Giúp phụ nữ vùng hạn hán, xâm nhập mặn tiếp cận nước sạch, tạo sinh kế bền vững

Chị Tà Thịa Thị Gương, xã Phước Hà, tỉnh Khánh Hoà, cho biết, gia đình chị mới thoát hộ nghèo chưa đến 3 năm. Nhưng với thời tiết thất thường, thu nhập bấp bênh, chị luôn lo lắng, chỉ cần một mùa không thuận là có thể quay lại hộ nghèo bất cứ lúc nào. Nếu có đủ nước, chị có thể làm được hai, ba vụ. Còn thiếu nước thì chỉ trồng được một vụ, có đất mà vẫn phải bỏ trống. Mỗi lần nhìn đất nứt nẻ mà chị đành chịu.

Gia đình chị trồng lúa và bắp trên 2,9 sào đất, nhưng khó nhất là chuyện nước. Nhà cách suối xa, không có máy bơm, nên vợ chồng cứ thay nhau gánh từng can nước về tưới. Vất vả mà tưới cũng không kịp, đất khô cằn, cây trồng không phát triển được.

Hai vợ chồng chị Gương làm thuê, làm mướn để nuôi ba đứa con. Một cháu bị bệnh cần được chăm sóc thường xuyên. Nhiều khi muốn ra rẫy sớm hơn, ở lại lâu hơn mà cũng không dám, vì còn con nhỏ ở nhà. Việc trong nhà, ngoài ruộng cứ đan xen, xoay vòng ngày này qua ngày khác.

Vừa qua, gia đình chị Gương được hỗ trợ máy bơm và hệ thống ống dẫn nước khiến việc tưới tiêu của gia đình chị chủ động hơn, tiết kiệm được nhiều thời gian và sức lực hơn. Chị trồng thêm được 82 cây mít, bắp và đậu đen. Những phần đất trước kia không làm được giờ đã tận dụng lại để trồng trọt.

"Có máy bơm rồi, không chỉ đất được tưới mà mình cũng thấy cuộc sống bớt nặng nề", chị chia sẻ. "Quan trọng nhất là tôi có thể chia đều thời gian cho công việc ngoài rẫy, chăm con và cả cho nghỉ ngơi - điều mà trước đây rất hiếm khi có được".

Gia đình chị Gương là một trong những hộ gia đình được sự hỗ trợ từ dự án "Nước là sự sống" do Hội LHPN Việt Nam triển khai cùng UN Women tại tỉnh Ninh Thuận (nay là tỉnh Khánh Hoà) và tỉnh Cà Mau, với sự tài trợ từ Chính phủ Nhật Bản, nhằm hỗ trợ phụ nữ yếu thế ứng phó với hạn hán và xâm nhập mặn, cải thiện khả năng tiếp cận nước sạch và sinh kế.

Tương tự, chị Nguyễn Thị Yến, ngụ tại xã Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau cũng chia sẻ: "Gia đình tôi từng gặp rất nhiều khó khăn vì thiếu nước, buộc phải mua nước hoặc sử dụng nguồn nước không bảo đảm. Nhờ có sự hỗ trợ, chúng tôi đã có thể lắp đặt thêm hệ thống đường ống nước và tưới nhỏ giọt, bảo đảm nguồn nước ổn định cho vườn rau và cây ăn quả."

Được biết, dự án "Nước là sự sống" đã cung cấp bồn chứa nước chất lượng, hệ thống lọc nước và thiết bị tưới tiêu tiết kiệm nước, đồng thời thúc đẩy các phương pháp quản lý nước bền vững, giảm gánh nặng cho phụ nữ, từ đó nâng cao kiến thức về nguồn nước, cách sử dụng nước tiết kiệm và đặc biệt là thúc đẩy nam giới cùng chia sẻ việc nhà và sản xuất với phụ nữ.

Trên phạm vi toàn cầu, phụ nữ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất từ biến đổi khí hậu do vai trò của họ trong việc bảo đảm thực phẩm, nước và năng lượng. Theo UN Women, 80% hộ gia đình không có nước máy phải dựa vào phụ nữ và trẻ em gái để thu gom nước, khiến họ đối mặt với nguy cơ sức khỏe và bạo lực trên cơ sở giới. Tại Việt Nam, thiên tai do biến đổi khí hậu đang gia tăng, với 40% diện tích Đồng bằng sông Cửu Long bị xâm nhập mặn và hơn 1,5 triệu người thiếu nước hằng năm. Phụ nữ, vốn đã chịu nhiều thiệt thòi về kinh tế, là một trong những đối tượng phải gánh chịu hậu quả nặng nề nhất.

Được biết, trong một năm 2024-2025, dự án đã cung cấp thiết bị nước thiết yếu cho hơn 1.500 phụ nữ, 10 trường học và trạm y tế, mang lại lợi ích cho hơn 10.000 người dân.

Trưởng Đại diện UN Women tại Việt Nam Caroline Nyamayemombe nhấn mạnh: "Tình trạng khan hiếm nước, hạn hán và xâm nhập mặn sẽ tiếp tục diễn ra. Tuy nhiên, các giải pháp được phát triển thông qua sáng kiến này sẽ tạo nền tảng vững chắc để mở rộng những can thiệp tương tự tại các khu vực dễ bị tổn thương khác".