pnvnonline@phunuvietnam.vn
Falabella - Giống ngựa nhỏ nhất thế giới
Nguồn gốc của giống ngựa Falabella cho tới nay vẫn chưa được tìm hiểu rõ ràng và những câu trả lời chủ yếu đều dựa trên những lời đồn đoán. Một số người nói rằng huyết thống của giống ngựa đặc biệt này có thể bắt nguồn từ giống Andalusian và Iberia mà những người Tây Ban Nha đã mang theo đến Nam Mỹ. Khi người Tây Ban Nha bị đánh đuổi, những con ngựa bị bỏ lại để tự sinh tự diệt trong một môi trường khắc nghiệt, nghèo nàn về tài nguyên.
Kết quả là vào giữa thế kỷ 19, những cá thể ngựa nhỏ bé đã được quan sát thấy trong các đàn ngựa ở Mapuche, thuộc tỉnh Buenos Aires. Chính những cá thể ban đầu này đã được lai tạo đặc biệt để tạo ra giống ngựa Falabella - có kích thước còn nhỏ bé hơn những cá thể ban đầu.
Patrick Newtall chính thức được ghi nhận là người đầu tiên bắt đầu chương trình nhân giống ngựa Falabella ở Argentina, vào năm 1868. Khi ông qua đời, chương trình được tiếp quản bởi con rể của Newtall, Juan Falabella, người đã thêm một số gen đặc biệt cho giống ngựa này nhờ vào việc lai tạo chúng với nhiều giống ngựa có kích thước nhỏ, bao gồm Welsh Pony, Shetland Pony và Throroughbreads - để giảm kích thước của chúng xuống nhiều hơn nữa.
Vào những năm 1940, Julio C. Falabella, hậu duệ của Juan Falabella, đã làm việc để tiêu chuẩn hóa giống ngựa này và đưa chiều cao trung bình của nó xuống dưới 100cm, đồng thời tạo ra một sổ đăng ký giống chính thức. Theo đó, sự phổ biến của giống ngựa tí hon này cũng ngày càng tăng và những người đam mê khác sau đó đã cố gắng giảm kích thước của nó xuống chỉ còn xấp xỉ 76cm (tính từ chân tới vai).
Điều làm cho Falabella trở nên thú vị là ngoài kích thước nhỏ bé, chúng còn giống với các giống ngựa như Ngựa Thuần chủng hoặc Ả Rập về tỷ lệ, cũng như khung mỏng và bộ lông bóng mượt của chúng.
Theo Falabella International: "Ngựa Falabella vẫn giữ được cấu trúc và tỷ lệ của một con ngựa có kích thước đầy đủ. Ngoài kích thước nhỏ bé của chúng, ngựa Falabellas là một loài khá ngoan ngoãn, chúng sở hữu sức mạnh và khả năng thích nghi cao hơn bất kỳ giống ngựa nào có kích thước tương tự. Các bài kiểm tra sức bền được thực hiện trên chúng cho thấy chúng cực kỳ khỏe - tương tự như ngựa kéo và các giống ngựa có kích thước lớn hơn".
Falabellas được biết đến là rất thân thiện, cực kỳ hiền lành và rất thông minh, điều này làm cho chúng trở thành vật nuôi tuyệt vời. Chúng cũng có tuổi thọ đặc biệt dài: 40-45 năm.
Các nhà lai tạo ở Argentina hiện nay vẫn tiếp tục các chương trình để đưa kích thước của ngựa Falabellas xuống thấp hơn nữa, và họ đã có thể tạo ra các cá thể trưởng thành có chiều cao dưới 50 cm (tính đến vai).
Nhiều bác sĩ thú y tin rằng tất cả các giống ngựa nhỏ đều có một số dấu hiệu di truyền đến từ chứng lùn của ngựa. Nhờ sự lai tạo và chọn lọc từ các giống ngựa khác trong những ngày đầu lại tạo nên giống ngựa Falabella, những ảnh hưởng sức khỏe do bệnh lùn đã được giảm thiểu và thường không tồn tại trên giống ngựa này.
Sống ở vùng đồng bằng rộng lớn (pampas) của Argentina hàng trăm năm, ngựa Falabella là một loài cực kỳ kiên cường và có thể nhanh chóng thích nghi với nhiều loại khí hậu khắc nghiệt. Bản năng nhạy bén của nó cũng cho phép nó cảm nhận được nguy hiểm từ một khoảng cách khá xa. Đặc biệt, ngựa Falabella không yêu cầu bất kỳ chế độ chăm sóc hoặc thức ăn đặc biệt nào.