Trước khi bắt đầu phiên chất vấn các bộ trưởng, trưởng ngành trong 2 ngày rưỡi, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, các bộ trưởng sẽ không trình bày báo cáo mà chỉ phát biểu 5 phút trước khi trả lời chất vấn. Sẽ có 5 đại biểu chất vấn mỗi lần, mỗi đại biểu chỉ hỏi một phút, người trả lời có tối đa 3 phút để trả lời.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị đại biểu nêu câu hỏi rõ ý, hạn chế đi sâu vào vụ việc cụ thể. Đại biểu có thể tranh luận lại nếu thấy không thỏa đáng nhưng chỉ có tối đa 2 phút. Bà Ngân cũng lưu ý tranh luận chỉ diễn ra giữa người hỏi và người trả lời. Đại biểu không chất vấn không được tranh luận.
Đại tướng Tô Lâm là thành viên Chính phủ đầu tiên trong số 4 trưởng ngành, mở đầu cho phiên trả lời chất vấn tại nghị trường, bắt đầu từ sáng nay. Nhiều đại biểu Quốc hội tại phiên chất vấn sáng 4/6 đã đặt câu hỏi với Bộ trưởng Công an, Đại tướng Tô Lâm về tội phạm xâm hại tình dục trẻ em phụ nữ.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, tội xâm hại ấu dâm ngày càng gia tăng, phần lớn do người thân gây ra. Tuy không phải là mới nhưng đại biểu Hòa cho rằng chưa bao giờ nhiều như hiện nay. Ông đề nghị Bộ trưởng Tô Lâm đưa ra được nguyên nhân khách quan, chủ quan cùng các giải pháp ngăn chặn.
Cũng nêu vấn đề về tội phạm ấu dâm, đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ (Bắc Kạn) muốn Bộ trưởng cho biết thực tế tình hình này có tăng hay không, hay do các gia đình nạn nhân mạnh dạn tố cáo, các cơ quan tư pháp đã đẩy mạnh việc phát hiện và xử lý cùng với sự vào cuộc tích cực của truyền thông nên số lượng gia tăng.
Cụ thể hơn, đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định) nêu dẫn chứng, vụ hiếp dâm bé gái 9 tuổi ở Chương Mỹ (Hà Nội), dù tội danh rõ ràng nhưng cơ quan điều tra chỉ ra quyết định về xác định hành vi dâm ô trẻ em và không bắt tạm giam đối tượng. Chỉ đến khi dư luận cuộc thì mới khởi tố, bắt tạm giam nghi can.
“Sự việc xảy ra là do áp lực sợ bị oan sai, phải chăng cơ quan điều tra, viện Kiểm sát quá thận trọng hay do còn hạn chế về nghiệp vụ? Đâu là biện pháp khắc phục?” – đại biểu Hoa chất vấn.
Trả lời các câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Tô Lâm đề cập khá chung chung rằng, với trách nhiệm, Bộ Công an đã có nhiều chỉ đạo với địa phương nhằm tăng cường công tác phòng ngừa, phát hiện điều tra xử lý đối tượng xâm hại tình dục trẻ em.
Đặc biệt, cơ quan công an đã phối hợp với Viện Kiểm sát, tòa án để thống nhất có văn bản hướng dẫn công tác phòng ngừa, tiếp nhận giải quyết việc tố giác, khởi tố người xâm hại tình dục trẻ em, người dưới 16 tuổi.
“Hiện chúng tôi đã ban hành đưa ra quy trình thống nhất toàn quốc về cách thức xử lý, nên vừa qua đã đẩy mạnh được việc xử lý tội phạm này, tháo gỡ cho các địa phương” – ông Lâm thông tin.
Trước chất vấn của các đại biểu về vấn đề thời gian qua phát hiện nhiều vụ xâm hại tình dục trẻ em là do đâu? Theo Bộ trưởng Tô Lâm, đó là việc tích cực vào cuộc của các cơ quan chức năng, tạo lòng tin của nhân dân, nhân dân tin vào xử lý giải quyết của cơ quan chức năng, hơp tác điều tra, từ đó cũng tăng cường hơn trong hiệu quả xử lý vụ việc. “Việc phát hiện xử lý đối tượng này theo đó có dấu hiệu tăng lên” – Bộ trưởng Tô Lâm nói.
Cùng tham gia trả lời tại phiên chất vấn Bộ trưởng Tô Lâm, liên quan đến chất vấn của đại biểu Quốc hội trong vụ án hiếp dâm bé gái 9 tuổi ở Chương Mỹ (Hà Nội), Viện trưởng VKSND tối cao Lê Minh Trí cho biết, sau khi sự việc xảy ra, cơ quan điều tra đã đề nghị VKS huyện Chương Mỹ phê chuẩn để khởi tố tội dâm ô và phía VKS đã đồng ý. Ngay sau đó, dư luận có nhiều ý kiến trái chiều về vụ việc.
VKSND tối cao đã yêu cầu VKSND Hà Nội kiểm tra lại sự việc, đồng thời chỉ đạo VKS huyện Chương Mỹ phê chuẩn quyết định khởi tố theo hướng phải là tội Hiếp dâm trẻ em. “Do xác định và phê chuẩn không đúng tội danh, VKSND Hà Nội đã tiến hành kỷ luật Phó Viện trưởng VKS huyện Chương Mỹ và kiểm sát viên thụ lý vụ án” – ông Lê Minh Trí cho hay.
Về quá trình điều tra vụ án này, ông Lê Minh Trí cho biết, vụ án ban đầu thuộc thẩm quyền của cơ quan điều tra của địa phương nhưng sau đó cơ quan điều tra Bộ Công an đã trực tiếp thụ lý. “Bộ trưởng Công an có thẩm quyền phân công thụ lý để đảm bảo tính công bằng và hợp lý”, ông Trí nói.