Hà Nội nghiên cứu đào tạo nhân lực chất lượng cao

Ngày 17/12, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Đại Thắng đã chủ trì hội nghị đối thoại với thanh niên thủ đô năm 2025 với chủ đề "Thanh niên Thủ đô: Khơi dậy khát vọng - Tiên phong sáng tạo - Hành động trách nhiệm".

Thông tin độc hại, bạo lực học đường đang là thách thức lớn với giới trẻ Thủ đô

Tại Hội nghị, nhiều ý kiến tập trung làm rõ những thách thức lớn đối với môi trường giáo dục thanh thiếu nhi Thủ đô trong bối cảnh chuyển đổi số. Cô giáo Nguyễn Kim Hoài Nam, Tổng phụ trách Trường THCS Thành Công cho rằng, hai vấn đề nổi cộm hiện nay là sự lan truyền nhanh chóng của thông tin độc hại, sai trái trên không gian mạng và tình trạng bạo lực học đường, đặc biệt là bạo lực trên môi trường mạng ngày càng gia tăng. 

Từ thực tiễn đó, cô đặt câu hỏi về các cơ chế phối hợp liên ngành của Thành phố nhằm vừa giáo dục đạo đức, trang bị kỹ năng số an toàn, văn minh cho học sinh, vừa ngăn chặn, xử lý hiệu quả bạo lực học đường.

Cùng mối quan tâm, cô giáo Nguyễn Phương Ngọc, Bí thư Đoàn Trường THCS - THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm (Cầu Giấy) phản ánh thực trạng các sản phẩm văn hóa lệch chuẩn tràn lan trên mạng xã hội, đặc biệt xuất phát từ người nổi tiếng, người có ảnh hưởng, tác động tiêu cực đến nhận thức, nhân cách và giá trị đạo đức của giới trẻ. Cô bày tỏ mong muốn Thành phố sớm có những giải pháp, cơ chế đủ mạnh để hạn chế tình trạng này.

Trao đổi tại Hội nghị, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Phạm Quốc Toản khẳng định, xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh là mục tiêu lớn, phù hợp với các chủ trương của Trung ương và Thành phố. Ông nhấn mạnh, việc Hà Nội là nơi ký kết Công ước Hà Nội về an ninh mạng và được UNESCO công nhận là "Thành phố học tập toàn cầu" vừa là niềm tự hào, vừa đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc hình thành thế hệ công dân số có bản lĩnh chính trị, năng lực số, đạo đức và trách nhiệm xã hội.

Trước những thách thức đó, ngành Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã tham mưu Thành phố triển khai nhiều định hướng trọng tâm. UBND Thành phố đã chỉ đạo xây dựng quy chế phối hợp, phân định rõ trách nhiệm giữa các đơn vị trong giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng số, bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng và tiếp nhận, xử lý các vụ việc bạo lực học đường. Ngành giáo dục cũng ký quy chế phối hợp với Công an Thành phố nhằm bảo đảm an ninh, trật tự tại các cơ sở giáo dục, đồng thời tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống và kỹ năng số an toàn cho học sinh.

Liên quan đến vấn đề lệch chuẩn văn hóa trên không gian mạng, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Bạch Liên Hương cho biết, Thành phố đang quản lý hàng trăm trang thông tin, nền tảng hoạt động trên địa bàn và đã xử lý nhiều nội dung vi phạm trong năm 2025. Thành phố kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi trái thuần phong, mỹ tục, kể cả áp dụng mức xử phạt cao và cấm biểu diễn đối với một số trường hợp nghệ sĩ vi phạm. 

Ngành Văn hóa sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với ngành Giáo dục để xây dựng không gian văn hóa, sáng tạo trong nhà trường, góp phần hình thành môi trường giáo dục lành mạnh, xứng tầm Hà Nội - Thành phố sáng tạo và Thành phố học tập toàn cầu.

Ba hướng đào tạo nhân lực công nghệ cao cho Thủ đô trong kỷ nguyên số

Tại buổi đối thoại, giảng viên Phạm Huy Hiệu, Trung tâm Nghiên cứu và đổi mới sáng tạo Trường Đại học VinUni đánh giá Hà Nội đang triển khai mạnh mẽ chiến lược vận hành đô thị, chính quyền số và xã hội số, đặc biệt là vận hành Thủ đô trên nền tảng dữ liệu. 

Thực tế cho thấy nhiều dự án khởi nghiệp công nghệ đã tham gia giải quyết các bài toán của thành phố như ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản lý giao thông, xây dựng bản đồ số phục vụ dự báo ngập lụt, hỗ trợ phân bổ nguồn lực cứu hộ hiệu quả. 

Từ đó, ông đặt vấn đề về các chính sách cụ thể nhằm khuyến khích, tạo điều kiện để trí thức trẻ trực tiếp tham gia xây dựng, triển khai các "nền tảng công", phát huy năng lực sáng tạo và công nghệ của tuổi trẻ Thủ đô.

Giải đáp tại buổi đối thoại, Giám đốc Sở Khoa học Công nghệ Hà Nội Trần Anh Tuấn cho biết, sở đang trình UBND TP Hà Nội một đề án về đào tạo nguồn nhân lực theo nhiều dạng, nhiều cấp độ.

Theo đó, dạng thứ nhất là sẽ đào tạo ngay 50.000 "nhân lực số" chất lượng cao, được "đặt hàng" tại các đại học, học viện. Dẫn chứng, ông Tuấn cho biết có thể tuyển chọn nhân lực là sinh viên năm thứ 2, năm thứ 3 theo bộ khung yêu cầu rất cao.

Sau đó, Hà Nội sẽ đặt hàng, sẽ trả tiền và các trường sẽ đào tạo theo định hướng của Hà Nội theo nội dung 11 công nghệ chiến lược và một số công nghệ khác mà thành phố cần. Khi ra trường, Hà Nội sẽ sử dụng nguồn nhân lực này, kèm theo cam kết các trường hợp được đào tạo sẽ cống hiến cho thành phố trong khoảng thời gian nhất định.

Dạng thứ hai là chương trình xuất sắc Next 1.000. Theo đó, thành phố sẽ bỏ ra khoảng 40 tỉ đồng/năm và lựa chọn, tuyển chọn khắt khe các cử nhân, kỹ sư tốt nghiệp về các ngành công nghệ chiến lược. Sau đó, thành phố sẽ trả học phí, cử những trường hợp này đi học ở những trường đào tạo nằm trong top hàng đầu thế giới.

"Sau khi tốt nghiệp, các bạn phải cam kết làm việc cho Hà Nội ít nhất 5 năm. Chúng tôi sẽ tuyển chọn và thực hiện ngay từ năm 2026", ông Tuấn nói.

Tiếp tục chia sẻ tại buổi đối thoại, ông Tuấn cho biết ở dạng thứ 3, Sở KH-CN sẽ phối hợp với Sở GD-ĐT và Sở Nội vụ để "đào tạo tinh hoa". Ở dạng này có 2 cấp độ. Trong đó, cấp độ thứ nhất là đào tạo, chọn lọc đối với lớp 6 thuộc khối THCS. Khi đó, những học sinh xuất sắc được lựa chọn, tách riêng ra để đào tạo toàn năng theo một chương trình học cao hơn, đặc biệt hơn, với sự hỗ trợ của AI, chuyển đổi số, chuyên gia trong và ngoài nước.

Ở cấp độ thứ 2 sẽ chọn lọc để đào tạo tinh hoa cho đến lúc trưởng thành. Có thể lựa chọn người ngay từ lúc sinh ra, thậm chí còn đang kiểm chứng khoa học về thai giáo để lựa chọn.

Theo Giám đốc Sở KH-CN Hà Nội, đối với lực lượng trẻ hiện nay sẽ tiến hành tuyển chọn để được đưa vào diện Hà Nội đào tạo ngay từ khâu đang là cử nhân, kỹ sư; diện tham gia chương trình Next 1.000.

"Sau vài năm nữa, chúng ta sẽ có lực lượng lao động chất lượng cao. Lực lượng này sẽ phục vụ chính thành phố. Tiếp đó là phục vụ cho các doanh nghiệp toàn cầu đầu tư vào Hà Nội", ông Tuấn chia sẻ.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Hà Nội Vũ Đại Thắng cho biết bước vào giai đoạn từ năm 2026 trở đi, với mục tiêu tăng trưởng cao khoảng 11% trở lên, thành phố xác định tiếp tục tập trung phát triển kết cấu hạ tầng hiện đại, thúc đẩy mạnh mẽ khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và kinh tế số.

Chủ tịch Hà Nội cho rằng thanh niên cần là lực lượng đi đầu trong tiếp cận, làm chủ công nghệ mới, tham gia xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, góp phần thực hiện hiệu quả các mục tiêu phát triển của thành phố.

Người đứng đầu chính quyền Hà Nội nhấn mạnh, trong giai đoạn hiện nay, vai trò của thanh niên không chỉ là hưởng ứng phong trào mà là trực tiếp tham gia tạo ra những đột phá về khoa học - công nghệ, mô hình tăng trưởng và chất lượng quản trị đô thị.

Ông Vũ Đại Thắng cho biết thành phố luôn trân trọng và đánh giá cao vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên và cam kết tiếp tục tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để thanh niên rèn luyện, cống hiến và trưởng thành.