Họa sĩ Duy Ngọc: Tay chơi sở hữu 700 tượng gốm

Họa sỹ Đỗ Duy Ngọc

Ưa hoài cổ

- Điều gì khiến anh mê "chơi" đồ xưa cũ quá vậy?

Từ lúc còn bé, tôi đã ham chơi. Mà toàn khoái chơi cái gì cũ cũ, xưa xưa. Tôi tìm mấy đồng tiền cũ, những đồng xu có lỗ vuông hoặc tròn ở giữa, xâu thành dây, buồn buồn mở ra ngắm nghía. Tôi lùng mua những carte postale vàng úa từ thời Tây, xếp gọn ghẽ vào một thùng kín.

Lớn chút nữa thì tôi mê tượng, nhất là tượng Chúa, tượng Phật, đi vào chùa, nhà thờ hay mấy đình miếu, cứ nhẩn nha ngắm tượng. Nhập tâm đến nỗi lúc nào tôi cũng có thể vẽ được khuôn mặt trầm tư của Đức Phật, chân dung của Chúa Jesus tóc xoã ngang vai, nét dịu dàng của Đức Mẹ Maria, nét hung dữ của Trương Phi, Lý Quỳ...

Tất cả ký ức ấy mãi theo tôi đi khắp nơi và đeo theo tôi mãi. Đến khi làm ra tiền, tôi khoái đi săn lùng các loại tượng, cũng chẳng biết để làm gì ngoài việc lâu lâu đem ra rửa sạch ngắm chơi.

-Với cái thú chơi ấy, anh có bị "cũ" sớm quá không?

Trong tôi là một khối mâu thuẫn, bởi tôi cũng còn là một tay chơi công nghệ, vọc computer từ thuở mới sơ khai. Nhưng chả biết sao lại ưa hoài cổ!

-Anh mua những bức tượng ấy ở thời điểm nào?

Trong những tháng năm khó khăn thời bao cấp và hậu bao cấp của toàn xã hội, nhiều món đồ chơi, đồ quý giá của nhiều gia đình đã phải bán đi. Nhiều món đồ cổ phải lần lượt ra đường, xuống chợ. Đó là thời kỳ tôi mua được nhiều tượng hay. Những ngày lân la kiếm tìm đã giúp cho tôi kết thân với nhiều người cùng sở thích, làm quen được với nhiều kẻ bán mua.

Nhờ vậy, tôi có được mối mang để tìm kiếm mua được nhiều món lạ. Gần 35 năm gom góp, tôi cũng làm được một bộ sưu tập tượng cho riêng mình. Tây có, Tàu cũng nhiều, đếm cũng được khoảng 600-700 bức tượng, để lủ khủ khắp nơi, trong tủ kính, dưới gậm giường, ngoài sân vườn, trên nóc tủ....

Tượng gốm Hào phú đánh bạc

Hồn xưa ám bụi

-Trong quá trình đi kiếm tìm mua tượng gốm, chắc hẳn anh cũng sưu tầm luôn được quá nhiều câu chuyện và kỷ niệm?

Có một dịp, tôi mua được một bộ sưu tập của một ông bạn. Ông ấy đang cần tiền bán nguyên bộ hơn 100 bức. Ông này thuộc hàng cháu con xa gần với doanh nhân đầu tiên của xứ Việt, ông Bạch Thái Bưởi. Số tiền cũng khá lớn, nên tôi phải xoay xở lung tung, bán bớt nhiều món đang ưa thích để lấy cho bằng được bộ này.

Mua xong rồi, tôi chở về nhà bằng nhiều chuyến xe, giăng đầy nhà ngồi ngắm trước ánh mắt không đồng tình của mọi người trong gia đình. Bởi đúng là nhiều nhu cầu thiết thực của con cái chưa được đáp ứng. Khi ấy, tôi cảm thấy mình có lỗi lắm.

-Điều gì khiến anh "nuôi" mãi được thú sưu tập mắc mỏ và kỳ công này?

Chơi tượng không chỉ sướng vì được sở hữu tài hoa của các nghệ nhân, nó còn mang lại cho mình những kiến thức về gốm, về đồng, về bạc, và các chất liệu làm nên tượng. Các bức tượng cũng giúp tôi có động cơ để đọc nhiều, tìm hiểu nhiều về tiểu sử của các nhân vật, hoàn cảnh lịch sử của một thời, văn hóa của một vùng miền.

Từ đó, tôi trang bị thêm cho bản thân nhiều kiến thức hay, mới lạ. Nhìn tượng của các bậc vĩ nhân, những khuôn mặt thần thánh, triết gia của nhân loại cũng giúp tôi đốn ngộ nhiều điều và dạy tôi có cách hành xử với đời, với người. Đó, nhờ mê tượng mà tôi biết thêm rất nhiều chuyện đời xưa...

Đó cũng là một cái thú nhiều thi vị.

Tượng gốm Đàn ông đời Thanh

Còn hiện giờ thì anh thưởng thức bộ sưu tập của mình với tâm thế khác chứ?

Ôi, bây giờ, bụi giăng đầy, tuổi cũng chớm già, chân tay bắt đầu loạng quạng, nhiều khi muốn bày ra dội sạch mà sợ rớt bể, đành ngắm tượng gốm với bụi phủ và cũng tự an ủi tượng xưa ám bụi mới thấy có hồn hơn