pnvnonline@phunuvietnam.vn
Làm gì khi bị kiến ba khoang đốt? Lắng nghe hướng dẫn xử lý từ chuyên gia
Bị kiến ba khoang đốt nếu như không được xử lý đúng cách có thể gây ra những biến chứng như viêm da tiếp xúc, bỏng và thậm chí là mù tạm thời.
1. Mùa kiến ba khoang bùng phát
Vào mùa mưa từ tháng 7 - tháng 10, nhất là vào ban đêm kiến ba khoang có thể bám theo ánh sáng của đèn để bay vào nhà, giường ngủ,... Nếu không để ý bạn rất dễ bị chúng bám vào cổ, mặt hay các phần da hở khác. Việc đập, quệt phải khiến chất Pederin một chất có độc tính cực mạnh, gấp tới 12 - 15 lần so với nọc độc của rắn hổ - có trong mình của kiến ba khoáng bám vào da, bác sĩ Đỗ Kim Anh, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết.
Tuy nhiên do diện tiếp xúc của chất này nhỏ và chỉ bám ở bên ngoài nên không đủ để có thể gây ra chết người giống như nọc độc của rắn.
Mới đây, Bệnh viện Da liễu TP.HCM cho biết trong khoảng thời gian cùng kì từ tháng 6 trở về trước, tỷ lệ nhập viện do bị kiến ba khoang đốt là rất thấp, nhưng bắt đầu vào tháng 7, con số này lại tăng nhanh đột biến. Con số trung bình mà mỗi ngày bệnh viện Da liễu TP.HCM tiếp nhận là từ 80 -100 ca bệnh bị biến chứng viêm da tiếp xúc do bị kiến ba khoang đốt.
Các bác sĩ cho biết khi bị kiến ba khoang đốt cần phải xử lý đúng cách nếu không sẽ bị tổn thương bỏng nặng.
2. Cần làm gì khi bị kiến ba khoang đốt?
Theo bác sĩ Lê Ngọc Duy - Trung tâm cấp cứu và chống độc (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, quy trình xử lý khi bị kiến ba khoang đốt như sau:
Bước 1:
Ngay khi phát hiện bị kiến ba khoang đốt cần ngay lập tức lấy nước sạch, mát để rửa sạch lại khu vực dính nọc của kiến. Sau đó rửa lại với xà phòng. Lưu ý, khi rửa vết thương cần nhẹ nhàng, không được chà xát mạnh khiến vết thương bị trầy xước.
Bước 2:
Sau đó, bạn cần bôi hồ nước vào vết thương. Bạn có thể mua hồ nước tại các hệ thống nhà thuốc. Vào những ngày sau, cần quan sát tình hình tiến triển của vết thương bị kiến ba khoang đốt có tốt lên hay bị xấu đi không.
Bác sĩ Duy cho biết, bạn có thể tham khảo một số loại thuốc dưới đây để bôi vào vết thương bên cạnh việc bôi hồ nước:
- Trường hợp nốt ban đỏ bị chuyển sang dạng nốt mụn có mủ bên trong và phồng rộp lên thì có thể sử dụng thêm thuốc mỡ Oxyde kẽm, mỡ kháng sinh để bôi lên vùng bị kiến ba khoang đốt
- Trường hợp vết thương bị lở loét, có dấu hiệu nhiễm khuẩn và có vết mủ rỉ ra ngoài: bạn nên bôi thêm dung dịch Xanh Methylen 1% cùng với hồ nước. Tuy nhiên bác sĩ khuyên rằng, bạn nên tới cơ sở y tế gần nhất khi có hiện tượng này.
**Không tự ý mua thuốc bôi ngoài hay uống mà không có chỉ định của bác sĩ vì trong những loại thuốc này có chứa một lượng Corticoid có hại nếu sử dụng không đúng cách.
BS Chuyên khoa 2 Vũ Thị Phương Thảo, Phó Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp BV Da liễu TP.HCM chia sẻ, hầu hết các bệnh nhân bị kiến ba khoang đốt đến khám đang có biểu hiện là da bị nổi sẩn, dạng ban màu hồng hoặc các mụn nước nhỏ li ti mọc thành cụm ở trên da.
Tuỳ từng trường hợp mà hướng điều trị sẽ khác nhau. Thông thường thì người bệnh sẽ được chỉ định điều trị bằng thuốc dị ứng và thuốc bôi tại chỗ. Những loại thuốc bôi có tác dụng giúp da được dịu hơn và chống nhiễm khuẩn.
Với những vết thương bị kiến ba khoang đốt đã có biểu hiện lan rộng hơn, bị loét ra và có nguy cơ nhiễm trùng cao sẽ được chỉ định dùng thuốc dạng uống và chăm sóc tại chỗ thúc đẩy vết thương chóng lành.
3. Hướng dẫn phòng tránh dính độc tố Pederin của kiến ba khoang
Như đã nói ở trên, độc tố của kiến ba khoang mạnh gấp 12 - 15 lần nọc độc của rắn hổ. Vì thế bạn cần lưu ý những vấn đề sau để tránh tiếp xúc với Pederin khi bị đốt hoặc khi phát hiện thấy có kiến ba khoang trong nhà:
- Tuyệt đối không được nghiền hay chà xát kiến. Nếu lỡ đập hay chà xát chúng thì cần rửa sạch tay lại với xà phòng
- Khi bị dính độc tố do bị kiến ba khoang đốt cần tránh gãi hay chà xát mạnh ở vùng bị đốt, tránh cho chất độc bị lan ra rộng hơn. Sau đó rửa sạch vết thương càng sớm càng tốt, đặc biệt là ở vùng mắt.
Theo các bác sĩ cho biết, khi bị kiến ba khoang đốt, tùy từng mức độ và cách chăm sóc mà thời gian khỏi sẽ khác nhau. Nhanh thì thường là trong vòng 1 tuần. Tuy vậy, bác sĩ cũng khuyên rằng, khi phát hiện bị kiến ba khoang đốt bạn không nên tự ý chữa trị mà chỉ nên rửa sạch vùng bị thương để trung hòa lại các độc tố kích ứng da. Sau đó cần tới cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn phù hợp.