Khu công nghiệp trở thành điểm đến mới trên bản đồ du lịch Khánh Hòa

Việc “bắt tay” giữa công nghiệp và du lịch là chiến lược phát triển lâu dài của tỉnh Khánh Hòa
Sau hợp nhất địa giới hành chính, tỉnh Khánh Hòa xác định liên kết giữa khu công nghiệp và khu du lịch là nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Du lịch công nghiệp là hướng đi giàu tiềm năng nhưng vẫn còn không ít thách thức về hạ tầng, chất lượng nguồn nhân lực và sự phối hợp giữa doanh nghiệp với cơ quan quản lý nhà nước.
Hướng đi mới, cơ hội mới
Khánh Hòa với lợi thế thiên nhiên ưu đãi đã xây dựng nhiều khu du lịch lớn tại vịnh Nha Trang, bán đảo Cam Ranh và Vân Phong. Ngoài ra, vùng đất này còn lưu giữ những giá trị văn hóa Chăm, cùng với thế mạnh trong nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo sạch… tạo nên chuỗi sản phẩm du lịch đa dạng.
Bên cạnh đó, các khu công nghiệp được hình thành và đi vào hoạt động không chỉ giữ vai trò trung tâm trong sản xuất mà còn thu hút nhiều lao động và chuyên gia từ các vùng khác đến, tạo ra nguồn khách lớn cho ngành du lịch phát triển.
Trong một thời gian dài, hai lĩnh vực này hoạt động tách biệt, khi công nghiệp tập trung vào sản xuất và xuất khẩu, thì du lịch chú trọng phục vụ nhu cầu nghỉ dưỡng, khám phá của du khách. Một nguồn lực tiềm năng đang bỏ ngỏ chính là lực lượng lao động, chuyên gia, kỹ sư và nhà đầu tư đang làm việc tại các khu công nghiệp trên địa bàn.
Việc xây dựng và phát triển các hình thức du lịch công nghiệp không chỉ nhằm phục vụ nhóm khách này, mà còn mở ra trải nghiệm mới lạ cho du khách trong và ngoài nước - những người muốn tìm hiểu về hoạt động sản xuất, dây chuyền công nghệ hiện đại.
Các hoạt động như tham quan nhà máy, quan sát quy trình sản xuất, hay mua sắm sản phẩm ngay tại xưởng vừa tạo dấu ấn khác biệt cho hành trình du lịch, vừa giúp doanh nghiệp quảng bá thương hiệu, tăng doanh thu.
Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp, trong lĩnh vực sản xuất lẫn dịch vụ đã bắt đầu thay đổi cách nhìn, cách làm.
Theo anh Đặng Thế Truyền - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Camlam Online, đơn vị thành công với mô hình du lịch tham quan và trải nghiệm hái xoài ngay tại vườn của nông dân xã Cam Lâm - du lịch công nghiệp là một sản phẩm mới mẻ, chưa phổ biến nhưng đầy tiềm năng phát triển.
"Chúng tôi đang nghiên cứu và lên kế hoạch xây dựng các tour tham quan tại xưởng sản xuất sản phẩm kẹo xoài, bánh xoài…, đồng thời tận dụng cơ hội xuất khẩu tại chỗ. Đây là giá trị mà du lịch công nghiệp có thể tạo ra vừa kích cầu tiêu dùng, vừa quảng bá thương hiệu sản xuất địa phương một cách hiệu quả"- anh Truyền chia sẻ.
Không chỉ doanh nghiệp, nhiều du khách cũng rất háo hức với mô hình du lịch công nghiệp, chị Phạm Thị Nhàn (du khách đến từ Đắk Lắk) cho biết: "Tôi rất thích đi du lịch Khánh Hòa. Các điểm nghỉ dưỡng nổi tiếng và tour biển đảo tôi đã tham gia gần hết. Nếu có những tour tham quan khu công nghiệp như xem quy trình chế biến yến sào, dây chuyền sản xuất các linh kiện điện tử… tôi tin đó sẽ là trải nghiệm rất hấp dẫn".
Cần sự liên kết để phát triển
Mặc dù mở ra nhiều cơ hội phát triển, du lịch công nghiệp tại Khánh Hòa vẫn đang đối mặt với không ít thách thức.
Ông Nguyễn Văn Thành, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Xúc tiến Du lịch, chuyên gia trong ngành, nhận định: "Nhiều doanh nghiệp chưa thực sự sẵn sàng mở cửa đón khách tham quan bởi lo ngại việc này có thể làm gián đoạn dây chuyền sản xuất hoặc phát sinh rủi ro về an toàn lao động.
Đây là lúc cần thay đổi tư duy kinh doanh, bởi du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, liên kết chặt chẽ với nhiều lĩnh vực khác. Công nghiệp tạo ra nguồn thu và lực lượng lao động ổn định, còn du lịch phát triển dựa vào chính những lực lượng đó".

Sau sáp nhập địa giới hành chính, du lịch Khánh Hòa tiếp tục khẳng định vai trò đầu tàu kinh tế của khu vực Nam Trung Bộ khi ghi nhận tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ cả về lượng khách và doanh thu
Theo ông Thành, để phát huy hiệu quả, cần sự phối hợp đồng bộ giữa chính quyền địa phương, các sở ngành, doanh nghiệp và đơn vị lữ hành là điều kiện tiên quyết.
Ngoài ra, nguồn nhân lực chất lượng cao cho du lịch công nghiệp là đội ngũ hướng dẫn viên không chỉ cần kiến thức sâu rộng về ngành nghề sản xuất mà còn phải sở hữu kỹ năng giao tiếp, khả năng truyền tải thông tin đầy đủ mang đến trải nghiệm sống động cho du khách. Đây là bài toán cần sớm được giải quyết nếu Khánh Hòa muốn tận dụng tối đa tiềm năng phát triển của loại hình này.
Nhiều hướng dẫn viên cho biết, sau nhiều năm làm nghề, họ vẫn chưa từng có cơ hội dẫn đoàn khách tham quan các nhà máy hay khu công nghiệp. Phần lớn các tour truyền thống của địa phương vẫn chủ yếu tập trung vào các điểm nghỉ dưỡng, biển đảo, khu di tích lịch sử. Du lịch công nghiệp vẫn còn là lĩnh vực mới, chưa được các doanh nghiệp và đơn vị lữ hành quan tâm phát triển.
Từ phía doanh nghiệp, nhiều đơn vị cũng bày tỏ mong muốn sớm có các chương trình đào tạo chuyên sâu, có thêm hướng dẫn rõ ràng, được tạo điều kiện thuận lợi để phối hợp đồng hành cùng ngành du lịch công nghiệp. Họ tin rằng đây sẽ là bước đột phá giúp làm mới và đa dạng hóa sản phẩm du lịch của Khánh Hòa, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Trong thời gian tới, tỉnh Khánh Hòa sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng các tuyến du lịch liên vùng: Nha Trang – Cam Ranh – Vân Phong kết nối với Ninh Chữ – Vĩnh Hy – Mũi Dinh; xây dựng, thiết kế các tour tham quan du lịch ngắn ngày, cuối tuần tại địa điểm gần khu công nghiệp cho công nhân, chuyên gia, gia đình để trải nghiệm; tận dụng khai thác nhu cầu của chuyên gia, nhà đầu tư đến làm việc tại khu công nghiệp kết hợp hội nghị, hội thảo, du lịch.
Bên cạnh đó, nghiên cứu phát triển các sản phẩm du lịch gắn với đô thị công nghiệp, du lịch trải nghiệm trong các khu vực có nhà máy, cảng biển, khu đô thị mới như: Xây dựng, triển khai các tour tham quan nhà máy - "công nghiệp xanh" nhằm giới thiệu quy trình sản xuất hiện đại, quy trình chế biến trồng trọt thân thiện môi trường cho ngành công nghệ cao, chế biến nông sản, thủ công mỹ nghệ…, đưa sản phẩm công nghiệp đặc thù được chế biến trong khu công nghiệp của tỉnh và các sản phẩm OCOP vào các hệ thống bán lẻ tại các điểm du lịch, khách sạn nhằm hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm; phối hợp với các doanh nghiệp dịch vụ du lịch có chính sách hỗ trợ, khuyến mãi dành riêng cho công nhân, chuyên gia trong khu công nghiệp; gắn kết các hoạt động quảng bá điểm đến trên địa bàn tỉnh.
UBND tỉnh Khánh Hòa đang phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương đẩy nhanh tiến độ đầu tư các tuyến giao thông huyết mạch (cao tốc Bắc - Nam, Đông - Tây, tuyến đường ven biển, đường sắt tốc độ cao, hệ thống cảng biển, sân bay); sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu mở các tuyến xe buýt, xe điện đưa đón công nhân, chuyên gia và khách du lịch giữa khu công nghiệp và khu du lịch, điểm du lịch; nghiên cứu quy hoạch, thu hút đầu tư, xây dựng các khu công viên, khu mua sắm, khu vui chơi quanh khu công nghiệp, vừa phục vụ lao động vừa thu hút khách du lịch.
Việc liên kết phát triển các khu công nghiệp, khu du lịch trên địa bàn tỉnh sẽ tăng tính cạnh tranh, tạo động lực thu hút đầu tư mới cả vào công nghiệp và du lịch, tăng khả năng lưu trú, tiêu dùng và dịch chuyển lao động chất lượng cao, góp phần đưa "Khánh Hòa sớm trở thành thành phố trực thuộc Trung ương là một cực tăng trưởng cao của cả nước" theo mục tiêu đặt ra tại Nghị quyết số 01-NQ/TU ngày 14/7/2025 của Tỉnh ủy Khánh Hòa về tăng trưởng kinh tế 2 con số giai đoạn 2025 - 2030.