Trong một bức thư gửi tới "những người của Chúa", Giáo hoàng Francis gọi vấn nạn xâm hại tình dục là "văn hóa tử thần" và kêu gọi mọi người nỗ lực để loại bỏ và ngăn chặn việc bao che hành vi này.
"Chúng ta đã nhận ra rằng những vết thương như vậy sẽ không bao giờ biến mất và chúng ta cần lên án mạnh mẽ sự tàn bạo này, chung tay loại trừ thứ văn hoá đó", Giáo hoàng viết.
Bức thư của Giáo hoàng được công bố trong bối cảnh xảy ra một loạt cuộc khủng hoảng xâm hại tình dục của các linh mục ở một số nước. Trong đó nổi bật là báo cáo mới đây của Tòa án Tối cao bang Pennsylvania (Mỹ) ngày 14/8 về tình trạng lạm dụng tình dục trong Giáo hội Công giáo, nêu tên 300 linh mục bị cáo buộc có hành vi đồi bại với hơn 1.000 trẻ em trong vòng 70 năm qua.
Điều đáng chú ý là hành động tội lỗi vẫn âm thầm tiếp diễn dưới sự che giấu một cách có hệ thống của các quan chức cấp cao nhà thờ, trong đó có cả một người hiện đang là Tổng giám mục của Washington D.C. và cả ở Tòa thánh Vatican.
Báo cáo nhận định những người chịu trách nhiệm đã coi trọng việc bảo vệ hình ảnh của nhà thờ và các linh mục hơn việc bảo vệ các nạn nhân. Nhiều linh mục đã phạm tội ấu dâm nhưng lại được che giấu. Thậm chí, những người chịu trách nhiệm chính không những không bảo vệ mà còn cấm đoán các nạn nhân trình báo sự việc lên cảnh sát, gây sức ép buộc các cơ quan hành pháp phải hủy bỏ hoặc tránh điều tra, cản trở điều tra...
Chính vì sự che đậy này mà hầu hết các cáo buộc lạm dụng khi được phát hiện ra đều đã quá thời hạn truy tố. Hồi tháng trước, một trong các linh mục đã bị kết tội lạm dụng một cậu bé 10 tuổi hơn 20 năm trước trong khi một người khác cũng bị kết tội bạo lực tình dục với trẻ em. Tuy nhiên, nhiều người trong số các linh mục đã chết trong khi nhiều người khác không phải đối mặt với các cáo buộc hình sự vì những giới hạn thời gian trong các điều khoản luật tương ứng.
Giáo hoàng cho biết hầu hết các trường hợp trong báo cáo "thuộc về quá khứ" nhưng rõ ràng là việc lạm dụng "đã bị tảng lờ và giữ im lặng trong thời gian dài".
Một quan chức của Toà thánh Vatican cho biết đây là lần đầu tiên Giáo hoàng viết thư gửi tất cả 1,2 tỷ người theo Công giáo về việc lạm dụng tình dục. Những lá thư trước đây về vấn đề này chỉ được gửi tới các giám mục và những người trung thành ở một số nước.
Từ lâu, Giáo hoàng Francis nổi tiếng là người mạnh mẽ chống nạn xâm hại tình dục. Ngày 13/3/2013, Giáo hoàng Francis đăng quang, cai quản Giáo hội Công giáo với 1,2 tỷ tín đồ trên khắp thế giới. Từ lúc đó, ông đã quyết tâm siết chặt luật pháp của Vatican về xâm hại trẻ em, đưa ấu dâm vào nội hàm khái niệm các tội ác nhằm vào trẻ vị thành niên.
Ngày 5/12/2013, Giáo hoàng Francis đã tuyên bố thành lập Ủy ban nhằm chống lại tình trạng xâm hại tình dục trẻ em của các linh mục. Theo đó, Ủy ban có thể đưa ra các quy tắc ứng xử chuyên nghiệp cho các giáo sĩ, hướng dẫn cho các nhân viên Giáo hội tại từng quốc gia về cách thức giải quyết hoặc kiểm tra đối với các linh mục biến chất nhằm biện pháp ngăn chặn tình trạng xâm hại tình dục và giúp đỡ các nạn nhân. Việc thành lập Ủy ban nhằm ngăn chặn làn sóng các bê bối tài chính và ấu dâm của Nhà thờ Công giáo trên khắp thế giới.
Tháng 7/2018, Giáo hoàng Francis đã tước hết mọi chức vụ của Hồng y Mỹ Theodore McCarrick (88 tuổi) sau khi ông này bị cáo buộc xâm hại tình dục nhiều bé trai và quan hệ tình dục với học viên tại một số chủng viện.