Anh Nguyễn Văn H., 35 tuổi (Hà Nội), bị tai nạn giao thông gây đau thắt lưng, chướng bụng, đi tiểu ra máu. Siêu âm, chụp CT cho thấy, anh có tụ dịch lớn quanh thận, hình dáng thận thay đổi, dập nhu mô, có tụ máu sau phúc mạc lan rộng đè đẩy thận chấn thương.
Bệnh nhân được điều trị nội khoa bảo tồn 25 ngày nhưng bệnh ngày càng nặng: Đái ra nhiều máu, thiếu máu, khối tụ dịch quanh thận tăng, nhiễm khuẩn khối máu tụ, gây nguy hiểm tính mạng… Bệnh nhân được can thiệp qua phẫu thuật nội soi ổ bụng lấy máu tụ, xử lý tổn thương và dẫn lưu tụ dịch, máu sau phúc mạc. Sau 7 ngày bệnh nhân đã ổn định và ra viện, giúp hạn chế quá tải bệnh viện.
PGS.TS Hoàng Long, Phó trưởng khoa Thận tiết niệu (BV Việt Đức) cho biết, tụ máu dưới bao và tụ máu - nước tiểu quanh thận là biểu hiện thường gặp trong chấn thương thận. Khối tụ máu dưới bao và sau phúc mạc sẽ tiến triển dần thành xơ hóa quanh thận, gây chèn ép nhu mô thận, ảnh hưởng đến chức năng thận và gây tăng huyết áp…
Hiện nay, điều trị bảo tồn chấn thương thận kín đã trở thành xu hướng phổ biến trên thế giới với tỷ lệ thành công cao đạt 56-64% ngay cả với các chấn thương thận nặng độ IV, V. Tuy nhiên, điều trị nội khoa bảo tồn có thể làm gia tăng các biến chứng tiết niệu, dẫn đến phải cắt 1 phần hoặc toàn bộ quả thận.
Bảo tồn 100% thận
“Điều trị chọc hút và dẫn lưu tụ dịch máu quanh thận qua da dưới siêu âm đạt tỷ lệ thành công cao nhất trong trường hợp khối máu tụ mới hình thành. Tuy nhiên không đem lại kết quả điều trị triệt để vì không thể lấy hết được khối máu tụ đã xơ hóa và vẫn còn lại bao xơ quanh thận”, TS Hoàng Long cho biết.
Trước đây, nếu dẫn lưu qua da không có kết quả thì chỉ định mổ mở lấy bỏ khối tụ máu dưới bao, quanh thận, cắt bỏ bao xơ quanh thận hoặc cắt thận. Mới đây, có phương pháp ít xâm lấn là cắt bỏ bao xơ bằng nội soi. Phương pháp này tránh cho bệnh nhân phải mổ mở và đạt hiệu quả triệt để hơn so với phương pháp dẫn lưu khối tụ dịch máu qua da đơn thuần.
Phương pháp trên được chỉ định cho các bệnh nhân có diễn biến lâm sàng xấu đi sau điều trị nội khoa bảo tồn từ 17 đến 90 ngày: Đau thắt lưng và đái máu tái phát, khối máu tụ và nước tiểu quanh thận tăng lên, nhiễm khuẩn khối máu tụ…
Cũng theo TS Long, phương pháp mổ bằng nội soi 3 lỗ này, thực hiện trên ổ bụng để phẫu tích sau phúc mạc giải phóng bao xơ quanh thận, cắt bỏ bao xơ quanh thận, lấy hết máu tụ nước tiểu làm sạch khoang sau phúc mạc, giải phòng chèn ép nhu mô thận, đặt dẫn lưu vùng mổ và đóng các lỗ trocars. Thời gian mổ giao động từ 50 đến 90 phút. Không gặp rối loạn huyết động trong mổ. Không có tai biến chảy máu hoặc tổn thương tạng trong mổ.
“Kết quả phẫu thuật cho 11 bệnh nhân cho thấy, 100% bảo tồn được thận, bệnh nhân tránh được biến chứng tăng huyết áp”, TS Long cho biết thêm.