Giáo sư tim mạch trả lời câu hỏi: Cao huyết áp có nên tập thể dục không?

Trên thực tế, hoạt động thể chất rất quan trọng trong việc giúp giảm huyết áp ở những người bị bệnh cao huyết áp. Nhưng tập thể dục có thể được thực hiện ở các mức độ cường độ khác nhau, và một số người - đặc biệt là những người bị huyết áp rất cao cần thận trọng trước bất kỳ bài tập nào.

Trong bài viết này, Giáo sư tim mạch Graham MacGregor, Chủ tịch Blood Pressure UK – chuyên gia hàng đầu về bệnh cao huyết áp, sẽ trả lời câu hỏi Cao huyết áp có nên tập thể dục không; đồng thời phân tích mối liên hệ giữa việc luyện tập thể dục đối với căn bệnh này.

1. Cao huyết áp có nên tập thể dục không?

Huyết áp là chỉ số cho biết tim cần đập bao nhiêu lực để máu di chuyển khắp cơ thể. Kết quả đo huyết áp được đưa ra dưới dạng hai con số: tâm thu (áp suất trong một nhịp tim) so với tâm trương (áp suất giữa các nhịp đập). Một người nào đó có hai lần đọc liên tiếp cao hơn 140/90 được phân loại là bị cao huyết áp, có nhiều nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ.

Thực tế là ít người nắm được Chỉ số huyết áp bao nhiêu là bình thường?

Ít hoạt động được xem là một yếu tố góp phần gây ra bệnh cao huyết áp. Vì vậy, khi điều trị bệnh cao huyết áp, bác sĩ có thể khuyến khích những người ít vận động tăng cường hoạt động luyện tập thể chất.

Trái tim là một cơ bắp và tập thể dục giúp giữ cho nó khỏe mạnh và hoạt động bình thường. Khi tập thể dục, tim sẽ đập nhanh hơn và cần nhiều lực hơn; và khi dừng lại, nhịp tim sẽ trở lại bình thường. Theo thời gian, nếu người bị huyết áp cao tập thể dục thường xuyên, nhịp tim khi nghỉ của họ sẽ giảm dần. Điều này có nghĩa là tim của họ sẽ không phải bơm nhiều lực và huyết áp của họ sẽ giảm xuống.

Vậy nên, đáp án của câu hỏi cao huyết áp có nên tập thể dục không là CÓ. Người mắc bệnh cao huyết áp nên luyện tập thể dục đều đặn. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ về các bài tập phù hợp với cơ thể và tình trạng sức khỏe của mỗi người.

2. Người bị cao huyết áp nên lựa chọn những bài tập thể dục nào?

2.1. Những bài tập thích hợp

"Các loại bài tập thể dục khác nhau có tác động khác nhau đến cơ thể của bạn. Nếu bạn bị huyết áp cao, bạn nên cố gắng tập trung vào các hoạt động có ích cho tim và mạch máu. Tập thể dục nhịp điệu là loại hình giúp ích cho tim của bạn nhiều nhất.", Giáo sư MacGregor giải thích.

Các bài tập ở cường độ vừa phải bao gồm các hoạt động như chạy bộ, bơi lội và khiêu vũ rất phù hợp với người mắc bệnh cao huyết áp.

Đi bộ nhanh cũng là một hoạt động hữu ích cho những người bị huyết áp cao bắt đầu quá trình luyện tập. Bộ môn này không cần tốn phí đến phòng tập hay yêu cầu khắt khe nào, bạn chỉ cần một huấn luyện viên hướng dẫn khi bắt đầu là được. Đi bộ nhanh tốt cho tim và phổi, có lợi cho huyết áp và tuần hoàn; nó cũng giúp cơ và xương khỏe mạnh.

2.2. Những bộ môn thể dục không nên tập

Giáo sư MacGregor cũng chia sẻ một số bài tập không an toàn cho người bị cao huyết áp, ví dụ như những bài tập quá chuyên sâu trong thời gian ngắn, chẳng hạn như chạy nước rút.

"Những loại bài tập này có thể làm tăng huyết áp nhanh chóng và gây căng thẳng cho tim và mạch máu của bạn", Giáo sư MacGregor cho biết thêm.

3. Khi nào tập thể dục có thể không an toàn đối với người bị cao huyết áp?

Tim sẽ cần phải làm việc nhiều hơn trong quá trình hoạt động thể chất, để đưa máu và oxy đến các cơ đang hoạt động. Do đó, tập thể dục có thể tạm thời làm tăng huyết áp và nhịp tim, đó là lý do tại sao một số người bị huyết áp cao cần phải cẩn thận khi luyện tập.

Những người bị cao huyết áp muốn luyện tập thể dục cần trao đổi với bác sĩ trước khi bắt đầu, để đảm bảo rằng môn thể dục được lựa chọn là phù hợp nhất. Giáo sư MacGregor khuyên rằng, những người bị huyết áp rất cao không nên liều lĩnh thực hiện bất kì một hoạt động nào nếu chưa được sự chỉ định của bác sĩ chuyên môn.

Mỗi cá nhân có sức khỏe khác nhau, tuy nhiên Blood Pressure UK khuyến cáo rằng, những người có huyết áp:

- Từ 140/90 đến 179/99 có thể tự tăng mức độ luyện tập một cách an toàn.

- Từ 180/100 đến 199/109 nên hỏi ý kiến bác sĩ trước tập thể dục.

- Trên 200/110 không nên luyện tập bất cứ bài tập nào và hãy nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn.

4. Người bị huyết áp cao nên tập thể dục bao nhiêu là đủ?

Theo các chuyên gia y tế, 150 phút tập thể dục cường độ vừa phải mỗi tuần là nền tảng tốt giúp giảm huyết áp.

Vì vậy, đối với một người đi bộ nhanh, nửa giờ một ngày, năm ngày một tuần là tốt nhất để bắt đầu. Sau đó, bạn có thể tăng thời gian này lên một giờ mỗi ngày; và sau cùng có thể tập thử vài phút chạy bộ chậm và theo dõi phản ứng của cơ thể.

Giáo sư MacGregor giải thích: "Một người trưởng thành nên có 30 phút tập thể dục vừa phải mỗi ngày và 5 lần một tuần. Tập thể dục vừa phải đủ để làm cho bạn cảm thấy ấm hơn và thở khó hơn, nhưng bạn vẫn có thể nói chuyện mà không thở hổn hển khi nói".

Nếu bạn cảm thấy rất khó thở hoặc cảm thấy tim mình đập quá nhanh, hãy giảm tốc độ hoặc nghỉ ngơi. Ngừng tập ngay lập tức nếu bạn cảm thấy đau ngực, suy nhược, chóng mặt, choáng váng, đau ở cổ, cánh tay, hàm hoặc vai.

Cuối cùng, hãy gọi cho bác sĩ của bạn hoặc tìm cách điều trị khẩn cấp nếu những triệu chứng trên không biến mất nhanh chóng.

Nguồn dịch:

1. https://www.treated.com/high-blood-pressure/exercising-with-high-bp

2. https://www.webmd.com/hypertension-high-blood-pressure/safe-exercise-tips