bellenbaum để được tư vấn. Sinh con trong đại dịch quả thực vất vả hơn bình thường. Trong đại dịch, mọi chuyện càng trở nên khó khăn, ngay cả với những gia đình có điều kiện tốt. "Phụ nữ đang phải chịu đựng những thách thức chưa từng thấy trước đây", bà Bellenbaum nhận định.
Bà cho biết thời gian này, công việc của bà đơn giản là giúp các bà mẹ hiểu rằng cảm xúc của họ không sai trái và họ có quyền yêu cầu sự giúp đỡ. Tạo điều kiện để phụ nữ mở rộng lòng mình chia sẻ, giúp đỡ họ thoát ra khỏi mọi cảm giác tội lỗi và sẵn sàng yêu cầu giúp đỡ khi cần thiết chính là điều mà bà Bellenbaum mong muốn thực hiện.
Còn theo bà Kate Kripke - Nhà sáng lập Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sau sinh Boulder ở Colorado, có ba yếu tố chính làm tăng nguy cơ các bệnh tâm lý thời kỳ hậu sản trong đại dịch. Thứ nhất, phụ nữ phải đi khám, thậm chí lâm bồn một mình. Thứ hai, thời gian nằm viện bị rút ngắn khiến họ không được chăm sóc đầy đủ. Thứ ba, người thân hoặc bạn bè nhiễm bệnh, phải cách ly nên không thể hỗ trợ phụ nữ mới sinh chăm con.
Kripke thường xuyên nhận được lời phàn nàn từ các sản phụ, rằng họ không thể tìm được ai giúp chỉ vì Covid-19. "Dường như đại dịch Covid-19 khiến phụ nữ càng dễ mắc phải trầm cảm sau sinh hơn", cô nhận định.
Đối với phụ nữ không có gia đình ở bên hoặc gặp khó khăn tài chính, các hành động nhỏ sẽ hữu ích. Kripke gợi ý những người này liệt kê ba thứ khiến họ cảm thấy tốt hơn: đi bộ nhanh, tắm rửa, mua sắm thức ăn trong ngày và ưu tiên những thứ đó. Bên cạnh đó, đừng quên tìm người trợ giúp: gia đình hay các chuyên gia tâm lý.