Dự án 12 năm "nằm trên giấy", người dân thiệt thòi đủ đường

Nhà xuống cấp mà không thể sửa

Năm 2012, UBND thành phố Hà Nội phê duyệt nhiệm vụ Quy hoạch chi tiết Khu tổ hợp ga Ngọc Hồi. Hai năm sau, Hà Nội có Quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết Khu tổ hợp Ga Ngọc Hồi tỷ lệ 1/500. 

Dự án triển khai sẽ có hàng nghìn hộ dân ở các xã Vĩnh Quỳnh, Liên Ninh, Ngọc Hồi (huyện Thanh Trì) và xã Duyên Thái (huyện Thường Tín) phải di dời. Thế nhưng, đến nay dự án vẫn nằm trên giấy khiến cuộc sống của người dân nằm trong vùng quy hoạch thiệt thòi đủ đường.

Bà Đỗ Thị Nghĩa, ở khu tập thể 804 - nơi có hơn 200 hộ dân nằm trong dự án ga Ngọc Hồi, cho biết: "Năm 2002, tôi về đây mua lại ngôi nhà cấp 4, lợp bằng mái tôn để cả gia đình sinh sống. 

Năm 2012, nhận được thông tin cả khu tập thể nằm trong vùng dự án, kể từ đó không ai được sửa chữa, xây nhà mới. Gia đình chúng tôi cũng có chút lo lắng nhưng vẫn ủng hộ, sẵn sàng di dời khi dự án triển khai. Thế nhưng chờ đợi hết năm này qua năm khác, đến nay đã 12 năm, dự án vẫn nằm trên giấy".

Nhà của bà Nghĩa được người chủ cũ xây dựng từ những năm 1980. Nhà xây bằng vôi nên sau nhiều năm sử dụng tường đã bong tróc từng mảng, đã mấy lần bà Nghĩa phải sửa sang lại. 

Cách đây 3 năm, vì nhà xuống cấp trầm trọng, vợ chồng bà Nghĩa đã phải dùng số tiền dành dụm dự kiến xây nhà để mua lại một ngôi nhà cấp 4 khác, cách nhà cũ vài trăm mét. 

"Nhà mới mua có sổ đỏ nhưng cũng nằm trong dự án nên đến giờ, gia đình tôi vẫn chưa được sang tên. Nhà cũ bây giờ khóa cửa lại… chờ dự án", bà Nghĩa buồn bã nói.

Cách nhà bà Nghĩa mấy bước chân là nhà ông Đoàn Tâm Duyến, Tổ trưởng tổ dân phố khu tập thể 804. Cũng chẳng khá khẩm hơn nhà bà Nghĩa là bao, căn nhà của gia đình ông Duyến đã xuống cấp nghiêm trọng nhưng… không thể xây nhà mới. 

"Nhà tôi dột hết rồi cũng chẳng thể làm được gì. Nhiều gia đình 3-4 thế hệ vẫn phải ở chung trong những ngôi nhà như thế vì con có lập gia đình cũng không được chia, bán không được, muốn cầm cố sổ đỏ vay ngân hàng để lấy vốn làm ăn cũng không được… 

Vì dự án "treo" nên người dân chúng tôi quá thiệt thòi. Tôi và gần 250 người dân ở đây chỉ muốn biết dự án còn triển khai không? Chúng tôi đi hay ở, người dân không thể sống mãi trong cảnh này", ông Duyến nói.

Phóng viên Báo PNVN tiếp tục tìm đến thôn Lạc Thị, xã Ngọc Hồi (huyện Thanh Trì), nơi cả trăm hộ dân cũng nằm trong tổ hợp ga Ngọc Hồi. Bà Nguyễn Thị Quàng chia sẻ, năm 2014, gia đình bà khởi công xây dựng nhà. 

Theo dự định, sẽ xây nhà 2 tầng nhưng khi mới làm xong móng, bà nhận được thông báo từ UBND xã rằng, nhà bà nằm trong dự án. Chấp hành chủ trương, bà Quàng chỉ xây tạm ngôi nhà cấp 4 lợp tấm fibro xi măng với 2 phòng ngủ để chờ dự án triển khai sẽ di dời. 

Chờ hết năm này qua năm khác, dự án vẫn không triển khai. Hai người con trai đã lập gia đình và hiện nhà bà Quàng có đến 8 nhân khẩu vẫn phải chen chúc trong ngôi nhà nhỏ đã xuống cấp.

Hàng xóm nhà bà Quàng, nhà ông Nguyễn Việt Hùng, chung cảnh ngộ. Ông Hùng có xưởng cơ khí lớn và thuộc hộ khá giả trong thôn nhưng trớ trêu, cả gia đình ông vẫn đang phải ở trong ngôi nhà được làm từ những năm 1980. 

"Tôi đã 5 lần lên UBND xã xin làm nhà nhưng không được. Nhà tôi sát sông Tô Lịch, năm vừa rồi bị ngập nghiêm trọng nên càng xuống cấp nhanh hơn, có chỗ tường đã nứt toác. Nếu không sớm sửa sang, nhà tôi có thể đổ xuống sông bất cứ lúc nào", ông Hùng cho biết.

Dự án đang được khởi động?

Ngày 5/7/2012, UBND Thành phố Hà Nội đã phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết Khu tổ hợp ga Ngọc Hồi tỷ lệ 1/500 tại Quyết định số 3007/QĐ-UBND, với mục tiêu: Quy hoạch một Tổ hợp đầu mối ga đường sắt phục vụ vận hành tàu quốc gia, tàu liên vận quốc tế và tàu đồ thị, tập trung, đồng bộ, hiện đại theo quy hoạch phát triển chung của Thành phố và của khu vực; Xác định và gắn kết mạng lưới các loại hình giao thông, vận chuyển hành khách... 

Riêng Khu tổ hợp ga Ngọc Hồi tỷ lệ 1/500 thuộc Dự án đầu tư xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội (tuyến số 1) giai đoạn I, địa điểm dự án đi qua các xã Vĩnh Quỳnh, Ngọc Hồi, Liên Ninh (huyện Thanh Trì) và xã Duyên Thái (huyện Thường Tín).

Về ranh giới và quy mô, khu vực lập quy hoạch chi tiết có tổng diện tích khoảng 170,99 ha, trong đó khu đất xây dựng tổ hợp ga Ngọc Hồi (vùng lõi) có diện tích khoảng 114,03 ha. 

Khu tổ hợp ga Ngọc Hồi là khu tập trung đầu mối của tuyến đường sắt Bắc - Nam (bao gồm đường sắt hiện có và đường sắt cao tốc trong tương lai) và khu đầu mối của tuyến đường sắt đô thị Hà Nội được quy hoạch dành cho các dịch vụ của ngành đường sắt như: 

cơ quan hành chính, công trình kho tàng, nhà xưởng, kho bãi ngoài trời, cây xanh, công trình phụ trợ công nghiệp, công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình quản lý chung, bãi đỗ xe công cộng, xây dựng đường ray, xây dựng đường bộ bên trong và bên ngoài khu vực ga, xây dựng quảng trường ga, nhà ga...

Chia sẻ với báo chí, lãnh đạo huyện Thanh Trì cho biết, thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố, hiện huyện Thanh Trì đã giải phóng mặt bằng được trên 70% diện tích đất nông nghiệp nằm trong dự án. 

Về đất thổ cư, huyện đang chỉ đạo các xã có dự án đi qua rà soát và thực hiện đầy đủ các bước phục vụ công tác đền bù giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, hiện Chính phủ có chủ trương mở rộng quy mô dự án tổ hợp ga Ngọc Hồi. Do vậy, dự án đã được thành phố phê duyệt năm 2014 chưa được triển khai.

Theo Chủ tịch UBND xã Ngọc Hồi Nguyễn Viết Kiền, đến nay, xã đã thu hồi 114ha đất nông nghiệp của các hộ trong dự án. Tuy nhiên, do dự án chậm triển khai, xã cũng gặp nhiều khó khăn trong công tác quản lý đất đã thu hồi. 

Dự án tổ hợp ga Ngọc Hồi ảnh hưởng đến hơn 100 hộ dân thôn Lạc Thị, Yên Kiện. Ông Kiền cũng thừa nhận, cuộc sống của người dân gặp nhiều khó khăn, bất cập khi nhà cửa xuống cấp mà không thể sửa chữa. 

Việc chuyển đổi cũng như nhiều quyền lợi khác về sử dụng nhà đất không thực hiện được. "Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam đang khởi động, ga đầu mối tại huyện Thanh Trì. Tiếp đây sẽ thu hồi thêm đất của 3 xã Ngọc Hồi, Vĩnh Quỳnh và Liên Ninh nhưng chủ yếu là Ngọc Hồi. Chúng tôi đã nhận được thông tin và được biết Chính phủ đang quyết tâm thực hiện", ông Kiền cho biết.

Hầu hết người dân nằm trong dự án ga Ngọc Hồi đã nắm được thông tin Nhà nước sẽ xây dựng tổ hợp nhà ga đầu mối hiện đại của dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam. Tuy nhiên, họ đón nhận một cách bình thản. 

"Người dân chấp nhận ở nhà lụp xụp khi có dự án từ hơn 10 năm nay. Cũng mong dự án được triển khai, người dân được tái định cư đến nơi khác để họ an cư lạc nghiệp", ông Hoàng Xuân Hội, Tổ trưởng tổ dân phố thôn Lạc Nhị, nói.