pnvnonline@phunuvietnam.vn
'FIFA Uncovered' - bộ phim tố cáo mặt tối của Liên đoàn bóng đá thế giới: Từ sứ mệnh gắn kết nhân loại đến hành vi gian lận khó tha
Ngay trước thềm diễn ra giải đấu lớn nhất hành tinh, hãng sản xuất và phát hành phim trực tuyến Netflix đã không ngại ngần tung ra "quả bom" nhắm thẳng vào Liên đoàn Bóng đá thế giới (FIFA). Đó là bộ phim tài liệu với tựa đề "FIFA Uncovered" nói về quãng thời gian ông Sepp Blatter làm chủ tịch FIFA.
Trong quãng thời gian này, FIFA đã vướng vào nhiều cáo buộc liên quan tới việc đối xử không công bằng, thiếu minh bạch tài chính dẫn tới nhiều nhân vật bị điều tra.
Bộ phim tài liệu dài 4 tập chính thức công chiếu hôm 9/11, 2 tuần trước khi World Cup diễn ra", khiến nhiều người không khỏi kinh ngạc.
Từ sứ mệnh kết nối thế giới...
Sau nhiều phút giây hồi hộp nghẹt thở qua từng trận đấu, bữa tiệc World Cup 2022 cuối cùng cũng tàn, người ta đã tìm được nhà vô địch mới, chủ nhân chiếc cúp vàng danh giá mà bất kỳ cầu thủ nào cũng ao ước được chạm tay vào dù chỉ một lần trong sự nghiệp đá bóng. Sau gần 20 năm khoác áo đi chinh chiến cho đội tuyển quốc gia, Messi cuối cùng cũng đã thỏa khát khao chinh phục cúp vàng.
Ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh World Cup 2022 có thể nói đã được tổ chức thành công tốt đẹp ở Qatar. Và đến nay, dư âm của nó vẫn còn. World Cup diễn ra suôn sẻ, công lớn thuộc về nước chủ nhà và cả đơn vị tổ chức là Liên đoàn bóng đá thế giới FIFA. Đó là điều hoàn toàn không thể phủ nhận!
Ngay từ những ngày đầu, khi World Cup lần đầu tiên được tổ chức năm 1930 ở thủ đô Montevideo, Uruguay, FIFA đã có đặc quyền lớn khi đảm trách giải đấu vĩ đại nhất hành tinh này. Nó mang sứ mệnh gắn kết mọi người, mọi quốc gia trên khắp thế giới. Bởi nó là môn thể thao mà hầu hết mọi người "phải lòng ngay từ khi còn rất nhỏ rồi yêu quý đến hết đời...".
Khi trái bóng lăn trên sân cỏ, không ai biết đến mọi chuyện xấu xa trong bóng đá, người ta vẫn cứ yêu môn thể thao này và cổ vũ cho đội tuyển quốc gia, tất cả chỉ đơn thuần là vì hồn nhiên và yêu mến.
Thế nhưng, phía sau những trận cầu đỉnh cao ấy lại chứa đựng một góc khuất đen tối, nơi người ta tranh giành quyền lực, đấu đá, thậm chí rửa tiền.
Ngược dòng lịch sử về hơn 100 năm trước, FIFA được thành lập bởi 7 hiệp hội bóng đá của châu Âu vào năm 1904. Thuở ban đầu, nó là một tổ chức phi lợi nhuận như cách Netflix đề cập: "Họ đều là nghiệp dư, chẳng có tí tiền nào trong đó. Họ muốn bóng đá trở thành lực lượng bảo vệ lẽ phải. Qua bao thập kỷ, bóng đá đã lan tỏa khắp thế giới, theo cách đầy thần kỳ, bất chấp việc FIFA có quy mô nhỏ trong suốt một thời gian dài".
Bao năm qua đi, FIFA vẫn chỉ nằm trong một tòa nhà văn phòng ở Zurich và không có trụ sở riêng. Đó chính xác là một tổ chức nghiệp dư, cho đến tận năm 1974. Thời điểm đó, chủ tịch FIFA là nhà quản lý bóng đá nổi tiếng người Anh, ông Stanley Rous. Thế rồi, nhờ những lời tuyên bố như "sấm truyền" về một tương lai vươn xa hơn nữa của bóng đá, doanh nhân người Brazil João Havelange đã chiến thắng trong cuộc bầu cử ghế chủ tịch FIFA.
Dưới thời của chủ tịch João Havelange, FIFA đã phát triển thành một tổ chức hoạt động hiệu quả, nhờ sự trợ giúp từ các thỏa thuận "kếch xù" với công ty tiếp thị bóng đá "International Sport and Leisure" (ISL) của ông chủ ADIDAS, Horst Dassler.
... đến "cái nôi" cho những hành vi gian lận
Khi FIFA phát triển về mặt tài chính, thì hành vi phạm lỗi nội bộ cũng từ đó mà "ươm mầm". Theo tài liệu trong bộ phim FIFA Uncovered, chính ông João Havelange đã nhận hối lộ từ ISL trong nhiều năm, để tổ chức này có thể duy trì sự độc quyền về các hợp đồng tài trợ, và đặc biệt là việc mua bán bản quyền phát sóng.
Sepp Blatter khi ấy là "cánh tay phải đắc lực" của ngài chủ tịch João Havelange. Ông thăng tiến qua các cấp bậc của FIFA, cuối cùng trở thành Tổng thư ký và kế nhiệm vị trí chủ tịch vào năm 1998.
Từ đây, những "mập mờ" liên quan đến hành vi gian lận đã bắt đầu nhen nhóm, để đến năm 2015, khi người đàn ông quyền lực số một của FIFA suốt 2 thập kỷ - Sepp Blatter - bị vướng vào những bê bối, người ta mới "ngã ngửa" khi nhận ra mặt tối của FIFA.
Bộ phim của Netflix bắt đầu với một "cú nổ" là bản tóm tắt ngắn về cáo trạng hình sự của Bộ Tư pháp Mỹ năm 2015 đối với 14 quan chức FIFA vì đã nhận hối lộ hơn 150 triệu USD trong khoảng thời gian 20 năm.
Trong đó, bộ phim sử dụng các hình ảnh những người dẫn chương trình từ khắp nơi trên thế giới đồng loạt thông báo về các vụ bắt giữ và thậm chí chiếu cảnh quan chức của FIFA bị các đặc vụ FBI dẫn ra khỏi một khách sạn nguy nga ở Thụy Sĩ.
Xuyên suốt bộ phim là những bằng chứng và các chi tiết trong từng bước cuộc điều tra của FBI, cũng như sự dính líu của ông Sepp Blatter, thông qua lời khai của một số đặc vụ có liên quan.
Loạt phim của Netflix đưa ra nhưng thông tin nhằm thuyết phục người xem rằng ông Sepp Blatter liên tục giành được phiếu bầu vào ghế Chủ tịch FIFA bằng cách hứa hẹn "tiền phát triển" cho các nhà đầu tư. Trong đó, còn có cả những hành vi thao túng về việc lựa chọn quốc gia đăng cai World Cup.
Tờ Collider đã bình luận về nội dung bộ phim rằng: "Một số cuộc phỏng vấn trong bộ phim vô tình trung thực đến mức chúng giống như sự pha trộn giữa một buổi trị liệu và một lời thú tội của kẻ sắp sang thế giới bên kia. Và Sepp Blatter là kẻ phạm tội lớn nhất. Có lẽ câu nói sâu sắc nhất mà ông Sepp đưa ra là trong những khoảnh khắc cuối cùng của tập thứ 4 và cũng là tập cuối cùng. Ông nói "Tôi rất vui vì đã góp công vào một số khoảnh khắc lịch sử của bóng đá.
Chắc chắn ông Sepp Blatter đang nói về những thành tựu, chẳng hạn như giám sát kỳ World Cup đầu tiên ở châu Phi, và mang giải đấu tới những khu vực kém phát triển. Tuy nhiên, sau khi bỏ ra gần 4 tiếng đồng hồ xem hết những tập phim về hành vi tham nhũng, nhận hối lộ mà ông Sepp Blatter tham gia, người xem chỉ có thể nghĩ đến mức độ bất lương và tư lợi cá nhân mà cựu chủ tịch FIFA đã làm".
Ngoài việc bị FBI điều tra, ông Sepp Blatter còn vướng vào cáo buộc tham nhũng do các công tố viên Thụy Sĩ khởi tố.
Theo đó, Cựu Chủ tịch FIFA Sepp Blatter và cựu Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA) Michel Platini vướng vào rắc rối liên quan đến một khoản thanh toán trị giá 2 triệu franc hồi năm 2011. Cuộc điều tra ban đầu khẳng định nhiều hóa đơn bị làm giả mạo để ông Sepp Blatter "hợp thức hóa" việc chuyển tiền cho ông Platini. Đó là khoản tiền Platini làm cố vấn cho Blatter từ 1998-2000 và FIFA có trách nhiệm chi trả.
Bất chấp những bào chữa và lời khẳng định mình vô tội trong hàng loạt nghi án tham nhũng, ông Sepp Blatter đã chính thức bị cấm tham gia các hoạt động bóng đá trong 8 năm. Án phạt nặng của Ban kỷ luật FIFA coi như đã chấm dứt sự nghiệp làm bóng đá của vị chủ tịch lẫy lừng một thời.
Bộ phim của Netflix cũng chiếu lại hình ảnh trong cuộc họp báo diễn ra hôm 20/7/2015. Trong cuộc họp nhằm công bố quyết định mới nhất của Ban điều hành FIFA, ông Sepp Blatter bị Simon Brodkin, một diễn viên hài người Anh xông vào giữa cuộc họp rồi ném tiền vào mặt kèm những lời mắng nhiếc thậm tệ.
Năm 2015, độc giả của tờ Goal đã bầu chọn Chủ tịch FIFA Sepp Blatter là nhân vật gây tranh cãi nhất làng bóng đá thế giới.
Năm 2021, ông Sepp Blatter được tuyên trắng án liên quan đến những cáo buộc tham nhũng với cựu chủ tịch UEFA. Tuy nhiên, sau sự việc đó, cả hai ông Blatter lẫn Platini đều không còn được tín nhiệm tại FIFA và UEFA, buộc phải rời ghế mà họ đang ngồi.
Ngày 9/11, đúng ngày Netflix phát sóng bộ phim "FIFA Uncovered", cựu Chủ tịch FIFA Sepp Blatter lại bất ngờ xuất hiện trên truyền thông và nói rằng: "Việc chọn Qatar là chủ nhà của World Cup là một sai lầm. Vào thời điểm đó, FIFA từng thống nhất rằng Nga sẽ là chủ nhà của World Cup 2018. Còn Mỹ sẽ đăng cai World Cup 2022. Tuy nhiên, 1 tuần trước đại hội của FIFA năm 2010, ông Michel Platini (khi đó là chủ tịch Liên đoàn bóng đá châu Âu UEFA) đã gọi cho tôi để báo rằng điều mà tôi đề cập ở trên không thực hiện được".
Ông Sepp Blatter ám chỉ đã có sự thao túng trong việc lựa chọn nước chủ nhà tổ chức World Cup. Mà cụ thể là ông Platini đã có tác động nhằm để Qatar được đăng cai World Cup 2022.
Vị cựu chủ tịch FIFA chia sẻ thông tin: "Khi ấy, có 4 phiếu bầu do Platini vận động đã nghiêng về Qatar, góp phần đưa World Cup về với nước này. Tất nhiên, vấn đề có liên quan đến chuyện tiền bạc. Qatar là quốc gia nhỏ, còn World Cup nói riêng và bóng đá nói chung quá lớn".