Giải mã gene tầm soát 22.000 đột biến gây ung thư

Thông tin trên được TS Phan Minh Liêm đưa ra tại Hội nghị Ứng dựng công nghệ gene trong chẩn đoán và điều trị ung thư do Bệnh viện Đa khoa Medlatec tổ chức chiều ngày 27/12 tại Hà Nội.

Trong mô hình bệnh tật hiện nay, ung thư là bệnh rất nguy hiểm, là mối lo lắng, gánh nặng bệnh tật của toàn nhân loại. Theo ước tính của Tổ chức Ung thư toàn cầu Globocan năm 2018, có 18,1 triệu ca ung thư mới và 9,6 triệu ca tử vong do ung thư trên toàn thế giới. Trong đó, tại châu Á số ca ca ung thư mắc mới chiếm 48,4% (8.751.000 ca) và số ca tử vong ở châu Á là 57,3% (5.477.000 ca).

Tại Việt Nam, theo Globocan 2018 ước tính nước ta có hơn 164.000 ca ung thư mới và hơn 114.000 trường hợp tử vong. Trong khi đó, năm 2012 nước ta có khoảng 125.000 ca ung thư mới và hơn 94.000 ca tử vong do ung thư.

Ung thư do nhiều nhóm nguyên nhân gây nên như nhóm tác nhân sinh học (virus, vi khuẩn HP, bệnh lý…); hóa học (thuốc lá, rượu bia, ô nhiễm, thuốc bảo vệ thực vật…); vật lý (phóng xạ, tia tử ngoại…). Các tác nhân này gây đột biến gene và hệ quả là gây ung thư.

Không chỉ có thể "vạch mặt" những gene tăng nguy cơ mắc ung thư, TS Pham Minh Liêm cho biết, công nghệ còn có thể phát hiện gene kháng kháng ung thư. Đây là loại đột biến di truyền trội, nếu người mang gene này trong cơ thể sẽ tăng nguy cơ mắc ung thư: 50% trước 40 tuổi và 90% trước 60 tuổi. Nguy hiểm hơn, khi cơ thể chứa gene kháng kháng ung thư còn có khả năng kháng hóa trị và kháng xạ trị cao, cũng như làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư nguy hiểm.

"Để biết cơ thể có chứa các đột biến gene hay không thì cách làm hiện đại nhất và có cơ sở khoa học hiện nay là áp dụng công nghệ giải mã gene. Từ việc xác định đột biến gene trong cơ thể ở giai đoạn sớm giúp người bệnh được tư vấn biện pháp theo dõi và can thiệp sớm, giảm phát sinh bệnh do đột biến gene ung thư di truyền, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và phòng tránh bệnh", TS Liêm cho hay.

Theo ThS.BS Nguyễn Thị Kim Len, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Medlatec, Bệnh viện dự kiến triển khai kỹ thuật công nghệ giải giải mã gene để chẩn đoán ung thư trong năm 2020, nhằm giúp người dân có thể phát hiện và có hướng điều trị sớm, nếu mang gene và có nguy cơ mắc ung thư.