Du lịch thể thao - “Mỏ vàng” mới của ngành công nghiệp không khói tại Thái Nguyên

Không chỉ được biết đến như "thủ phủ chè" của Việt Nam, Thái Nguyên còn sở hữu hệ sinh thái tự nhiên đa dạng, khí hậu ôn hòa, hạ tầng thể thao ngày càng hoàn thiện và nguồn nhân lực giàu kinh nghiệm tổ chức sự kiện. Tất cả tạo nên nền tảng vững chắc để phát triển các sản phẩm du lịch thể thao đặc sắc, thu hút du khách trong và ngoài nước.

Lợi thế tự nhiên là nền tảng cho sản phẩm du lịch thể thao khác biệt

Một trong những "tài sản quý" của Thái Nguyên là hệ thống hồ, sông, núi, cảnh quan đồi chè trải rộng khắp các địa phương. Với diện tích mặt nước lớn và không gian thiên nhiên rộng mở, Thái Nguyên dễ dàng phát triển các môn thể thao dưới nước và các sản phẩm trải nghiệm gắn với vận động thể chất.

Hồ Núi Cốc - danh thắng nổi tiếng gắn liền với truyền thuyết nàng Công - chàng Cốc - hiện là một trong những địa điểm lý tưởng nhất khu vực phía Bắc để tổ chức các giải đua thuyền, lướt ván và các môn thể thao trên mặt nước. Năm 2025, Giải đua thuyền truyền thống vô địch các tay chèo xuất sắc quốc gia được tổ chức tại đây, thu hút đông đảo vận động viên và người hâm mộ. Những cuộc tranh tài không chỉ mang đến không khí sôi động mà còn mở ra cơ hội để du khách kết hợp tham quan hồ, trải nghiệm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng.

Bên cạnh đó, địa hình đồi núi xen kẽ, những cung đường quanh co qua các vùng chè Tân Cương, Phúc Trìu, Phúc Xuân và các tuyến du lịch sinh thái ATK Định Hóa là "mỏ vàng" để phát triển sản phẩm Trekking - chạy bộ địa hình - đạp xe vượt núi (MTB). Thái Nguyên có nhiều điều kiện tự nhiên tương đồng với Hòa Bình hay Cao Bằng, nhưng lợi thế nằm ở khoảng cách địa lý, cách Hà Nội chưa đầy 80 km, giúp du khách di chuyển nhanh chóng, phù hợp với xu hướng du lịch cuối tuần.

Sôi động với loạt giải đấu thể thao quy mô lớn

Những năm gần đây, Thái Nguyên ghi dấu ấn mạnh mẽ khi liên tục tổ chức thành công các giải đấu thể thao cấp quốc gia và quốc tế. Đây chính là "chất xúc tác" giúp tỉnh định hình rõ nét dòng sản phẩm du lịch thể thao: Giải vô địch Taekwondo các câu lạc bộ quốc gia, Cúp Đại sứ Hàn Quốc 2025 tại Nhà thi đấu đa năng Thái Nguyên; Giải vô địch Muay quốc gia 2025 tại Trung tâm Thi đấu Thể thao tỉnh; Giải Roller Sports Cúp quốc gia; Giải Bán Marathon hồ Núi Cốc; Giải đua thuyền truyền thống vô địch các tay chèo xuất sắc quốc gia 2025… Cùng hàng chục giải đấu cấp tỉnh, thu hút hàng chục nghìn vận động viên, huấn luyện viên và người hâm mộ.

Những sự kiện này tạo hiệu ứng lan tỏa lớn, mở ra nhu cầu du lịch, dịch vụ mạnh mẽ: nghỉ dưỡng, tham quan, mua sắm, ẩm thực, trải nghiệm văn hóa.

Chị Kiều Anh Thư, du khách đến từ TP. Hồ Chí Minh đưa con tham dự Giải Taekwondo chia sẻ: "Lần đầu đến Thái Nguyên, sau khi xem thi đấu, tôi đã dành thời gian tham quan hồ Ba Bể, thưởng thức trà hoa vàng và đặc sản vùng núi. Người dân rất thân thiện, cảnh quan tươi đẹp. Tôi chắc chắn sẽ quay trở lại để khám phá nhiều hơn".

Những chia sẻ chân thật như vậy cho thấy tiềm năng rõ rệt của dòng sản phẩm du lịch thể thao, du lịch kết hợp trải nghiệm văn hóa đang được hình thành và phát triển mạnh tại Thái Nguyên.

Du lịch thể thao, hướng đi chiến lược của Thái Nguyên

Để phát triển du lịch thể thao bài bản, thời gian qua Thái Nguyên tập trung xây dựng và hoàn thiện nhiều nhóm sản phẩm.

Thể thao dưới nước gắn với du lịch sinh thái gồm các môn: Đua thuyền truyền thống, Lướt ván buồm, Canoeing, Thuyền kayak trải nghiệm, Bơi lội đường dài… Hồ Núi Cốc và các hồ lớn khác là "điểm hẹn" cho vận động viên và người yêu thể thao, đồng thời được tích hợp với dịch vụ: du thuyền, nghỉ dưỡng, tham quan đảo, trải nghiệm văn hóa trà.

Du lịch thể thao cộng đồng ở các vùng chè Tân Cương - Phúc Xuân - Đại Từ, mô hình kết hợp trekking qua đồi chè, chạy trail đường dài, đạp xe theo tuyến, "Tea marathon" kết hợp thưởng trà… đang được các doanh nghiệp du lịch và người dân địa phương quan tâm xây dựng.

Đây là sản phẩm nổi bật vì chi phí tổ chức thấp, dễ thu hút du khách trẻ, tạo sinh kế cho phụ nữ nông thôn thông qua dịch vụ homestay, dẫn đường, ẩm thực và bán sản phẩm OCOP.

Du lịch thể thao thành tích cao và tổ chức sự kiện được tổ chức tại sân vận động Thái Nguyên là công trình 22.000 chỗ ngồi, là tâm điểm của dòng sản phẩm này. Thái Nguyên định hướng tổ chức: các giải bóng đá chuyên nghiệp, sự kiện thể thao đường phố, giải chạy cộng đồng quy mô hàng nghìn người.

Anh Lương Chí Hùng, du khách Hà Nội, chia sẻ sau chuyến tham quan sân vận động: "Tôi thật sự bất ngờ khi một địa phương trung du lại sở hữu công trình hiện đại như vậy. Nếu có giải đấu nào tổ chức tại đây, tôi và bạn bè chắc chắn sẽ chọn Thái Nguyên làm điểm đến cuối tuần".

Hạ tầng, nhân lực là "đòn bẩy" cho phát triển

Không chỉ có thiên nhiên ưu đãi, Thái Nguyên còn đang đầu tư mạnh mẽ cho hệ thống thiết chế thể thao: Nhà thi đấu đa năng tỉnh, Trung tâm Thi đấu Thể thao tỉnh, Sân vận động Thái Nguyên, Khu thể thao dưới nước, Mạng lưới nhà thi đấu cấp huyện, sân cỏ nhân tạo, sân tập cộng đồng… Nhờ đó, tỉnh đủ năng lực đăng cai nhiều giải đấu cấp cao, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn tổ chức.

Ngoài ra, Thái Nguyên có lực lượng vận động viên chuyên nghiệp, huấn luyện viên giàu kinh nghiệm trong các bộ môn võ thuật, bơi lội, đua thuyền, điền kinh. Nhân dân địa phương cũng nổi tiếng yêu thể thao, tích cực cổ vũ, tạo bầu không khí cuồng nhiệt, điều rất quan trọng để giữ chân các đoàn vận động viên.

Ông Chung Tấn Phong, Phó Giám đốc Trung tâm Thể thao dưới nước TP Hồ Chí Minh, đánh giá: "Thái Nguyên là một trong những địa phương hiếm hoi có đủ điều kiện để tổ chức đa dạng các giải đấu: hồ rộng, đồi núi đẹp, người dân thân thiện và rất yêu thể thao. Đây là lợi thế đặc biệt mà không phải tỉnh nào cũng có".

Thương hiệu điểm đến mới cho những trải nghiệm năng động

Sự kết hợp giữa thiên nhiên, văn hóa, thể thao giúp Thái Nguyên tạo nên hình ảnh một điểm đến: năng động, hiện đại nhưng vẫn đậm đà bản sắc và phù hợp với xu hướng du lịch đề cao sức khỏe (wellness & sports tourism).

Phụ nữ, nhóm du khách quan trọng của ngành du lịch, cũng được hưởng lợi nhiều từ dòng sản phẩm này. Họ có thể tham gia các hoạt động rèn luyện thể chất, cùng gia đình khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa trà, ẩm thực địa phương, hoặc tham dự các giải chạy, đạp xe dành cho nữ, xu hướng đang phát triển mạnh trên cả nước.

Cơ hội phát triển kinh tế bền vững

Với hàng chục nghìn lượt vận động viên, huấn luyện viên và người hâm mộ về Thái Nguyên mỗi năm, du lịch thể thao đang trở thành "động cơ tăng trưởng mới" cho dịch vụ lưu trú, ẩm thực, vận tải, nông sản, đặc sản địa phương, du lịch cộng đồng ở vùng chè, dịch vụ hướng dẫn - tổ chức sự kiện, quảng bá hình ảnh văn hóa và con người Thái Nguyên.

Từ câu chuyện thực tế tại các giải đấu gần đây, dễ nhận thấy mô hình du lịch thể thao mang lại lợi ích trực tiếp cho phụ nữ nông thôn, nhóm luôn đóng vai trò quan trọng trong phát triển du lịch cộng đồng và kinh tế gia đình.

Trong bối cảnh nhu cầu du lịch gắn với sức khỏe, trải nghiệm và vận động đang tăng nhanh, Thái Nguyên đang sở hữu lợi thế "đi trước một bước". Khi các giải đấu tiếp tục được tổ chức, khi các sản phẩm trekking - marathon - chè trải nghiệm được hoàn thiện và truyền thông mạnh mẽ, Thái Nguyên hoàn toàn có thể trở thành "Thủ phủ du lịch thể thao của vùng trung du và miền núi phía Bắc". Nơi đây không chỉ có những cuộc tranh tài đỉnh cao, mà còn là nơi mỗi du khách được sống trọn từng khoảnh khắc, từ bước chạy trên cung đường đồi chè đến khoảnh khắc hòa mình vào hồ nước xanh mát, hay thưởng thức chén trà đặc sản sau một ngày vận động.

Du lịch thể thao không chỉ là xu hướng, mà đang trở thành "chiếc chìa khóa vàng" để Thái Nguyên nâng cao vị thế, thúc đẩy kinh tế - xã hội và quảng bá sâu rộng hình ảnh đất và người nơi đây đến bạn bè trong nước và quốc tế.