"Đừng mơ giá nhiên liệu sẽ rẻ như cho"

Giá dầu cũng bị "nhiễm" COVID-19

Đêm 20/4, giá dầu tại Mỹ đã giảm xuống mức thấp kỷ lục -37,63 USD/thùng. Theo các chuyên gia thế giới dự đoán, giá dầu giảm xuất phát từ nguyên nhân của đại dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19. Đây là mức thấp nhất kể từ năm 1983 trong cuộc khủng hoảng giá dầu tại Mê-xi-cô.

Trước đó, ngày 12/4, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) cùng với đối tác đã nhất trí cắt giảm 9,7 triệu thùng dầu/ngày trong thời gian 2 tháng kể từ tháng 5-6/2020. Động thái này được đưa ra nhằm bình ổn giá dầu trong bối cảnh đại dịch COVID-19 đang diễn ra ở khắp nơi trên thế giới.

Mặc dù việc cắt giảm sản lượng dầu được đưa ra nhưng vẫn không thể hãm phanh được đà lao dốc của giá dầu trước tình trạng dịch COVID-19 đang bùng phát mạnh.

Chuyên gia kinh tế - Tiến sĩ Trần Nguyên Đán (trường Đại học Kinh tế TPHCM) phân tích, trước tiên, cần hiểu rằng đây là giá dầu trên các hợp đồng tương lai (future contract). Thứ đến, là giá dầu Texas ngọt nhẹ (WTI) âm không có nghĩa là giá dầu của thị trường thế giới đều như vậy.

Trước hết, chúng ta cần hiểu WTI là dầu nội địa không phải dầu được khai thác ngoài khơi. Chính vì lý do đó mà lượng dầu này cần các bể chứa và đường ống vận chuyển. Suốt hơn 3 tháng qua, dưới tác động của dịch bệnh Covid 19, nhu cầu năng lượng tại Hoa Kỳ cũng như các nước trên thế giới đã sụt giảm nghiêm trọng do sự giảm thiểu hoạt động của ngành giao thông vận tải toàn cầu.

"Đừng mơ giá dầu rẻ như cho"

Tiến sĩ Trần Nguyên Đán khẳng định, chính vì thế mà các bể chứa dầu của Hoa Kỳ đang được lấp đầy một cách nhanh chóng khi không được vận chuyển đến các nơi khác. Thêm vào đó, thị trường mua bán dầu thô không phải chỉ có giao ngay từ nhà sản xuất đến người có nhu cầu mà nó còn là một thị trường giao sau cho hoạt động phòng ngừa rủi ro và "đầu cơ".

Tại đó, nơi mà mọi người đặt mua các hợp đồng tương lai (ở đây sẽ giao vào tháng 5) trở nên hoảng loạn khi dự báo rằng sẽ không còn nơi để chứa lượng dầu đến hạn và chi phí thuê bồn chứa và ống dẫn trở nên đắt đỏ hơn bao giờ hết thì họ tìm cách "tống khứ" các hợp đồng tương lai đó đi. Điều đó tạo nên sự điên loạn của giá dầu WTI ở mức "âm".

Tiến sĩ Đán đặt vấn đề, vậy có phải tất cả các loại dầu đều âm và chúng ta sắp được hưởng mức giá nhiên liệu rẻ? Không hoàn toàn như vậy. Chỉ là những hợp đồng tương lai vào thời điểm "không đất dung thân" và là dầu nội địa Mỹ mới có tình trạng trên. Giá dầu Brent vẫn đang ở mức 20 USD/thùng.

Như vậy, sau khi các hợp đồng tương lai đang có một trạng thái hoảng loạn trên được xử lý hết thì giá dầu sẽ bình thường trở lại ở một mức giá "bình thường nhất có thể" trong bối cảnh sản lượng dầu sẽ bị cắt giảm mạnh.

Tiến sĩ Trần Nguyên Đán nói về triển vọng giá nhiên liệu gần như cho không tại Việt Nam sẽ không xảy ra vì chúng ta cũng không thể lấy dầu WTI đổ vào xe để sử dụng ngay mà còn một loạt chi phí khác bao gồm: vận chuyển, lọc hóa dầu và các loại thuế phí khác nữa. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những thiệt hại đáng kể và đầu tiên của giá dầu bởi ảnh hưởng của dịch COVID-19.